2.3 инвестицияларни бошқариш ва дисконтлаш
молиявий инвестиция хавф портфели исконто
Инвестицияларни бошқариш уларнинг самарадорлигини баҳолашга асосланган бўлиб, улар бир неча усуллар билан амалга оширилиши мумкин.
Биринчидан, банк фоиз ставкаси билан инвестиция ўртача йиллик қайтишини солиштириш орқали.
Иккинчидан, инвестициялар даромадлилигини инфляция даражаси билан таққослаш асосида (аввалги ҳолатдагидек, инвестициялар салмоғи юқори бўлиши керак).
Учинчидан, чиқимларни қоплаш муддати асосида, тахминан фойда кутилган миқдори инвестициялар умумий миқдорини булиш билан олиниши мумкин.
Тўртинчидан, даромад берилган миқдорда ишлаб чиқариш учун зарур инвестициялар ҳажмини солиштириш орқали.
Бешинчидан, кирувчи фойда миқдорини график дисплей ёрдамида.
Олтинчидан, дисконтлаш, шу жумладан, инвестиция вариантлари рентабеллигини (уларнинг қийматига умумий ёки йиллик даромад нисбати), бир таққослаш асосида.
Дисконтлаш муаммоси енг муҳимларидан бири бўлиб, унга батафсилроқ тўхталиш зарур. Умуман олганда, нақд пул келажакда пулдан юқори баҳоланади, шунинг учун бугунги миқдор ертага анча катта. Бу ерда етарлича сабаблар мавжуд: жорий истеъмолдан воз кечиш, инфляция хавфи, кредитни қайтармаслик хавфи ва бошқалар. Дисконт категорияси вақт омили ва фоиз категориясини аниқлашда вақтнинг роли билан узвий боғлиқдир.
Мисол учун, 100 йил ичида $1ни олиш нимани англатади? Бу (10% бозор курси бўйича) бугунги кунда банкда $91-ни қўйсангиз тенгдир. Бир йил давомида, бу миқдор бўйича фоиз бўларди, ва кейин бир йил ўтгач, қабул қиласиз $ 100. Шундай қилиб, $91 бугунги кунда $ 100га тенг. Шу шартлар остида (фоиз ставкаси ҳисобланади 10%), $100 ичида 2 йил арзийди $83 бугун. Шундай қилиб, келажакдаги пул миқдорининг ҳозирги қийматини билиб оламиз. Ушбу процедура дисконтлаш деб аталади, яъни. келажакдаги пулни бугунги шароитга олиб келиш.
Турли инвестиция йўналишларининг самарадорлигини баҳолаш ва енг маъқул вариантни танлаш мақсадида соф дисконтланган (камайтирилган) даромад қиймати аниқланади. Бунинг учун инвестиция оқими ва тегишли давр учун даромад оқими чегирилади ва улар ўртасидаги фарқ аниқланади. Ушбу икки оқимнинг тенглиги амалга ошириладиган инвестиция самарадорлиги даражаси ички даромад даражаси деб аталади.
Агар у банка фоиз ставкасидан паст бўлса, унда мавжуд маблағларни депозитларга инвестиция қилиш тавсия етилади ва агар ундан юқори бўлса - компаниянинг молиявий стратегиясига мувофиқ енг даромадли объектларда, албатта, хавфни ҳисобга олган ҳолда.
Инвестицияларнинг самарадорлигини баҳолаш учун дисконтланган даромаддан ташқари, дисконтланган рентабеллик кўрсаткичини ҳам ҳисоблаш мумкин.
Бунинг учун, сиз уларнинг дисконтланган миқдори билан даромад дисконтланган миқдорини ажратиш керак. Агар дисконтланган даромад 1 га тенг бўлса, инвестицияларнинг дисконтланган даромади 0 га тенг. Унинг юқори даражаси инвестициялар бўйича қўшимча даромад беради, ва, бинобарин, бу шароитда уларнинг амалга ошириш мақсадга мувофиқлиги, ва пастки - самарасиз.
Do'stlaringiz bilan baham: |