«Молия» терминининг этимологияси жуда чуқур тарихий илдизга эгадир. Аксарият тадқиқотчилар “Маълум даражада шартлашилган пулни тўлаш”-деган маънони англатувчи “Finis” лотин феъли терминидан келиб чиққанлигини эътироф этишади

Бюджет тизими принциплари

Бюджет тизими қуйидаги принципларга асосланади:

бюджет тизимининг ягоналиги;

бюджет тизимининг Ўзбекистон Республикаси маъмурий-ҳудудий тузилишига мувофиқлиги;

бюджет тизими бюджетларининг баланслилиги ва ўзаро боғлиқлиги;

бюджет тизими бюджетлари даромадларини прогноз қилиш ва харажатларини режалаштириш;

бюджет тизими бюджетлари маблағларидан фойдаланишнинг аниқ йўналтирилганлиги ва мақсадлилик хусусияти;

бюджет тизими бюджетларининг мустақиллиги;

бюджет тизими бюджетлари маблағларидан фойдаланишнинг натижадорлиги;

кассанинг ягоналиги;

бюджет жараёни иштирокчиларининг жавобгарлиги;

очиқлик.

НАТИЖАГА ЙЎНАЛТИРИЛГАН БЮДЖЕТ – молиялаштириш тузилмаси ва ҳажмларининг бюджет маблағлари олувчиларнинг фаолияти натижалари билан боғлиқ бўлган бюджетни режалаштириш тизими.

Давлат бюджетининг икки хил функцияcи мавжуд:

• 
  тақсимлаш;
  
• 
  назорат.
  
• 
  бюджет жараёни – бюджет тизими бюджетларини шакллантириш, тузиш, кўриб чиқиш, қабул қилиш, тасдиқлаш ва ижро этиш, уларнинг ижроси устидан назорат қилиш, бюджет тизими бюджетларининг ижроси тўғрисидаги ҳисоботларни тайёрлаш ва тасдиқлаш, шунингдек улар ўртасидаги ўзаро муносабатлар жараёни;
  
• 
  бюджет жараёни иштирокчилари – давлат ҳокимияти ва бошқаруви органлари, давлат молиявий назорат органлари, бюджет ташкилотлари ва бюджет маблағлари олувчилар;
  
• 
  бюджет сўрови – келгуси давр учун бюджетдан ажратиладиган маблағларни олишга бўлган эҳтиёжни асослашни назарда тутувчи ҳужжат;
  
• 
  БЮДЖЕТНОМА — эришилган натижалар ҳисобга олинган ҳолда мамлакатни келгуси даврда ижтимоий-иқтисодий ривожлантиришнинг асосий йўналишларини назарда тутувчи ҳужжат бўлиб, ушбу йўналишлар асосида Давлат бюджети тўғрисидаги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилади.