Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Dasturiy injiniring fakulteti 318-20 guruh talabasi Yo’ldoshova Ozodaning Kiberxavfsizlik fanidan bajargan Amaliy ishi-1 Topshirdi: Yo’ldoshova Ozoda Tekshirdi: Olimov Iskandar

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Dasturiy injiniring fakulteti 318-20 guruh talabasi Yo’ldoshova Ozodaning Kiberxavfsizlik fanidan bajargan


Amaliy ishi-1

Topshirdi: Yo’ldoshova Ozoda
Tekshirdi: Olimov Iskandar
Fan: Kiberxavfsizlik fani

Mavzu: Risklarni baholash usullari

Nazariy qism:
Risk – bu belgilangan sharoyitlarda taxdidning manbalariga potensial zarar yetkazilishini kutish.
Risk= Taxdid*Zaiflik*Tasir.
Risklarni boshqarish maqsadi va afzaliklari.
1)Maqsadi potensial risklarni aniqlash
2)Riskni ta’sirini aniqlash va tashkilotga unga qarshi kurashishda yordam berish.
3)Riskning jiddilik darajasiga ko’ra ularni baholashning usul vosita va texnologiyalarni ornatish.
4)Risk nazoratlash va qarshi choralar ko’rish.

Afzalliklari

1)Potensial riskmi ta’sir soxasiga qaratilganligi
2)Darajasiga ko’ra murojat qilinishi mumkunligi
3)Risklarni tutish jarayonini yaxshilaydi
4)Resuslardan samarali foydalanish imkonini beradi

Muhim risk ko’rsatkichlari(MRK)

Muhum risk ko’rsatkichlari risklarning boshqarish jarayonlarini muhim komponenti bolib harakatlarni hafliligini ko’rsatadi.
1)Maqsad uchun hafni aniqlash
2)Zararli tasirdi ehtimolini aniqlash
3)Potensial zararli hodisa aniqlanganda erta ogohlantirish berish

Riskni aniqlashda tashkilot havfsizligiga ta’sir qiluvchi ichki va tashqi risklar manbasi sababi oqibati va harakatlari aniqlanadi.Risklarni baholash bosqichi tashkilotni risk darajasini belgilaydi(baholaydi)risk ta’siri va ehtimoli olchasni ta’minlaydi. Riskni davolash aniqlangan risklar uchun mos nazoratni tanlash va amalga oshirish jarayoni.

Savdo markazlariga yetkaziladigan tahdid o'lchovi


BOBOCHKA USULI

Xavfsizlikni kuchaytirish


Hisob-kitob qilishdagi hatolar


Savdo markazlariga yetkaziladigan tahdid

Hayfsan berish

Xavfsizlik sustligi

Maxsulotlar yo'qolishi

Reklamaning yo'qligi

Mijozlar kamligi

Savdo markazining xavfsizligi

Reklama

Mijozlar ko'pligi

Har kungi yangi maxsulotlar

Sifat


Nazariy qism:
Nosozlik daraxti: bu tizimning muhim hodisasi va uning sabablari o'rtasidagi bog'liqlikni aks ettiruvchi yuqoridan pastga yo'naltirilgan mantiqiy diogramma hisoblanadi
Nosozlik daraxtining asosiy elementlari bu: to'p hodisas, asosiy hodisas, mantiqiy hodisa.
Nosozlik daraxti tahlili 5 ta bosqichini o'z ichiga oladi;
1. Kiruvchi hodisani aniqlash
2. Tizim haqida tushuncha olish
3. Nosozlik daraxtini yaratish
4. Nosozlik daraxtini tizimi baholash
5. Aniqlangan xavflarni nazorat qilish

NOSOZLIKLAR DARAXTI

Bola tarbiyasining buzilishi

Ijtimoiy tarmoqlar

Atrofdagilar va jamiyat ta'siri

Ota-Ona beradigan tarbiya

Jamiyatdagi odamlar

Ota-Ona eʼtiborsizligi

Har-xil diniy oqimlar

Ortiqcha erkinlik

Ruhiy bosim