|
Xulosa
Xulosa qilib aytadigan bo’lsam;
- islomiy investitsiyalar islom shariatiga asoslanganligi(Qur’on, Sunnat, Qiyos va Ijmo) ishonchli va shaffof hisoblanadi.
-Dunyoda qariyb 2 milardga yaqin musulmonlar mavjud. O’zbekistonda esa aholining deyari 90 %idan ortig’i musulmonlardir. Islomiy investitsiyalardan asosan musulmonlar foydalanishini hisobga olsak, dunyoda ham yurtimizda ham islomiy investitsiyalarni ahamiyati oshishiga va ulardan yanada keng qo’llanilishiga olib keladi.
-Bilamizki, islomda sudxo’rlik(ribo) ya’ni pulni foizga berish orqali foyda olish taqiqlangan. Diniy etiqodlarga tayangan, foiz, kredit va shu kabi xizmatlardan foydalanishni istamagan aholi qatlam uchun islomiy tamoyillarga asoslangan
xizmatlar taklif etilsa, bu o’zbekiston iqtisodiyotining o’sishi va ichki investitsiya hajmining ortishiga turtki bo’ladi deb bemalol ayta olamiz.
-Bundan tashqari islomiy investitsiyalar harom, inson hayoti uchun zararli bo’lgan mahsulotlarni ishlab chiqarishga yo’naltirilgan faoliyatlarga(sigaret, alkogol va boshqalar), sovuq qurollar, qimor, kazino va shunga o’xshash shubhali faoliyatga sarmoya kiritmaydi. Bu esa uning yanada ishonchli ekanligidan dalolat beradi.
Surunkali moliyaviy inqirozning natijalari bozorni samaradorlik, adolatlilik, adolatlilik, hisobdorlik, sarmoyadorlar o'rtasida manfaatlarning adolatli taqsimlanishi, yaxshi boshqaruv va investorlarning axloqiy xususiyatlarini ta'minlaydigan tizim bilan boshqarilishi kerakligini ta'kidladi. Kapital bozorining g'arbiy shakli, uning samaradorligi nazariyasi kichik va samarasiz investorlarga amaliy kafolat bera olmadi.
Boshqa tomondan, so'nggi moliyaviy inqiroz davrida dunyo bank sektori uchun Islomiy shariat tizimining qiymatga asoslangan tamoyillari ustunligini kuzatdi. Shuning uchun investorlarning huquqlarini himoya qilish uchun bir xil qiymatga asoslangan tizim ostida fond bozorini taklif qilish mumkin. an'anaviy birja bozori tizimining yaxshi alternativasi sifatida. Ushbu maqola an'anaviy bozorning samaradorlik nazariyasi tomonidan e'tiborga olinmaydigan Islom shariati qoidalari va qoidalariga bag'ishlangan.
-Qimmatbaho qog'ozlar bozoriga sarmoyalashning asosiy islomiy tamoyillarini o'rganayotganda, shariat tomonidan o'rnatilgan me'yoriy hujjatlar, shuningdek, islom fond bozori va dunyoning aksariyat amaliyotlari. Shunday qilib, bu
investorlarga fond bozoriga investitsiya qilishning o'ziga xos standartlarini belgilashda yordam beradi va bozor hokimiyati islom indekslari, o'zaro fondlar va to'laqonli islom fond bozorini tashkil etish bo'yicha qo'llanmani oladi.
-Islomiy investitsiya fondlari o'z mablag'larini egalariga nisbatan ishonchli va
hisobdor bo'lishi va investitsiya jarayonida shaffof bo'lishi kerak. Investitsiyalarga yo'naltirilgan kapital bozorlaridagi ma'lumotlar, moliyaviy ko'rsatkichlar va bozor sharoitlarining oshkor qilinishi investorlarning ushbu investitsiya fondlariga bo'lgan ishonchini oshirishi mumkin. Bunday holda, kapital bozorining turli xil holatlari to'g'risida etarli ma'lumotga ega bo'lmagan investor o'z ma'lumotlarini izlamasdan turib o'zlarining prospektlari va fondlarni boshqarish kompaniyalari veb-saytlaridagi ma'lumotlarni osongina baholay oladi. Jamg'arma egalari oldidagi o'zlarining majburiyatlarini bajarish, o'z mablag'larining egalarining investitsiya maqsadlarini saqlash va etarli ma'lumotni ochib berish, ushbu turdagi mablag'larga investorlarni jalb etishni rag'batlantirishi va rag'batlantirishi mumkin, shu bilan birga ishtirokchilarga diniy majburiyatlarini islomiy sarmoyadorlar singari bajarishlari mumkin.
-Islomiy investitsiyalar islomiy moliya markazlariga yaqinlikdan kelib chiqadi, chunki bu ularga ko'proq tajribani rivojlantirishga imkon beradi.
Islomiy fondlar musulmon iqtisodiyotlarida moliyaviy afzalliklarga ega.
Buning natijasida iste'molchilar va agentlarning aktivlari shariatga muvofiq ravishda olinadigan yuqori foyda keltirishi mumkin.
Hukumatlar islomiy moliya bozorlarini rivojlantirish orqali o'zlarining islomiy fondlarining jozibadorligini oshirishi mumkin.
-Islomiy fondlarning xalqaro investitsiya uslubi, o'sish sarmoyalari evaziga mutanosib ravishda qoplanishi natijasida paydo bo'ladigan investitsiyalarga yo'naltirilgan. Bu shar'iy qonun bilan taqiqlangan sektorlarda faoliyat ko'rsatadigan yirik, yaxshi diversifikatsiyalangan korporatsiyalarning katta xavfini aks ettiradi.
-Birinchidan, etarli ma'lumotga ega bo'lmayotgan Islomiy jamg'armalarni qabul qiluvchilarning aksariyati ma'qul bo'ladilar, bu islomiy fondlarning hajmini va yoshiga mos keladigan shart-sharoitlar bilan taqqoslash, faol islomiy sarmoyalarning jozibadorligi to'g'risida ko'proq ma'lumotga ega bo'lishiga olib keladi.
-Ikkinchidan, rivojlangan islomiy moliya bozorlari islomiy fondlarni qo'llab- quvvatlaydigan muayyan jarayonlarning inqirozga yuz tutishi islomiy moliyaviy
xizmatlarning tushunchasini tubdan yaxshilaydi va hukumatga ushbu samarani kamaytirishi mumkin.
-Uchinchidan, aksariyat hollarda aktsiyalarga sarmoya kiritmaydigan islomiy fondlarni tekshirish ushbu hujjatning doirasiga kirmaydi. Ammo yuzlab islomiy pul mablag'lari o'zlarining investitsiya strategiyalarini Islomiy obligatsiyalar, ko'chmas mulk yoki ko'chmas mulkka qaratadilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |
