Муаммолари республика илмий-амалий конференцияси материаллари

1-jadval. 
Suyuq fazaning kimyoviy tarkibiga EFK (pH) ning ammonizatsiya darajasining ta’siri. 
№
рН
Kimyoviy tarkibi, ogʻirligi. %
Р
2
О
5
N
СаО
MgO
Al
2
O
3
Fe
2
O
3
SO
3
F
1 
3,8 
14,05 
2,21 
0,49 
0,49 
0,136 
0,096 
0,0016 
0,04 
2 
4,0 
13,88 
2,66 
0,31 
0,44 
0,061 
0,053 
0,0016 
0,021 
3 
4,5 
13,82 
2,73 
0,21 
0,41 
0,032 
0,028 
0,0017 
0,012 
4 
5,0 
13,37 
2,82 
0,17 
0,39 
0,019 
0,016 
0,0018 
0,011 
Jadvaldan koʻrinib turibdiki, magniy, alyuminiy, temir, sulfatlar va ftor 
oksidlarining miqdori ancha yuqori. 
Shuning uchun qisman ftorsizlangan va sulfatlangan fosfor kislotasi bariyning 
stexiometrik normasida bariy karbonat bilan chuqur oltingugurtsizlantirildi, SO
3
ning 
qoldiq miqdori yoʻq, pH 4,5-5,0 gacha gazsimon ammiak bilan ammiaklangan, suyuq 
va qattiq fazalarni sentrafugalash va neytrallash orqali ajratilgan. Natriy karbonat 
nisbati N
2
O: P
2
O
5
= 0,42-0,45 (pH 6,3-6,6). 
Xulosa qilib, olib borilgan tadqiqotlar qoldiq tarkibidagi bariyning stexiometrik 
me’yori asosida oltingugurtni yoʻqotish uchun bariy karbonatdan foydalangan holda 
Markaziy Qiziqumning fosforitlaridan EFK asosidagi sulfatlar, oksidlar, kaltsiy va 
ftordan tozalangan natriy digidrofosfat olish imkoniyatini koʻrsatdi. sulfat ionlarini va 
disulfatlangan kislotani gazsimon ammiak bilan pH 4,5-5,0 gacha ammonizatsiya 
qilish, soʻngra ammiaklangan eritmani sodali suv bilan neytrallash Na
2
O:P
2
O
5
= 0,41-
0,44 
nisbatda. 
Adabiyotlar 
1. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi PF-4947-son “2017-2021-
yillarda Oʻzbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yOʻnalishi boʻyicha 
Harakatlar strategiyasi” Farmonlari. 
2. Xudjamqulov S.Z., Melikulova G.E., Mirmusaeva K.S., Mirsaidov M.X., Mirzaqulov 
X.Ch. Markaziy Qizilqum fosforitlari asosidagi ekstraksiya fosfor kislotasidan natriy ftoridining 
choʻktirish jarayonini oʻrganish // Kimyoviy texnologiya jurnali. Nazorat va boshqaruv". - 
Toshkent, 2016. No 1. - S. 34-40
.