Молиявий-иқтисодий тадқиқотлар услубиёти

1 2 3

Bog'liq
ИТМ 11

Илмий тадқиқот методологияси

Илмий-техник тараққиётни прогнозлаш (башорат қилиш)да ҳозирги кунда кўплаб методлар қўлланилади. Уларни танлаш бир қатор омилларга боғлиқ, жумладан:
башорат қилиш объектларига;
башорат қилиш олдида турган турли мақсадларга;
турлича ёндашишларнинг башорат қилиш масалаларини ҳал қилиш имкониятларига.

Илмий техник прогноз – тадқиқот мақсадларини, уларга эришиш йўлларини ва бунинг учун зарур бўлган ресурсларни белгиловчи, асосланган баҳолар йиғиндиси.

Мазкур метод илмий техник тараққиётнинг амалдаги темплари ва қонуниятларини келажакда сақланиб қолиши мумкинлиги тўғрисидаги фикрларга асосланади.
Воқеа ёки жараённинг бир қисмини кузатишда олинган хулосаларни унинг бошқа қисмига тадбиқ қилишга асосланган илмий тадқиқот методи.
Математика нуқтаи назаридан – функция қийматларининг қатор кўрсаткичларига асосланган ҳолда унинг қатордан ташқаридаги кўрсаткичларини аниқлаш имконияти (интерполяциянинг акси).
Статистикада – аввалги аниқланган тенденцияларни келажак даврларга тадбиқ қилиш.

Экстра – лотинча extra – мейёридан ортиқ, ҳаддан ташқари каби маъноларни билдиради. Товарнинг сорти тўғрисида сўз кетганда – олий навни билдириши мумкин.
Поляция – лотинча polire – силлиқлаш, пардозлаш каби маъноларни билдиради.
Экстрополяция методларини амалда қўллашда кўп ҳолларда бирламчи информация сифатида муайян параметрлар ўсиш динамикаси қаторлари ёки илмий-техник тараққиёт кўрсаткичларидан фойдаланилади.
Бу методни қўллашда ҳозирги кунгача кузатишлар амалга оширилган (ривожланиш қонуниятлари ва темплари аниқланган) давр прогноз қилинаётган даврга нисбатан 4-5 маротаба кўп бўлиши лозим.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3