Муҳаммад ал-хоразмий номидаги тошкент ахборот технологиялари университети “маълумотлар узатиш тармоқлари ва тизимлари” кафедраси

Ахборотни камроқ битларни сарфлаб узатиш ахборотни кодлаштиришнинг самарали усулларининг мақсад ва вазифаси ҳисобланади.

• Ахборотни камроқ битларни сарфлаб узатиш ахборотни кодлаштиришнинг самарали усулларининг мақсад ва вазифаси ҳисобланади.
• Ахборотни кодлаштиришнинг самарали усулларидан фойдаланилганда каналнинг ўтказувчанлик қобилиятидан самарали фойдаланиш мумкин.
• Шеннон - Фано коди пайдо бўлгунча алоқа каналлари орқали узатилаётган ахборотлардаги белгилар узунлиги бир хил бўлган битлар ёрдамида кодлаштирилар эди.
• Шеннон - Фано коди пайдо бўлгандан сўнг узатилаётган ахборотдаги ҳар бир белгининг пайдо бўлиш эҳтимоллигига қараб туриб, узунлиги ҳар хил бўлган битлар ёрдамида кодлаш имконияти пайдо бўлди.
• Ахборотда бирор бир белгининг пайдо бўлиш эҳтимоллиги каттароқ бўлса, уни иккилик саноқ тизимидаги коднинг узунлиги “кичикроқ бит” бўлади.
• Агар ахборотда бирор бир белгининг пайдо бўлиш эҳтимоллиги кичикроқ бўлса, уни иккилик саноқ тизимидаги коднинг узунлиги “каттароқ бит” бўлади.

Қуриш техникаси бўйича Шеннон ва Фано кодлари бир-бирига яқин бўлганлиги учун Шеннон - Фано коди дейилади. Ушбу код 1948 йилда пайдо бўлган.

• Қуриш техникаси бўйича Шеннон ва Фано кодлари бир-бирига яқин бўлганлиги учун Шеннон - Фано коди дейилади. Ушбу код 1948 йилда пайдо бўлган.
• Ушбу алгоритм ёрдамида ахборотни кодлаштириш қуйидагича амалга оширилади:
• ахборотдаги барча белгиларнинг умумий сони N ҳисобланади;
• N та белгидан иборат бўлган ахборотдан ҳар бир белгининг пайдо бўлиш частотаси ёки пайдо бўлиш эхтимоллиги ҳисобланади;
• ҳар бир белгининг пайдо бўлиш частотаси камайиб бориш тартибида жадвалга жойлаштирилади;
• умумий бўлган жадвалдаги йиғинди тенг иккига бўлинади ва тепа қисмига «1» ни, пастки қисмига «0» ни қўйилади;
• тенг иккига бўлиш кодлаштирилаётган ахборотдаги ҳар бир белгига биттадан «1» ёки «0» қолгунча давом эттирилади;