Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti fizika 715-21-guruh talabasi

! Berilgan massali jismning tezlanishi unga ta’sir qiluvchi kuchga to’g’ri proporsionaldir

2-tajriba

! Bir xil kuch ta’sirida jismlarning olgan tezlanishlari ularning massalariga teskari proporsionaldir

• Bu tajribada aravachaga ta’sir etuvchi kuchni o‘zgarmas (F1 = 0,1 N) qoldirib, aravachaning massasini o‘zgartirib boramiz. 1. Aravachaning massasi m1 = 1 kg bo‘lsin. Aravacha s = 1 m yo‘lni t1 = 4,5 s da bosib o‘tadi. Bu holda aravachaning tezlanishi 1-tajribadagidek a1 ≈ 0,1 m/s2 bo‘ladi. 2. Aravacha ustiga xuddi shunday boshqa aravachani to‘ntarilgan holda qo‘yaylik. Endi aravachaning massasi m2 = 2 kg bo‘ldi. Aravacha 1 m yo‘lni t2 = 6,5 s da bosib o‘tganini, hisob-kitoblar esa tezlanish a2 ≈ 0,05 m/s2 ekanligini ko‘rsatadi. 3. Aravachaning ustiga ikkita aravacha qo‘yib, uning massasini m3 = 3 kg ga yetkazamiz. U holda aravacha 1 m yo‘lni t3 = 7,8 s da bosib o‘tib, tezlanish a3 ≈ 0,033 m/s2 ni tashkil etadi. Tajriba natijalaridan ko‘rinadiki, aravachaning massasi m qancha marta ortsa, uning olgan a tezlanishi shuncha marta kamayadi