Муаллифлар: Ходиев Б. Ю., Бегалов Б. А., Расулев Д. М., Абидов

К
К
А
А
Ц
Ц
И
И
Я
Я
Л
Л
А
А
Р
Р
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Т
Т
Е
Е
Х
Х
Н
Н
О
О
Л
Л
О
О
Г
Г
И
И
Я
Я
Л
Л
А
А
Р
Р
И
И
 
 
Б
Б
О
О
З
З
О
О
Р
Р
И
И
 
 
 
3.5.1. Ахборот – коммуникациялар бизнеси 
Бозор иқтисодиётининг такомиллашиб бориши турли тадбиркорлик ша-
клларининг вужудга келишига шароит яратиб бермоқда. Тадбиркорликнинг 
ривожланиши ахборот-коммуникациялар бизнесини шакллантириш ва тарақ-
қий эттиришга ҳам катта таъсир кўрсатади. Аввалом бор, бу турдаги тадбир-
корликка ахборот-коммуникациялар бизнеси товарларини ишлаб чиқиш, 
такомиллаштириш ва тарқатиш билан кенг шуғулланаётган бошқариш 
субъектларини киритишни ўринли деб биламиз. Президентимизнинг 
«Компьютерлаштиришни янада ривожлантириш ва ахборот-коммуникация 
технологияларини жорий этиш тўғрисида»ги Фармонларида ҳам «...ахборот-
коммуникациялар 
технологиялари 
соҳасида 
рақобат 
муҳитини 
шакллантиришга кўмаклашиш, инновация бизнесини, шу жумладан маҳаллий 
дастурий воситалар ва компьютер техникасини ишлаб чиқиш ҳамда ишлаб 
чиқаришни 
қўллаб-қувватлаш, иқтисодиётнинг барча соҳалари ва 
тармоқларини 
компьютерлаштириш 
учун 
шарт-шароитлар 
яратиш» 
масалалари алоҳида кўриб чиқилган. 
Ахборот фаолияти - бу миллий иқтисод соҳаси бўлиб, ахборот маҳсулот-
лари ва хизматларини ишлаб чиқиш ва қайта ишлаб истеъмолчиларнинг бу 
борадаги талабини қондириш билан шуғулланаёган тадбиркорликнинг бир 
шаклидир. 
Мавжуд ахборот хўжалигининг таҳлили уларнинг тармоқлар таркибига 
киришини билдиради ва бу миқдорий жиҳатдан баҳо беришга асос бўлиб хиз-
мат қилади. Ахборот хўжалигининг сифат жиҳатдан тавсифи ишлаб чиқариш 
ҳолати ва ахборот-коммуникациялар бизнеси товарларини истеъмол қилиш 
даражаси билан ифодаланади. Ахборот-коммуникациялар бизнесининг асосий 
субъектларига ахборот ресурсларини яратиш, қайта ишлаш, узатиш, тарқатиш, 
қабул қилиш ва истеъмол қилиш билан шуғулланадиган шахслар киради. 
Булар биринчи галда ахборот ресурсларини ишлаб чиқувчилар, уларнинг 
эгалари ва истеъмолчилардир (1.19-расм). 
Ахборот-
коммуникациялар 
технологияларини ишлаб 
чиšариш 
Интерактив
хизматлари 
Истеъмолчилар 

---

85 
1.19 - расм. Ахборот-коммуникациялар бизнеси иштирокчиларининг 
ўзаро муносабатлари чизмаси 
Интерактив хизматлар ахборот фаолятига нисбатан анча кенг кўламдаги 
масалалар билан шуғулланади ва ахборот-коммуникациялар бизнесининг 
ядро-сини ташкил этади. Улар ўз фаолиятини нафақат ахборот ресурслари, 
балки информатика индустриясининг техник, дастурий, услубий воситаларини 
иш-лаб чиқиш ва сотиш, маркетинг фаолияти, товарларига бўлган 
нархлаштириш сиёсатини ишлаб чиқиш ҳамда истеъмолчиларнинг 
индивидуал талабларини қондиришга йўналтиради. Интерактив хизматлар 
таркибига ахборот фаолиятининг кўмакчи омил сифатида киритилиши унинг 
ахборот ресурсларини ишлаб чиқиш ҳажмини ва бозордаги фаолият 
чегараларини янада кенгайтиради.