Moliyaviy hisobot auditi

MOLIYAVIY HISOBOT AUDITINING MAQSADI VA UNING ASOSIY 
TAMOYILLARI
31 

Shakllantirilayotgan tashkilotlar uchun birinchi hisobot yili ular davlat ro’yhatidan 
o’tgan sanadan to 31-dekabrgacha bo’lgan joriy yilni o’z ichiga oladi.1-aktyabrdan keyin qayta 
tashkil etilgan tashkilotlarga (tugatilgan(qayta rasmiylashtirilgan)va ularning bo’linmalar 
strukturasi bazasi bo’lmaganlar) birinchi hisobot yilini ular davlat ro’yhatidan o’tgan sanadan to 
keying yilning 31-dekabrgacha muddatni o’z ichiga oluvchi davr hisoblanishiga ruhsat etilgan. 

Buxgalteriya hisobi tarkibida bo’lgan ma’lumotlar sintetik va analitik hisob 
ma’lumotlariga asoslanadi. 

Kirish balansi ma’lumotlari oldingi yil hisobotlari davr uchun tasdiqlangan tugatish 
balansi ma’lumotlariga muvofiq bo’lishi kerak. Qarama-qarshi vaziyatlarda muvofiqsizlik 
sabablarini tushuntirib berishi kerak. 

Ham joriy, ham oldingi yillar(ular tasdiqlangandan keyin) bilan bog’liq buxgalteriya 
hisobotidagi o’zgarishlar hisobot davri uchun tuzilgan, aniqlangan farqlar mavjudligi bo’lgan 
hisobotlar ishlab chiqiladi. Buxgalteriya hisobotidagi xatolarni tuzatish tuzatilgan sana 
ko’rsatilgan holda imzo bilan tasdiqlanadi. 

Auditor buxgalteriya hisobotidagi qo’yidagi moddalarni baholashi kerak: kapital va 
moliyaviy qo’yilmalar, asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar, xom-ashyolar,materiallar,tayyor 
mahsulot va tovarlar,tugallanmagan ishlab chiqarish va keying davr xarajatlari,kapital va zaxira, 
debitor va kreditorlar bilan hisob-kitob,daromad(zararlar),boshqa balans moddalari. 

Iqtisodiy subyektlar yillik buxgalteriya hisobotlarini majburiy tartibda taqdim etadilar: 
ta’sischilar,ta’sis hujjatlariga muvofiq yuridek shaxs qatnashchilari,davlat soliq inspeksiyasi (bir 
nusxada),soliq va O’zbekiston Respublikasi qonunlariga yoki ta’sis hujjatlarida ko’zda tutilgan 
vaziyatlarda ularning davriy va boshqa manzillariga. 

Iqtisodiy subyektlar, agar O’zbekiston Respublikasi qonunlariga boshqacha tartib 
belgilanmagan bo’lsa, yillik buxgalteriya hisobotlarini keying hisobot yili uchun 1-apreldan 
kechiktirmay,choraklik buxgalteriya hisobotlarini hisobot davri tugashiga 30 kundan 
kechiktirmay taqdim etadilar. Buxgalteriya hisobotlarini topshirishning ko’rsatilgan davr 
oralig’igadi aniq kuni tashkilot ishtirokchilari(ta’sischilari) tomonidan o’rnatiladi. 

Byudjet tashkilotlari yuqori turuvchi organlarga ular o’rnatgan muddatda xarajatlar 
smetasini bajarganligi haqida oylik,choraklik va yillik buxgalteriya hisobotlarini taqdim etadilar. 
Federal byudjet tarkibidagi tashkilotlar esa xuddi shunday oylik hisobotlarni hududiy federal 
g’azna organlariga taqdim etadilar. 

Tashkilotlar uchun buxgalteriya hisobotlarini taqdim etish sanalari ular haqiqatda 
yetkazib berilgan kun yoki pochta tashkiloti shtampiga asoslangan holda ularning yuborilgan 
sanalari hisoblanadi. 

Buxgalteriya hisobotlarini tashkilot bosh buxgalteri va rahbarlari imzolashlari kerak. 
Buxgalteriya hisobotlarini ixtisoslashgan tashkilotlar yoki mutaxasislar bilan shartnoma orqali 
olib boradigan tashkilotlarga buxgalteriya hisobotlari bu tashkilot rahbarlari va mutaxasislari, 
buxgalteriya hisobotini yurituvchilari tomonidan imzolanadi. 
1.2
Faoliyatini konsalidatsiyalashgan moliyaviy hisobotlar standartlariga muvofiq olib 
boradigan iqtisodiy subyektlar. Hisobotlarini tekshirish O’zbekiston Respublikasi buxgalteriya 
hisobi milliy standartlari BHMS №8 “Konsalidatsiyalashgan moliyaviy hisobotlar va qaram 
xo’jalik jamiyatlariga investitsiyalar hisobi” ga muvofiq auditorlar hisobotlar to’g’ri 
shakllantirilganligini tekshirishda qo’yidagilarni hisobga olishi kerak: 
1.
Yig’ma yillik hisobotlarga kiruvchi shakllarni tekshirish bo’yicha yagona hisob 
siyosati shartlaridagi qaram va to’be jamiyatlar ( bundan buyon mos ravishda QJ va TJ ) 
buxgalteriya hisobotlari ko’rsatkichlarining qo’yidagilarda to’g’ri aks ettirilishidan kelib chiqish 
kerak. 
a)
Qaram jamiyatlar uchun. 

---