Муҳаммад ал-хоразмий номидаги тошкент ахборот технологиялари

 
 Adabiyotlar. 
1. “Respublikada axborot texnologiyalari sohasini rivojlantirish uchun shart-
sharoitlarni 
tubdan 
yaxshilash 
chora-tadbirlari 
to`g`risida” O`zbekiston 
Respublikasi Prezidentining Farmoni. Toshkent sh., PF-5099-son 30.06.2017. 
2.“Axborot 
texnologiyalari 
sohasida 
kadrlar 
tayyorlash 
tizimini 
takomillashtirish to`g`risida” O`zbekiston Respublikasi Prezidentining Qarori. 
Toshkent sh., 2005 yil 2 iyun, PQ-91-son. 
3. 
“O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy 
Majlisga Murojaatnomasi” 26.01.2020. 
4. 
Abdrasilova G. S “Цифровизация экономики и цифровая среда 
современной архитектуры” / G.S.Abdrasilova, N.P.Umnyakova, B.Kakimjanov 
// Biosferaning muvofiqligi: inson, mintaqa, texnologiya. - 2019. 
 
 
 

---

183 
ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИНИ 
ТАШКИЛ ЭТИШДА ПЕДАГОГИК ВА АХБОРОТ КОММУНИКАЦИЯ 
ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИНГ ЎРНИ 
Урибаева Б.
 1
, Йўлчиева Л.
 2
 
1
6-ДИУМ “Математика”фани ўқитувчиси 
2
195
А
-УЎТМ “Информатика ва АТ” фани катта ўқитувчиси 
[e-mail] 
Республикамизда амалга оширилаётган ислоҳотларнинг стратегик 
мақсади ва моҳияти юртимизда яшаётган барча фуқоралар учун муносиб ҳаёт 
шароитларини яратишдан иборат. Шунинг учун ҳам ҳар томонлама 
мукаммал ривожланган шахсни тарбиялаш, таълимни юксалтириш 
давлатимизнинг энг муҳим вазифаларидан бири ҳисобланади. 
Таълим муассасаларида бугунги кун талабларига жавоб берадиган 
мутахассисларни тайёрлашда педагогик ва ахборот коммуникация 
технологиядан фойдаланиш муҳим аҳамият касб этади. 
Таълим-тарбиянинг бугунги кун талабларидан келиб чиққан ҳолда, 
педагогик ва АКТнинг баён қилиниши керак бўлган тамойил, принцип, 
қоидалари, услубий ва тизимларини билиш кабилар муҳимдир. Айниқса, 
бунда ўқитишнинг интерфаол кўргазмали ҳамда тезкор услубларига катта 
эътибор қаратиш лозим.
Ҳар биримиз ўз фаолиятимизда педагогик ва АКТнинг энг сўнгги 
ютуқларидан фойдаланиш кўникмасини ҳосил қилишимиз, машғулотларда 
ўқув материалларини ўзлаштириш режаси ва машғулотнинг режа 
конспектларини турли хил шаклларда тузиш, янги педагогик тамойиллар 
асосида таълимни, билим олишни ташкил қила олиш, шу билан бирга 
педагогик ва АКТлар асосида фанларни ўзлаштириш жараёнидаги 
машғулотларини баҳс мунозара шаклида олиб бориш, мавзулар бўйича 
ўқувчи-талабаларнинг билим, кўникма, малака ва компетенцияларини 
ривожлантирувчи имкониятлардан фойдаланиш лозим. 
Бугунги 
кун 
мамлакатимиз 
таълим 
тизимига 
ривожланган 
мамлакатлардаги педагогик ва АКТни ўз миллий қадриятларимиз нуқтаи 
назаридан таҳлил қилиб, ўқув жараёнига жорий этишни тақозо қилмоқда. 
Зеро, бу каби амалий ишлар мамлакатимиз таълим тизимини жаҳон таълим 
стандартлари билан интеграциялашувининг асосий белгиларидан бири бўлиб 
ҳисобланади. 
Педагогик ва АКТ асосида ташкил этиладиган дарсдан кўзланган 
асосий мақсад “Таълим тўғрисида”ги Қонуни, “Кадрлар тайёрлаш миллий 
дастури”да кўрсатилган вазифаларни амалга ошириш, Давлат таълим 
стандартлари, ўқув дастури ва режалари талабларига асосланган ҳолда 
ўқувчи-талабаларда билим, кўникма, малака ва кометенцияларни 
шакллантириш ҳамда ривожлантириш, шу орқали рақобатбардош кадрларни 
тайёрлаш, ёшларнинг сиёсий ҳамда ижтимоий-иқтисодий ҳаётда мустақил 
йўл топа олишларига эришиш. 

---

184 
Ҳозирда дарс жараёнини таълим назарияси фаолияти нуқтаи назаридан 
қараб чиқиб, таълим соҳасидаги барча дарсларни педагогик ва АКТ 
йўналишига ўтказиш ва уни амалга ошириш лозим. Шу билан бирга касбий 
кўникма ва малакаларни ривожлантиришда ўқитиш воситаларини қўллашга 
оид таълим мазмунини ишлаб чиқиш: ўқувчи-таълим олувчилар билимини 
таҳлил қилиш, дарс жараёнида ҳал қилиниши лозим бўлган мақсад ва 
вазифаларни белгилаш; таълим муассасалари ўқув дастурларига, фан 
мавзуларига педагогик ва АКТ сингдириш; ўқувчи-талабаларда кўникма ва 
малакаларни шакллантириш ҳамда ривожлантиришга қаратилган топшириқ 
турлари – оғзаки савол-жавоб, ёзма иш ва тестларни, уларнинг эгаллаган 
билим, кўникма ва малакалари сифатини назорат қилиш ҳамда баҳолаш 
мезонларни ишлаб чиқиш ва амалиётга жорий этиш лозим. Яъни ўқув 
жараёнларида
Crossword Forge- тезкор крассворд тайёрлаш; 
EdrawMax- дидактик тарқатма материаллар тайёрлаш; 
iSpring- электрон тест ва 3D китоб яратиш; 
MindMaple Lite- инфографик ва график материаллар тайёрлаш 
Web Page Maker –веб сайт яратиш ва бошқа дастурлардан фойдаланиш 
лозим. 
Дарсларни мазкур технологиялар асосида ташкил этишда дарснинг 
умумий, яхлит лойиҳасини ишлаб чиқиш; дарсда ҳал этилиши лозим бўлган 
аниқ мақсад ва вазифаларни белгилаш; дарс мазмунини ишлаб чиқиш; дарс 
самарадорлигини таъминлашга ёрдам берувчи энг самарали, метод, усул 
ҳамда техник воситаларни танлаш; ўқувчи-талабалар фаолиятини назорат 
қилиш ҳамда баҳолашни ташкил этиш; дарсда уларнинг мустақил фаолият 
кўрсатиши учун шарт-шароитлар яратиш ҳамда кўникма ва малакаларни 
шакллантириш; мавзулар таркибида кириш ва асосий қисмлар, амалий 
семинар ва тажрибалар ҳақида тавсиялар, дарслик ҳамда ўқув 
қўлланмаларининг рўйхати, шу билан бирга Давлат таълим стандартлари 
талабларидан келиб чиқиб, фанлардан чизма-ҳисоб, курс ишлари ва 
лойиҳалари, уларнинг мавзу ва йўналишларини келтириш; мавзуларга 
ажратилган соатлар ҳамда тегишли услубий тавсиялар аниқ кўрсатилиши 
лозим бўлган вазифаларни амалга ошириш керак.
Шундай экан, Давлат таълим стандартлари асосида педагогик ва АКТни 
шакллантириш ва амалиётга жорий этиш, дарсларни ташкил этишда уларга 
алоҳида эътибор қаратиш лозим.