Muhammad al-Xorazmiy nomidagi tatu ning Televizion Texnalogiyalari fakulteti 513-21 guruh talabasi Shakirov Ismoilning mustaqil ishi

Impulsning saqlanish qonuni, aslini olganda, Nyutonni uchinchi qonuni natijasi hisoblanadi.

Impulsning saqlanish qonuni, aslini olganda, Nyutonni uchinchi qonuni natijasi hisoblanadi.

A va B jismlar orasidagi toʻqnashuvni koʻrib chiqaylik. Ikki jism toʻqnashganda, A jismga B jism tomonidan kuch taʼsir qiladi, biroq Nyutonning uchinchi qonuniga koʻra, B jismga ham A jism tomonidan miqdor jihatdan teng, yoʻnalish jihatdan qarama-qarshi kuch taʼsir qiladi. = -

Kuch ikki jism bir-biriga tegib turgan vaqtda taʼsir qiladi. Ikki jismning taʼsirlashish (toʻqnashish) vaqti - va vaziyatga qarab turli xil boʻlishi mumkin. Masalan, ikkita rezina koptokning urilish vaqti bilyard sharlarining urilish vaqtidan katta boʻladi. Biroq vaqt doimo ikkita shar uchun ham bir xil boʻlishi lozim.

• 
  

Natijada A va B jismlar olgan impulslar son jihatdan teng va yoʻnalish jihatdan qarama-qarshi boʻladi.

• 
  Natijada A va B jismlar olgan impulslar son jihatdan teng va yoʻnalish jihatdan qarama-qarshi boʻladi.
  

*=-*

Agar biz kuch impulsi jism impulsining oʻzgarishi ekanini yodga olsak, ularning kuch impulslari teng, biroq yoʻnalish jihatdan qarama-qarshi ekanini bilishimiz mumkin. Bundan kuch impulslarining (impuls oʻzgarishlarining) yigʻindisi nolga teng.

-*

• 
  

Bir xil yo’nlishda harakatlanayotgan jismlarning to’qnashuvi

+=const

Yopiq sistemadagi jismlarning impulslari yig’indisi (natijaviy impuls) o’zgarmas saqlanadi.

Elastik to’qnashuv

mv

mv

mv

mv
Absolyut elastik to’qnashish deb, ikkita deformatsiyalanmaydigan sharlarning to’qnashishiga aytiladi. Bunda sharlarning to’qnashishdan oldingi kinetik energiyalari, to’qnashishdan keyin ham to’laligicha kinetik energiyaga aylanadi
Absolyut elastik to’qnashishda impulsning va kinetik energiyaning saqlanish qonunlari bajariladi.