Муаллифлар: Ходиев Б. Ю., Бегалов Б. А., Расулев Д. М., Абидов

6.1.2. ААТ ва ААТехларни бирор объектга 
 нисбатан тузилиши 
ААТнинг технологик ва вазифавий нуқгаи назардан кўриб чиқилишини 
бир неча ташкил қилувчи элементларга бўлиш мумкин (1.32-расмда келтирилган). 
Технологик нуқгаи назардан кўриб чиқилганда ААТда бошқарув аппарати ҳамда 
техник-иқгисодий ахборотлар, уларнинг технологик ишлаб чиқиш усуллари ва 
воси-талари ўзаро фарқпанади. Қолган элементлар технологик ўзаро боғланган, 
иқгисодий-математик усуллар ва бошқарувнинг техник воситаларидан ягона 
тазимли фойдаланиш шароитида маълумотларнинг ААТехни ташкил қилади. 
Ахборотли модел доирасида амалга ошириладиган, янги технологиялар 
шароитида маълумотларни ишлаб чиқиш жараёнлари шаклланадиган «киши-

---

176 
машина» тизими бўлган, ААТех ўзи орқали бошқарув объекти (БО) ва бошқарув 
аппарати (БА) ўртасидаги тўғридан-тўғри ва тескари ахборотли алоқаларни 
туташтиради ҳамда ташқи ахборот алоқалари оқимларини тизимга киритади ва 
ундан чиқаради. 
ААТехнинг вазифаси унинғ тузилишини белгилаб беради, у қуйидаги 
тадбирларни ўз ичига олади; маълумотларни йиғиш ва рўйхатга олиш; ахборот 
массивларини тайёрлаш; маълумотларни ишлаб чиқиш, жамлаш ва сақлаш; 
натижали ахборотларни шакллантириш; маълумотларни вужудга келиш 
манбаларидан ишлаб чиқиш жойларига, натижаларни эса бошқарув 
қарорларини қабул қилиш учун истеъмолчиларга узатиш.
Қоидага кўра, иқтисодий ахборотлар ўзгартиришнинг барча тадбирларига 
дучор бўлади, аммо бир қатор ҳолларда баъзи бир тадбирлар йўқ бўлиши 
мумкин. Уларни бажарилишининг изчиллиғи ҳам турлича кечади, бунда баъзи 
бир тадбирлар қайтарилади. Ўзгартириш тадбирларининг таркиби 
1.32 

---

177 
ва 
улар 
бажарилишининг хусусиятлари кўпро
қ
ахборотларнинг 
автоматлаштирилган ишлаб чиқарилиипши олиб борувчи иқгисодий объектга 
боғлиқ. Ахборотлар ўзгартирилишшшнг асосий тадбирлари бажарилиши 
хусусиятларини кўриб чиқамиз. 
6.1.3.Ахборотларни йи