Молиявий ҳисоб 1 Ўқув қўлланма

Қуйидаги бошқа бир вазиятни кўриб чиқамиз:
1 июль 2006 йилда компания олдиндан ижара ҳақи сифатида 120 000 ш.б. миқдорида пул маблағини олди. Бухгалтер ушбу суммани “Муддати узайтирилган даромад” счетида акс эттирган.
Тақсимланмаган фойда счети 31 декабрь 2006 йилда бухгалтерия балансида 850 000 ш.б. ташкил қилади. Фойда солиғи ставкаси 30%.
2007 йилда бухгалтер 2006 йилнинг олти ойи учун даромадни тан олмаганлигини аниқлади. Бухгалтер аниқлаган хатоликни тақсимланмаган фойда счети сальдосини тузатиш орқали амалга оширмоқчи.
2007 йилда соф фойда 410 000 ш.б. ташкил қилади. 2007 йил май ойида 300 000 ш.б. миқдорида дивиденд эълон қилинди ва тўланди.
Топшириқ:

1. 
   2006 йил учун хатоликни тўғриланг.
   
2. 
   2007 йил учун тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот тузинг.
   

Топшириқнинг ечими:
1) Бухгалтер 2006 йилнинг олти ойи учун даромаднитан олиши керак (120 000*6/12) = 60 000 ш.б. ва Муддати узайтирилган даромад” счетини камайтириш (дебетлаш) лозим.
Даромад суммаси бўйича тузатишда бухгалтер фойда солиғи суммасини (60 000*30%)= 18000 ш.б. ҳисоблаши керак. Тақсимланмаган фойда счети эса (60000-18000) = 42 000 ш.б. кўпайтирилиши лозим.

Дт Муддати узайтирилган даромад счети 60 000

Кт Фойда солиғи бўйича қарзлар 18 000
Кт Тақсимланмаган фойда 42 000

Эътибор беринг, агар тақсимланмаган фойда кўпайса (счетнинг кредити бўйича акс эттирилса), у ҳолда солиқ бўйича мажбурият ҳам кўпаяди.

2) 2007 йил учун тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисобот

1 январь 2007 йил ҳолатида тақсимланмаган фойда	850 000
Олдинги ҳисобот даври учун тузатишлар:
2006 йил учун ижара бўйича даромад суммасига хатоликларни
тузатиш солиқ суммаси айириб ташлагандан сўнг	42 000
1 январь 2007 йил ҳолатида тузатилган тақсимланмаган фойда	892 000
Плюс соф фойда	410 000
Минус дивидендлар	(300 000)
Тақсимланмаган фойданинг ўсиши	110 000
31 декабрь 2007 йил ҳолатида тақсимланмаган фойда	1 002 000

32-топшириқ. Хатоларни тузатиш усуллари ва ёритиш
1998 йил январ ойида 1997 йил бўйича молиявий ҳисоботларни тайёрлаш пайтида “Пенсл” компанияси 1996 йил бўйича идора жиҳозлари бўйича амортизацияни ҳисоблашда йўл қўйилган 20,000 ш.б. хатони аниқлади. 1996 йил бўйича харажатлар суммаси камайтирилган эди. Компания 1996 йил бўйича соф фойдани 190,000 ш.б.да акс этган. 1996 йил 31 декабр ҳолатига кўра тақсимланмаган фойда тўғрисидаги ҳисоботда тақдим этилган сумма 3,430,000 ш.б.ни ташкил этган. Компания учун солиқ ставкаси – 30%. “Пенсл” компаниясининг 1997 йил бўйича хато тузатилгунга қадар соф фойдаси – 200,000 ш.б.
1. (а) Агар компания хатони 1997 йилдаги жорий фойда ва зарарлар тўғрисидаги ҳисоботда тузатиш тўғрисида қарор қабул қилса ва тақсимланмаган фойда миқдорига тузатиш киритмаса, 1997 йил бўйича компания томонидан акс эттирилган соф фойда қанча бўлади?

(б) Икки йил бўйича умумий соф фойда қанча бўлади?

(в) Агар 1997 йил бўйича дивидендлар эълон қилинмаса ёки тўланмаса, 1997 йил 31 декабр ҳолатига кўра тақсимланмаган фойданинг миқдори қанча бўлади?

Изоҳ: Тақсимланмаган фойданинг бошланғич қолдиғи + соф фойда - дивидендлар = якуний тақсимланмаган фойда.
2. (а) Агар компания тақсимланмаган фойданинг бошланғич суммасини ўзгартиришга ва молиявий ҳисоботларни қайта тайёрлашга қарор қилса, 1996 йил бўйича компаниянинг соф фойдаси қанча бўлади?

(б) 1997 бўйича эса?

(в) Икки йил бўйича умумий соф фойда қанча бўлади?

(г) 1996 йил 31 декабр ҳолатига кўра тақсимланмаган фойда миқдори қанча бўлади?

(д) 1997 йил 31 декабр ҳолатига кўра тақсимланмаган фойда миқдори қанча бўлади?

3. Молиявий ҳисоботлар қайта тайёрланган ҳолатларда ушбу хато юзасидан молиявий ёритишларни баён қилинг. Компания 1996 йил ва 1997 йил бўйича молиявий маълумот тақдим этади.