“Moliya” kafedrasi

3. Qizil  bayroqlar.  Sizga  bozor narxi  juda  arzon  aksiyalarni, soliqni  ushlab 
qolish (to‘lamaslik) huquqini (tax lien), turli tangalar, san’at asarlari, uchqur otlarni 
sotishga  intiladigan  va  qisqa  muddat  ichida  pulingizni  bir  necha  barobar 
ko‘paytirib  berishga  harakat  qilayotgan  har  qanday  maslahatchidan  uzoqroq 
yurganingiz  ma’qul.  Shuning  uchun  esingizda  tursin:  bozorlarni,  yoki  biror  “sir 
tutiladigan”  strategiyadan  ogohligini  baralla  aytayotgan  har  qanday  inson  yoki 
ahmoq, yoki firibgardir. 
  Ikkinchidan, “Zamonaviy moliya”ni o‘rganishning sababi shundan iboratki, 
moliya sohasida asosiy bilimga ega bo‘lish har qanday faoliyat sohasi uchun ham 
zarur.  Hatto  moliya  sohasini  o‘z  ixtisosi  sifatida  tanlamagan  kishi  uchun  ham 
moliyachilar  foydalanadigan  konsepsiya,  usul  va  terminologiyani  bilish  zarur. 
Masalan,  o‘zingiz  to‘laydigan  daromad  solig‘i  yoki  mol-mulk  solig‘i  xususida, 
hech  bo‘lmaganda,  eng  oddiy  tasavvurlarga  ega  bo‘lmasangiz,  u  holda  soliqchi 
yoki soliq organi tomonidan “chalingan har qanday  musiqa”ga o‘ynashdan o‘zga 
chorangiz qolmaydi. Olayotgan pensiyangizga nisbatan ham xuddi shunday fikrni 
bildirish mumkin va h.k. “Musiqa” qonuniy chalingan bo‘lsa-ku, yaxshi-ya, ammo 
aksincha bo‘lsa-chi? U holda, hech bo‘lmaganda, bu unga shu mutaxassislar bilan 
bemalol  muloqot  qilish  va  o‘z  muammolarini  hal  qilish  uchun  ularni  jalb  qilish 
imkonini beradi.  
Uchinchidan,  ajab  emas  (ehtimol),  Sizni  zamonaviy  (amaliy)  moliya 
sohasida  karera  qilish  qiziqtirib  qolsa.  Sir  emas,  bu  sohada  karera  qilish  uchun 
ulkan  imkoniyatlar  borki,  kelajakda  ular  o‘z  samarasini  beradi,  albatta.  Buning 
uchun  inson  zamonaviy  moliyaning  barcha  sir-asrorlarini  egallashi  lozim. 
Moliyachilarning  aksariyat  qismi  iqtiso-diyotning  moliya  sohasida  –  banklarda, 
sug‘urta  kompaniyalarida  yoki  investi-tsiyalarni  boshqarish  sohasida  ishlaydi. 
Ammo  ko‘pchilik  moliyachi  mutaxas-sislar  xoh  xususiy  bo‘lsin,  xoh  davlat 
tashkiloti,  nomoliya  tashkilot-larining  moliya  bo‘yicha  boshqaruvchisi  sifatida 
faoliyat yuritadilar. Ba’zilar esa akademik karerani afzal ko‘radilar.  
Uy xo‘jaliklari, xususiy firmalar va hukumat tashkilotlari doimo moliyaviy 
maslahatchilar  maslahatlariga  muhtoj  bo‘ladilar  (ehtiyoj  sezadilar).  Bundan 
tashqari,  moliya  sohasida  ta’lim  olish  kelajakda  tashkilot  rahbari  sifatida  karera 
qilish  uchun  ishonchli  poydevor  bo‘lishi  mumkin  va  bo‘ladi  ham.  Shu  o‘rinda, 

---

10 
 
bilib  qo‘ying:  dunyodagi  yirik  korpo-ratsiyalarning  oliy  toifadagi  rahbarlari  o‘z 
mehnat faoliyatini, dastlab, aynan moliyachi sifatida boshlaganlar.