Молиявий ҳисоб

Ички ва ташқи консолидациялашган ҳисоботларнинг қиёсланиши 
Ички консолидациялашган 
ҳисобот 
Ташқи консолидациялашган ҳисобот 
Ички 
ёки 
расмий 
консолида-
циялашган ҳисоботни тузиш қоида 
бўйича йил давомида, ҳар ойда ва 
ҳар чоракда, энг қисқа муддатда 
тегишли давр охирида амалга 
оширилиши керак. 
Расмий 
жамланган 
ҳисоботда 
қисман бухгалтерия маълумотлар 
асосида 
тузилади. 
Бу 
борада 
аниқлик ҳам тезкорлик ҳам муҳим 
саналади.
Ички консолидациялашган ҳисобот 
одатда 
алоҳида 
жамиятларга, 
фаолият доираси, худудлар ва 
ҳоказоларга бўлинади. 
Ички консолидациялашган ҳисобот 
ихтиёрий шаклда тузилади ва тезкор 
бошқарув хамда назорат учун зарур 
бўлган 
маълумотларга 
тегишли 
бўлади.
Уларга қуйидагилар киради: 

маҳсулот 
ва 
хизматларни 
сотишдан 
тушган 
даромад 
тўғрисида маълумотлар; 

молиявий натижалар; 

ҳаражатларнинг асосий таркибий 
қисмлари ва уларнинг ҳажми. 
Ресурсларни назорат қилиш ва 
бошкариш учун қуйидагилар зарур: 

ресурслар манбаи ва улардан 
фойдаланиш ҳақида маълумот; 

маблағлардан 
фойдаланиш 
йўналиши; 

инвестициялар 
ва 
бошқа 
молиялаштириш суммалари, тез 
пулга айлана олиши ва тўловга 
лаёқатлилигининг ўзгариши.
Ташқи 
ёки 
молиявий
консолидациялашган ҳисоботни тузиш 
йилига бир марта ҳисобот даврига 
нисбатан катта вақт оралиғида амалга 
оширилади. 
Бунда молиявий 
консолидациялашган
ҳисобот қисман аудиторлар томонидан 
текширилган бухгалтерия маълумотлар 
асосида тузилади. Ҳисоботнинг ушбу 
турини тузишда тартибларга риоя қилиш 
муҳим саналади. 
Молиявий жамланган ҳисобот бош ва 
шўъба корхоналари гуруҳи учун тузилади 
ва одатда баланс, молиявий натижалар 
тўғрисидаги ва ҳисобот-лардан иборат 
бўлади. 
Тушунтириш 
хатида 
энг 
аҳамиятли маълумотлар келтирилади. 
Молиявий жамланган ҳисобот иқтисодий 
жараёнлар сабаблари тушунадиган шаклда 
тузилади. 
Ҳисоботнинг 
ушбу 
тури 
тегишли 
мамлакатнинг 
меъёрий 
хужжатлари 
томонидан 
тартибга 
солинади. 
Ҳисоботни бир хил тартиб ва қоидалардан фойдаланган ҳолда 
тузиш зарурати ҳисоботнинг у ёки бу шаклининг ўхшашлиги ҳисобланади. 

---

Уларни маълумотларни таққослаш мақсадида тузиш услубидан бир неча 
ҳисобот даври мобайнида кетма-кет фойдаланиш лозим. Бирок, аниқ 
тафовутларга қарамасдан, бу ва бошка турлар ягона тизимни ташкил 
этиши, уларнинг маълумотлари бири-бирига айникса йил охирида мос 
келиши керак.