2. Лаборатория ишини бажариш учун топшириқ:
2.1. Ўзгармас ток бўйича транзистор режимини ўрнатиш.
2.1.1. 2.2 – расмда келтирилган схемани йиғинг (бу 2.1 – расмда келтирилган кучайтиргич босқичи схемасининг транзистор ишчи нуқтасини аниқловчи қисми).
2.2-расм. Кучайтиргич ишчи режимини ўрнатиш.
Е2 =10В
RK =3,3 кОм
RБ =10-56 кОм ўрнатинг.
Ўзгармас , кучланишларни ўлчаш учун вольтметрларни уланг.
2.1.2. Е1 катталикни ўзгартириб бориб, (*) бўлган ҳол учун транзистор ишчи нуқтасини танланг.
кучланишни ўлчанг ва ўзгармас ташкил этувчиларини аниқланг.
База токи
(2.6)
коллектор токи (2.7)
ва база токини статик узатиш коэффициенти
(2.8)
(*) Реал схемаларда Е1 = Е2 қилиб ҳамда мос RБ катталиклари танланади
2.1 - жадвал
|
0
|
30
|
60
|
90
|
120
|
150
|
180
|
210
|
240
|
270
|
300
|
330
|
360
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ўлчов натижаларига ишлов бериш:
Ҳисобот мазмуни:
- ўлчаш схемалари;
- олинган боғлиқликлар жадваллари ва графиклари;
- ўлчаш ва ҳисоблаш натижаларининг таҳлили.
Назорат саволлари
БТли содда кучайтиргич босқичи ишлаш принципини тушунтиринг.
БТли содда кучайтиргич босқичи ишчи нуқтасини қайси параметрлар белгилайди ?
Кучайтиргич дифференциал параметрларини келтиринг. Бу параметрлар тажрибада қандай ўлчанади ?
Паст частоталарда содда кучайтиригич босқичи кириш ва чиқиш қаршиликлари схеманинг қайси параметрларига боғлиқ ?
БТли содда кучайтиргич босқичининг ток, кучланиш ва қувват бўйича кучайтириш коэффициентлари нималарга боғлиқ ?
3- ЛАБОРАТОИЯ ИШИ
БТда ясалган УБ кучайтиргич схемасини тадқиқ этиш
Ишнининг мақсади: Схемаларда биполяр транзистор (БТ) базаси умумий (УБ) қилиб бажарилган кучайтиргич каскадларини тажрибада таҳлил қилиш; юклама (омик) қаршилиги қийматининг кучайтиргич параметрларига таъсирини ўрганиш.
Схемаларда сигнал манбаи БТ нинг база ёки эмиттер электродига, юклама эса коллектор ёки эмиттер электродига уланиши мумкин. Бу холларда БТнинг учинчи электроди кириш ва чиқиш занжирлари учун умумий бўлиб қолади. Схемаларда транзисторнинг қайси электроди сигнал (ўзгарувчан ток) бўйича умумийлигига қараб, транзистор УЭ, УБ, УК уланишларга эга дейилади. Бундай схемалар умумий эмиттер (УЭ)ли, умумий база (УБ)ли, умумий коллектор (УК)ли деб номланган (3.1-расм).
Электрон схемаларни таҳлил қилиш учун БТ нинг электродлари орасидаги ток ва кучланишлар бир-бири билан қандай боғланганлигини, яъни унинг вольт-ампер характеристикаси (ВАХ)ни билиш зарур.
Кучайтиргич каскадларини таҳлил қилишда бизни қўйидаги параметрлар қизиқтиради: қувватни кучайтириш коэффициенти Кр, кучланиш бўйича кучайтириш коэффициенти КU, ток бўйича кучайтириш коэффициенти К1, кучайтиргич каскадининг паст частоталари оралиғидаги кириш қаршилиги RКИР ва чиқиш қаршилиги RЧИҚ. Паст частоталарда (квазистатик режимда) БТнинг ток бўйича кучайтириш коэффициентини ва р-n ўтишлар паразит сиғимларнинг частотавий ўзгаришлари ҳисобга олинмайди. С1, С2 ва С3 конденсаторлар сиғимлари шу қадар катта (мкФ) олинадики, ишчи частоталарда уларнинг қаршиликларини ҳисобга олмаса бўлади. Бу электр таъминлаш манбаи ЕК га ҳам тегишли чунки Сф конденсатор электр манбаи ўзгарувчан ток бўйича шунтланади.
3.1-расмдаги R1 ва R2 резисторлар, RК ва RЮ резисторлардек параллел уланган ва улар 3.4-расмдаги эквивалент схемада R11=R1 R2 ҳамда RКЮ=RК RЮ билан кўрсатилган.
3.1 – расм.УБ схемасидаги кучайтиргич босқичи схемаси.
Do'stlaringiz bilan baham: |