Moliya-kredit’ kafedrasi “davlat byudjeti fanidan mustaqil ta’lim topshiriqlari bajardi: Qabul qildi: k o’q. Ismoilova

2019 yil	2020 yil
2021 yil
summa	%	summa	%	summa	%

10-mavzu. Davlat byudjeti xarajatlari tizimi


1. Davlat byudjeti xarajatlarini iqtisodiy mohiyatiga ko’ra turlarini yoriti bering.
1.__ Davlat byudjetining joriy xarajatlari markaziy va mahalliy davlat hokimiyati organlari, mahalliy o’z-o’zini boshqarish organlari, byudjet tashkilotlari va byudjetdan mablag’ oluvchi yuridik shaxslarning joriy faoliyatini ta‘minlash shuningdek, davlat tomonidan byudjet tizimi byudjetlariga va iqtisodiyotning ayrim tarmoqlariga dotatsiya, subventsiya va subsidiya shaklidagi moliyaviy yordam ko’rsatish uchun ajratiladigan pul mablag’laridir.
2. Davlat byudjetining kapital xarajatlari – byudjet xarajatlarining innovatsiya va investitsiya faoliyatini mablag’ bilan ta‘minlash maqsadlariga yo’naltirilgan pul
mablag’lari bo’lib, ular tarkibiga Davlat investitsiya dasturiga kiritilgan investitsiya loyihalari bo’yicha yangi qurilish, kapital rekonstruktsiya va kapital ta‘mirlash maqsadlari uchun ishlab turgan yoki yangidan barpo qilinadigan korxona, tashkilot va muassasalarga, shuningdek, alohida tadbirlarga ajratiladigan moliyaviy mablag’lar kiradi.


2.2019-2021 yillar uchun O’zbekiston Respublikasi Davlat byudjeti xarajatlarini tahlil qiling.

	Xarajatlari	2019 yil		2020 yil		2021 yil
		summa	%	summa	%	summa	%

11-mavzu. Davlat byudjetining holati


1. Mavzuga oid tayanch so`z va iboralarni yozing:
1.__ Davlat byudjeti profitsiti–muayyan davrda O‟zbekiston Respublikasining davlat byudjeti daromadlarining uning xarajatlaridan oshib ketishi.
2._ Davlat byudjeti taqchilligi –muayyan davrda O‟zbekiston Respublikasining davlat byudjeti xarajatlarining uning daromadlaridan oshib ketishi.
3.__ Tarkibiy defitsit deganda aholining to’liq bandligi sharoitida davlat byudjetining salbiy qoldig’i tushuniladi. Bunda byudjet defitsitining miqdori davlat tomonidan iqtisodiyotni tartibgasolishning joriy tadbirlari bilan emas, balki tsiklik tebranishlar bilan belgilanadi.
4.__ Xalqaro amaliyotda yetakchi iqtisodchi olimlar o’rtasida byudjet taqchilligini moliyalashtirishning usullari to’g’risida turli qarashlar mavjud. I.A. Pogosovning fikricha, ―davlat byudjeti taqchilligini moliyalashtirishning asosan ikki usuli mavjud
2.Davlat byudjeti taqchilligini qoplash manbalarini keltiring.

Ichki manbalar	Tashqi manbalar
mamlakat hukumati tomonidan shu mamlakatning milliy valyutasida kredit tashkilotlaridan olingan kreditlar;	mamlakat hukumati nomidan qimmatbaho qog’ozlarni chiqarish orqali xorijiy valyutada amalga oshirilgan davlat zayomlari
mamlakat hukumati nomidan qimmatbaho qog’ozlarni chiqarish orqali amalga oshirilayotgan davlat zayomlari;	xorijiy valyutada taqdim etilgan va mamlakat hukumati tomonidan jalb qilin- gan xorijiy davlatlar, banklar va firmalar, xalqaro moliyaviy tashkilotlarning kreditlari.
davlat mulkiga tegishli bo’lgan mol-mulkni sotishdan olingan tushumlar;
davlat zaxiralari va rezervlar bo’yicha daromadlarning xarajatlardan o’sgan qismi summasi;

12-mavzu. Byudjet jarayoni
1. Mavzuga oid tayanch so`z va iboralarni yozing:
1._ Byudjet jarayoni – byudjet loyihasini tuzish, ko’rib chiqish, qabul qilish va ijro etish, uning ijro etilishini nazorat qilish, ijrosi haqidagi hisobotni tayyorlash va tasdiqlash bilan bog’liq bo’lgan maqsadli faoliyat jarayonidir.
2. Byudjet jarayoni byudjetni rejalashtirishdan boshlanadi. Byudjetni rejalashti- rish davlat moliyaviy siyosati talablariga muvofiqlashtirilgan moliyaviy rejalashti- rishning muhim tarkibiy qismini tashkil qiladi.
3.___ Xarajat majburiyatlarining reyestri budjet tashkiloti, budjet mablag’lari oluvchi va budjet mablag’larini taqsimlovchi tomonidan amalga oshiriladigan faoliyat turlari va tadbirlarning budjet tizimi budjetlarining mablag’lari hisobidan uni moliyalashtirish uchun asos bo’lgan tegishli qonunchilik hujjati ko’rsatilgan ro’yxatidir.
4. Budjet mablag’larini taqsimlovchining rivojlantirish dasturi O’zbekiston Respublikasining qonunlari, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti, O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari va O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qarorlari bilan belgilangan maqsad va vazifalarga asoslanadi.
5._ O’zbekiston Respublikasining Favqulodda Davlat budjeti O’zbekiston Respublikasining Prezidenti qaroriga ko’ra favqulodda holat sharoitlarida qabul qilinadigan budjetdir.
6._ Byudjet tizimi byudjetlarining ijrosi byudjet to’g’risidagi qonun hujjatlarida belgilangan byudjet tizimi byudjetlari daromadlarining tushishini ta‘minlash va xarajatlarini amalga oshirishni, shuningdek, ularning ijrosi bilan bog’liq operatsiyalarni amalga oshiradi.
2. Byudjet jarayonining bosqichlarini yoriting

Byudjet jarayonining bosqichlari	Amalga oshiriladigan vazifalarni yoriting
1 boskich	byudjet loyihasini tuzish;
2 bosqich	byudjetni ko’rib chiqish va qabul qilish;
3 bosqich	byudjetni ijro etish va nazorat qilish;
4 bosqich	byudjetning ijrosi to’g’risidagi hisobotni tayyorlash va uni tasdiqlash.