Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnalogiyalari universiteti

1-rasm S-12 ga ulangan liniyalar

Analog Subseriber-Analog abonent;

Remote Subseriber-chiqarilgan abonent bloki (konsentrator);

ISDN Subseriber-ISDN abonenti;

Network Service Centre-tarmoqda texnik xizmat ko‘rsatish markazi;

Public Switcked Telehone Network-umumiy foydalanishdagi telefon tarmog‘i;

Packe Switcking Network-paketli kommutatsiya tarmog‘i;

Broad Band Network-keng yo‘lakli tarmoq;

Cellular Network-uyali aloqa tarmog‘i.

S-12 tizim arxitekturasi modul asosida qurilgan. Bunday arxitektura ishlab turgan tarmoqda ham, raqamli tizim integral xizmat tarmog‘ida ham ishlay olishini ta’minlaydi. Tizim asosiga terminal va tizim modullaridan tashqil topgan taqsimlangan boshqarish ko‘yilgan. Bu modullar raqamli kommutatsiya maydoniga IKM trakti yordamida ulanadi. Bu ikki traktlar tizimning ichki vazifalarini bajarish uchun moslashtirilgan. Terminal modullar maxsus vazifalarni bajaradi va bu modulga ulangan liniyadagi boshqarish liniya axborotni kommutatsiya maydoni bilan moslashtirish uchun kerak. Tizim va terminal modullar ulash o‘rnatish jarayonida markaziy boshqaruv qurilmasining ba’zi bir konfiguratsiyasini hosil qiladi. Ulash o‘rnatish jarayonida modullarning bir-birlari bilan aloqasi raqamli kommutatsiya maydoni orqali bajariladi.

Raqamli kommutatsiya maydoni DSN (Digital Switching Network) raqamli kommutatsiya elementi (multiport) asosida quriladi va murakkab tuzilmaga ega. Maydon DSN ning tuzilishi stansiya sig‘imiga va kerakli bo‘lgan o‘tka-zuvchanlik qobiliyatiga bog‘liq. Har bir modul maydonga ikkita moslashtirilgan IKM trakt yordamida ulanadi. Bu modullar turidan qat’iy nazar yagona protokol bilan muloqotda bo‘ladi. Hamma modullar boshqarish elementi SE (control element)ga ega. Boshqaruv element mikroprotsessordan, xotiradan va kommutatsiya maydoni bilan bog‘lanish uchun standart interfeysdan iborat. Boshqaruv element terminal boshqarish elementi (TSE) va ko‘shimcha boshqarish elementi (ASE) bo‘lishi mumkin. Terminal boshqaruv elementi klaster uskunaga ega. Bu klaster shu modulning maxsus vazifasini bajarishga mo‘ljallangan. Klaster bilan interfeys vazifasini standart interfeys bajaradi. Prefiks tahlil qilish, xatolarga ishlov berish, resurslarni taqsimlash masalalarni echish uchun ASE turidagi boshqaruv element ishlatiladi. Bular klaster yoki boshqa uskunalarga ega bo‘lmagan ASE TSE ni qo‘llash vazifasini bajaradi.

2- rasmda S-12 tizimining tuzilish sxemasi keltirilgan. Sxemada markaz bo‘lib, raqamli kommutatsiya maydoni (DSN) hisoblanadi. Unga hamma boshqarish modullari ulangan. Terminal modullar boshqaruv elementi (TSE) va terminal uskanasidan iborat.