MOLIYAVIY HISOBOT AUDITINING MAQSADI VA UNING ASOSIY
TAMOYILLARI
24
sifatsiz bo’lishiga, past sifatli ishning bajarilishiga nazoratni etarli darajada emasligini etakchi
auditor tomonidan auditorlik bajarilgan ish tartibi sifatli bajarilganligiga aytish mumkin.
2.3.Moliyaviy hisobotni auditorlik tekshiruvidan o’tkazishda hisobotlardagi xatoliklar bilan
bog’liq xatarlar
Risk – bu shunday tushunchaki, u hodisa yoki uning natijalari noaniqligi bilan bog’liq
bo’lib, u tashkilotga sezilarli ta’sir o’tkazadi. №315 auditning xalqaro standartida turli
xatarlarning aniq mazmuni ochib berilgan. Bu xatarlar tashkilotning moliyaviy hisobotlaridagi
xatoliklar bilan bog’liq bo’lishi mumkin. Bir yoki bir necha xatolarning mavjudligi jiddiy
xatolarning mavjudligini anglatmaydi. Ammo bu haqiqatan auditor bu imkoniyatni diqqat bilan
ko’rib chiqishi kerakligini hamda ko’p sonli auditorlik tekshiruvlari o’tkazib, tadqiq
etishlozimligini anglatadi. Siz ro’yxatni o’qiyotganingizda
1. Xatarlar amalga oshirilgan muomalalar va moliyaviy hisobotlarning keng doirasi bilan
bog’liq ekanligiga ishoch hosil qilasiz;
2. Ba’zan xatarlarning sonini aniqlash qiqyin hamda o’z tabiatiga ko’ra yuzaki bo’lishi
mumkin;
3. Ko’p tashkilotlarda bunday xatarlar uchraydi, ammo moddiy xatoliklar bo’lishi shart
emas, shunday qilib, ma’lum mijozlar uchun xatar omili haqiqatan moddiy jihatdan noto’g’ri
axborotni aniqlashga xalaqit beradi.
Yuqorida ta’kidlangan ro’yxat quyidagilardan iborat:
-
Iqtisodiy jihatdan barqaror bo’lmagan hududlardagi operatsiyalar, masalan valyuta
summalari devalvatsiyaga ega mamlakatlar yoki juda inflyatsiya darajasi yuqori bo’lgan
mamalakatlar;
-
O’zgaruvchan bozorlardagi operatsiyalar, masalan, fyucherslar bilan savdo qilish;
-
Tartibga solish yuqori darajada murakkab bo’lgan operatsiyalar;
-
Faoliyatning noto’g’riligi va likvidlik muammosi, shu jumladan, kerakli mijozlarni
yo’qotish yoki foyda olish yoki kredit olishni cheklash;
-
Yangi mahsulotlarni taklif etish yoki faoliyatning yangi yo’nalilariga o’tish;
-
Korxonadagi o’zgarishlar, masalan, sotib olishlar yoki qayta tashkil etish;
-
Korxona yoki biznes-segmentlarning sotish maqsadlari;
-
Murakkab birlashmalar va hamkor korxonalarning mavjudligi;
-
Balansdan tashqari moliyadan foydalanish, maxsus yo’nalishli korxonalar va boshqa
murakkab moliyaviy bitimlardan foydalanish;
-
Tomonlarni o’zaro bog’liq bo’lgan muhim ahamiyatga ega operatsiyalari;
-
Zarur hisob-kitobni biladigan va moliyaviy hisobot ko’nikmalariga ega bo’lgan
xodimlarning yo’q ekanligi;
-
Etakchi mutaxassislar tarkibidagi o’zgarishlar, shu jumladan, asosiy rhbaritning ketishi;
-
Ichki boshqaruv tarkibidagi kamchiliklar, ayniqsa, boshqaruvga murojaat qilmaganlar;
-
Informatsion texnologiyalar tizimidagi o’zgarishlar(IT), “IT” korxona va uning biznes
strategiyasi o’rtasidagi nomuvofiqliklar;
-
Tashkilot operatsiyalari yoki moliyaviy natijalarning regulyativ organlar tomonidan
tekshiruvdan o’tkazilishi;
-
O’tgan davrdagi xatoliklar, xatolar tarixi yoki davr yakunidagi sezilarli tuzatishlar;
-
Noodatiy va betartib operatsiyalar sonining ko’pligi, shu jumladan firmalararo
operoatsiyalar hamda davr yakunida daromadlar o’zgarishiga ta’sir etuvchi yirik
operatsiyalarning mavjudligi;
-
Boshqaruv maqsadida ro’yxatdan o’tkazilgan operatsiyalar, masalan, qarzlarni
mavjudligi, sotiladigan aktivlar, bozordagi qimmatli qog’ozlarni tasniflanishi;
-
Murakkab jarayonlarni o’z ichiga olgan buxgalterlik o’lchovlari.
Do'stlaringiz bilan baham: |