Moliyavi aktivlarni baholashning xalqaro tajribasi Reja

Moliyavi aktivlarni baholashning xalqaro tajribasi.

Yilda Moliya, a asosiy vositalarni qayta baholash ning haqiqiy qiymatini to’g’ri tavsiflash uchun talab qilinishi mumkin bo’lgan harakatdir asosiy vositalar biznes egasi. Buni rejalashtirilganidan farqlash kerak amortizatsiya, bu erda aktiv qiymatining qayd etilgan pasayishi uning yoshiga bog’liq.
Asosiy vositalar odatdagi ish yuritish uchun qayta sotish uchun aksincha, tovarlarni ishlab chiqarish yoki xizmatlar ko’rsatish uchun korxona tomonidan ushlab turiladi. Misol, mashinalar, binolar, patentlar yoki litsenziyalar bolishi mumkin Asosiy vositalar biznes.
Qayta baholashning maqsadi kitoblarni kitoblarga kiritishdir adolatli bozor qiymati asosiy vositalar. Bu boshqa biznesga sarmoya kiritish to’g’risida qaror qabul qilish uchun foydali bo’lishi mumkin. Agar kompaniya o’z aktivlaridan birini sotmoqchi bo’lsa, u savdo muzokaralariga tayyorgarlik ko’rish uchun qayta baholanadi.Entsiklopediya site:uz.wikisko.ru
Aktivlarni qayta baholashda qo’llaniladigan keng tarqalgan usullar
Indeksatsiya
Ushbu usul bo’yicha indekslar aktivlarning joriy qiymatiga tushadigan aktivlarning tannarxi qiymatiga qo’llaniladi. Aktivlarni qayta baholash uchun mamlakat Statistika byurosi yoki Iqtisodiy kuzatuv bo’limlari indekslaridan foydalanish mumkin.
Joriy bozor narxi (CMP)
Hududda sotilgan shu kabi er uchastkalari uchun so’nggi narxlarni hisobga olgan holda er qiymatlarini baholash mumkin. Shu bilan birga, kompaniya egalik qiladigan erning ortiqcha va minus nuqtalari uchun ma’lum o’zgarishlar kiritilishi kerak. Bu er bilan shug’ullanadigan brokerlar va agentliklar yordamida yoki litsenziyaga ega bo’lgan shaxslar tomonidan amalga oshirilishi mumkin baholovchi.
Binolarning qiymatlari a tomonidan baholanishi mumkin rieltor (ko’chmas mulk sotuvchisi) yoki Chartered Surveyor (ichida Buyuk Britaniya) quruqlikka o’xshash tarzda.
O’simlik va uskunalar: CMPni tegishli aktivlarni etkazib beruvchilardan olish mumkin. Agar ularni ishlab chiqaruvchi kompaniyalar yopilishi sababli tovar belgilari bozorda mavjud bo’lmasa, bu mumkin emas. Xuddi shunday, ishlab chiqaruvchi tomonidan to’xtatilgan yoki o’zgartirilgan model uchun to’g’ridan-to’g’ri CMP mavjud bo’lmasligi mumkin. Aktivlarni sotish uchun mavjud bo’lgan yangi yoki ishlatilgan o’xshash turlarning aksariyati bilan taqqoslash qiymati taxminiyligini ta’minlashi mumkin.
Mavjud aktivning CMP = taqqoslanadigan yangi aktivning CMP x Aktivning qolgan foydalanish muddati / Aktivning asl foydali muddati.
Baholash usuli
Ushbu uslub bo’yicha texnik ekspertlar jalb qilinib, ularning haqiqiy bozor qiymatini aniqlash maqsadida aktivlarni batafsil ekspertizadan o’tkazadilar. Kompaniya uni olib chiqib ketayotganda tegishli baho zarur sug’urta polisi uning asosiy vositalarini himoya qilish uchun. Bu asosiy vositalarning haddan tashqari sug’urta qilinmaganligini yoki kam sug’urtalanganligini ta’minlaydi. Aktiv qiymatini aniqlashda hisobga olinadigan omillar quyidagilar:

• 
  Xarid qilingan sana.
  
• 
  Foydalanish doirasi, ya’ni bitta smenali, ikki smenali, uch smenali.
  
• 
  Aktiv turi. Aktiv umumiy maqsadmi yoki maxsus maqsadli aktivmi?
  
• 
  Korxonani ta’mirlash va texnik xizmat ko’rsatish siyosati.
  
• 
  Kelgusida ehtiyot qismlarning mavjudligi, asosan, import qilinadigan mashinalarda.
  
• 
  Aktiv tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotga kelajakdagi talab.
  

Agar aktiv kattaroq asosiy vositaning bir qismi bo’lsa, ikkinchisining hayoti hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Tanlab qayta baholash deb sinf ichidagi aniq aktivlarni yoki ma’lum bir joydagi barcha aktivlarni qayta baholash deb ta’riflash mumkin.
Ishlab chiqaruvchi kompaniya ishlab chiqarish binolarini turli joylarga yoyishi mumkin. Aytaylik, u o’z zavodini va texnikasini qayta baholashga qaror qildi. Tanlab qayta baholash deganda ma’lum bir aktivlarni (masalan, qozon, isitgich, markaziy konditsioner tizim) barcha joylarda qayta baholash yoki zavod va mashinaning barcha buyumlarini faqat ma’lum bir joyda qayta baholash tushuniladi. Bunday qayta baholash vakili bo’lmagan summalarni ko’rsatishga olib keladi Asosiy vositalarni ro’yxatdan o’tkazish (FAR).
Agar sinfning aniq aktivlari qayta baholansa, ba’zi aktivlar qayta baholangan qiymatda aks ettiriladi, boshqalari esa tarixiy qiymati bo’yicha ko’rsatiladi. Xuddi shu narsa zavod va mexanizmlarning barcha aktivlarini faqat ma’lum bir joyda qayta baholashda sodir bo’ladi.nTurli xil asoslardan foydalangan holda asosiy vositalarni baholash va eskirishga mos kelmaydi. Shuning uchun tanlab qayta baholash odatda eng yaxshi amaliyot deb hisoblanmaydi.Qayta baholash uchun odatda kompaniyaning ishlab chiqarish bo’limi, hisob-kitob bo’limi, texnik bo’lim va tashqi baholovchilar o’rtasida o’zaro bog’liqlik talab etiladi. Loyihani ishga tushirish uchun ular quyidagi savollarga o’z xulosalarini bayon qilishlari kerak:
AQShda asosiy vositalarni adolatli bozor qiymatlarini aks ettirish uchun uni qayta baholashga yo’l qo’yilmaydi, garchi bu hisobga olish majburiy bo’lsa buzilish xarajatlari asosiy vositalarda (asosiy vositalarni pastga qayta baholash) FASBning 144-sonli bayonotiga binoan, “Uzoq umr ko’rgan aktivlarning qadrsizlanishi yoki yo’q qilinishini hisobga olish”.
Boshqa mamlakatlarda yuqori qayta baho asosan er kabi asosiy vositalar va qiymati yildan-yilga o’sib boradigan ko’chmas mulk uchun amalga oshiriladi. Ko’rinib turibdiki, ko’chmas mulk kabi asosiy vositalarni qayta baholash kontseptsiyasi AQShdagi aksariyat kompaniyalar tomonidan katta mulk va kapital o’sishiga soliq to’lash qo’rquvi tufayli keng ma’qullanmagan. Bundan tashqari, yuqoriga qarab qayta ko’rib chiqishga qarshi ko’rsatma konservativ baholashni ta’minlaydi.
The Birlashgan Qirollik, Avstraliyava Hindiston asosiy vositalar qiymatini yuqoriligi bilan qayta baholashga, ularni adolatli bozor qiymatlariga mos kelishiga imkon berish. Shu bilan birga, qonun qayta baholash asoslarini, aktivlarning har bir toifasiga (qayta baholash amalga oshirilgan moliyaviy yildan keyin ma’lum bir davr uchun) qilingan qayta baholash summasi va boshqa ma’lumotlarni oshkor qilishni talab qiladi.⁶
Xuddi shu tarzda, qonun asosiy vositalarni qayta baholash natijasida hosil bo’lgan har qanday zaxira hisobidan dividend to’lashni taqiqlaydi. Yaqinda Avstraliyadagi qonunga o’zgartishlar kiritildi, chunki kompaniya boshqa likvidlik sinovlarini o’tkazgan ayrim holatlarda uzoq muddatli aktivlar qiymatining o’sishidan dividendlar to’lashga imkon beradi (ushbu bo’limning 254T bo’limiga qarang).

Xulosa

Mazkur Standartning maqsadi boshqa Standart qamrab olmagan nomoddiy aktivlar uchun buxgalteriya hisobining yondashuvini belgilashdan iboratdir. Mazkur Standart tadbirkorlik sub’ektidan nomoddiy aktivni u faqatgina belgilangan mezonlarga javob berganida tan olishni talab etadi. Ushbu Standart nomoddiy aktivlarning balans qiymatini qanday baholashni belgilaydi va nomoddiy aktivlar to’g’risida muayyan ma’lumotlar ochib berilishini talab etadi. Standart nomoddiy aktivlarni hisobga olishda qo’llanishi lozim, bundan quyidagilar mustasno:
(a) boshqa Standart qo’llash doirasidagi nomoddiy aktivlar;
(b) BHXS 32 “Moliyaviy instrumentlar: Taqdim etish” da ta’riflangan moliyaviy aktivlar;
(d) aktivlarning qidiruvi va baholanishini tan olish va baholash (MHXS 6 “Mineral resurslarning qidiruvi va baholanishi” ga qarang); va
(g) Foydali qazilmalar, neft, tabiiy gaz va shunga o’xshash qayta tiklanmaydigan resurslarni qayta ishlash va qazib olish xarajatlari. Standart quyidagilar uchun qo’llanilmaydi:
(a) tadbirkorlik sub’ekti tomonidan oddiy biznes faoliyatida sotish uchun egalik qilinayotgan nomoddiy aktivlar (BHXS 2 “Tovar-moddiy zahiralar” va BHXS 11 “Qurilish shartnomalari” ga qarang).
(b) kechiktirilgan solik aktivlari (BHXS 12 «Foyda soliqlari» ga qarang).
(v) BHXS 17 «Ijara» ning qo’llash doirasidagi ijaralar.
(g) Xodimlarga haq to’lashdan yuzaga keladigan aktivlar (BHXS 19 «Xodimlarning daromadlari» ga qarang). (d) BHXS 32 da ta’riflangan moliyaviy aktivlar. Ba’zi moliyaviy aktivlarning tan olinishi va baholanishi MHXS 10 “Jamlangan moliyaviy hisobotlar”, BHXS 27 «Alohida moliyaviy hisobotlar” va BHXS 28 «Qaram tadbirkorlik sub’ektlaridagi va qo’shma korxonalardagi investitsiyalar” da qamrab olingan.
(e) Biznes birlashuvida sotib olingan gudvill (MHXS 3 «Biznes birlashuvlari» 107 ga qarang). (j) MHXS 4 «Sug’urta shartnomalari» ning qo’llash doirasidagi sug’urta shartnomalari asosidagi sug’urtachining shartnomaviy huquqlaridan kelib chiqadigan kechiktirilgan xarid harajatlari va nomoddiy aktivlar. MHXS 4 ushbu nomoddiy aktivlar uchun emas, balki ushbu kechiktirilgan xarid harajatlari uchun aniq ma’lumotlar ochib berilishi talablarini belgilaydi.
Shu tufayli, mazkur Standartdagi ma’lumotlarni ochib berish bo’yicha talablar ushbu nomoddiy aktivlar uchun qo’llaniladi. (z) MHXS 5 «Sotish uchun mo’ljallangan uzoq muddatli aktivlar va davom ettirilmaydigan faoliyat» ga muvofiq sotishga mo’ljallangan sifatida tasniflangan (yoki sotishga mo’ljallangan sifatida tasniflangan hisobdan chiqarish guruhiga kiritilgan) uzoq muddatli nomoddiy aktivlar.