“Moliya” kafedrasi


-mavzu. Moliya va kapitalning tarkibiy tuzilmasi



Download 3,45 Mb.
Pdf ko'rish
bet251/271
Sana23.07.2021
Hajmi3,45 Mb.
#126499
1   ...   247   248   249   250   251   252   253   254   ...   271
Bog'liq
Moliya umk

21-mavzu. Moliya va kapitalning tarkibiy tuzilmasi 
REJA: 
1.  Biznes riski va moliyaviy risk 
2.  Zararsizlik tahlili 
3.  Operativ leverej manbalari 
4.  Kapital strukturasi nazariyasi 
5.  Kapital strukturasini boshqarishning asosiy usullari 
 
1. Biznes riski va moliyaviy risk 
Agar  investorlarning  kutilganidan  kamroq  olingan  korporativ  daromad 
sababli  hafsalasi  pir  bo’lsa,  bu  ularning  firmaning  kelgusi  faoliyatidan  kutadigan 
natijalarini  pasaytirib  yuboradi  va  natijada,  firmaning  oddiy  aksiyalari  narxi 
tushadi.  Shuning  uchun,  korporativ  ijrochilar  va  direktorlar  kengashi  Vol  Stritga 
topshiradigan  daromadlar    hisobotiga  alohida  e’tibor  qaratadilar.      Shu  sababli, 
moliyaviy  tahlilchi  aksiya  birligiga  to’g’ri  keluvchi  o’zgaruvchanlik  manbalarini 
yaxshi tushunishi kerak.  
Bu  bobda  biz  firmaning  daromadlari  oqimidagi  o’zgarishni  3  xil  manbaga 
ko’ra farqlaymiz:   


211 
 
1.  Biznes  sohasi  tanlovi  –  firma  faoliyat  olib  boruvchi  sanoat  tarmog’i 
sababli  kelib  chiqadigan  tabiiy  tebranishlar  natijasida  paydo  bo’luvchi  firma 
daromadlarida o’zgarishlar. Masalan, agar firma daromadlar biznes davrlari bilan 
bog’liq  ravishda  tebranib  turadigan  tez  o’zgaruvchan  sanoatda  faoliyat  yuritsa,  u 
holda  firma  daromadlarining  o’zgaruvchanligi  biznes  davrlari  kamroq  ta’sir 
ko’rsatadigan  sanoatdagiga  nisbatan  ko’proq  bo’ladi.  Biz  biznes  daromadlaridagi 
bunday o’zgarishlarning manbasini biznes riski deb ataymiz. 
2.  Xarajatlar  strukturasi  tanlovi  –  firmani  yuritish  uchun  sarflanadigan 
o’zgarmas va o’zgaruvchan xarajatlar yig’indisini bildiruvchi firmaning xarajatlar 
strukturasi natjasida yuzaga keladigan firma daromadlarining o’zgaruvchanligi
121

O’zgarmas  xarajatlarning  (o’zgaruvchan  xarajatlarga  qaraganda)  ko’p  bo’lishi 
daromadlardagi  o’zgarishlarga  nisbatan  foydaning  o’zgaruvchanligini  oshirib 
yuboradi.   
Firmaning o’zgarmas va o’zgaruvchan xarajatlarining tuzilishi asosan firma 
faoliyat  olib  borayotgan  sanoat  tarmog’iga  qarab  aniqlanadi.  Masalan,  avtomobil 
sanoati  zavodlar  va  ulardagi  asbob-uskunalarga  katta  investitsiya  kiritshni  talab 
qiladi.    Bu  zavodning  ishlashi  darajasiga  bog’liq  bo’lmagan  yuqori  o’zgarmas 
xarajatlarga  sabab  bo’ladi.  Biz  firma  daromadidagi  bu  o’zgarish  manbasini 
operativ risk deb ataymiz.   
3.  Kapital  strukturasi  tanlovi  –  firma  daromadlaridagi  o’zgarish  manbasi 
bo’lib,  u  qarzli  moliyalashtirish    kabi  o’zgarmas  daromadni  talab  qilivchi 
moliyalashtirish  manbalaridan  foydalanish  natijasida  yuzaga  keladi.  Biz 
daromadlardagi bu ko’rinishdagi o’zgarish manbasini moliyaviy risk deb ataymiz.     
Biz  endi  firma  daromadlaridagi  bu  uch  o’zgarish  manbasi  alohida-alohida 
to’xtalib o’tamiz.  
Firmaning  o’z  biznesini  boshlaydigan  vaqtda  belgilab  qo’yadigan    biznes 
riskining eng yuqori miqdoridir. 
Biznes riski 
Ammo, biznes riski firma daromadlarining o’zgaruvchanligiga ta’sir etgani 
uchun, u firmaning bir aksiyasiga to’g’ri keluvchi firma foydasiga ham ta’sir 
qilishi mumkin.   

Download 3,45 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   247   248   249   250   251   252   253   254   ...   271




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish