Muhammad al – xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg’ona filiali telekommunikatsiya texnologiyalari va kasb ta`limi fakulteti telekommunikatsiya texnologiyalari yo’nalishi

Ташқи мухофазаловчи қобиқ. Оптик кабеллар ичига намликни, зарарли пар аралашмаларини кабелларни ётқизиш ва эксплуатация жараёнида ҳосил бўлувчи ташқи механик таъсирлардан муҳофаза этиш учун ташқи муҳофазаловчи қобиқ қўлланади. Одатда бундай қобиқлар учта гуруҳга бўлинади: металлопластмассали, пластмассали ва кучлантирувчи элементга эга бўлган пластмассали.
Металлопластмассали қобиқлар юпқа металл қобиқдан ва пластмассали қатламдан ташкил топади. Унда алюминийли ёки пўлат тасма устма-уст равишда тўлиқ спирал бўйича бутун узунлик йўналишида ўралиб чиқилади ва у ўз навбатида учлари пайвандлаб уланган ёки қалайлаб пайвандлаб уланган ҳамда устма-уст жойлашган найча кўринишга келади. Оптик кабелнинг эгилувчанлигини яхшилаш мақсадида металдан иборат бўлган қобиқни босиб эзиш қаршилигини камайтириш учун кабел ўзаги тўлқинсимон пўлат қобиқни кўринишида тайёрланади. Бундай кўринишдаги комбинацияланган қобиқ намликни умуман ўтказмайдиган ажойиб тўсиқ бўлади. Бундан ташқари бундай тўлқинсимон пўлат қобиқни зирх қатлами ўрнида ҳам фойдаланса бўлади.
Эксплуатация тажрибасидан шуни кўриш мумкинки, оптик кабелнинг кўпчилик конструкция тузилишларида бундай ҳолда мухофазалаш бир мунча ортиқ, чунки кабел намликни ўтказмайдиган тўлдиргич ёки намликдан муҳофазаловчи бошқа тизимлар мавжуд. Бундай ҳолатларда пластмассали қобиқлар кабел ўзаги устига полиэтилен, поливинилхлорид каби пластмасса материалларини пресслаш усули ёрдамида қопланади Бундай қобиқ намликни ўтказмайдиган бўла олмайди.
Кучлантирувчи элементларга эга бўлган плстмасса қобиқ бутун узнлик бўйлаб пўлат ёки FRP кабеллар каби синтетик ипларга эга бўлиб улар ўз навбатида битта конструктив элемент ёрдамида иккита функцияни бажаради
Ташқарида ётқизилувчи пластмасса копламли оптик кабеллар одатда полиэтилендан тайёрланади Полиэтилен қобиқни ултрабинафша нурланишдан муҳофазалаш учун полиэтилен таркибига қора кўмир қўшиш билан эришилади Бино ичида ётқизилувчи оптик кабелларнинг ташқи қобиғи учун поливинилхлорид қўлланган, аммо бундай материал хавфли хусусиятга эга, агар поливинилхлоридни юқори ҳароратга қадар қиздирилганда у бузилади ва тузли кислотани ҳосил қилади. Поливинилхлориднинг зарарли бўлиши ва захарли газлар чиқариш ҳисобига поливинилхлорид охирги пайтда қўлланилмаяпти. Шунинг учун бино ичига ётқизилувчи оптик кабелларнинг ташқи қобиғи учун гидроксид алюминий (пластик полимер) қўлланади. Бундай материаллардан тайёрланган қобиқ ёниш жараёнида полимер ва тўлдиргичлар инсон ҳаётига зарар бермайдиган кам тутайдиган маҳсулот ажратиб беради ва у самарали равишда ёнғинни аланга бўлиб ёниш олдини олади.