Moliya instituti I. Ochilov

Sqqs = S_Tob x SS / 100; (1).
Bunda: Sqqs – iste’molchilardan undiriladigan soliq summasi; S_Tob - soliqqa tortiladigan oborot;

SS — qo’shilgan qiymat solig’i stavkasi.

2. 
   Tovar (ish, xizmat)lar qo’shilgan qiymat solig’ini o’zichiga olgan narxlar va tariflar bo’yicha sotilganida — soliq quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi:
   

Sqqs = Tq x SS / (SS + 100); (2).

Bunda: Tq — qo’shilgan qiymat solig’i ham hisobga olingan tovar (ish, xizmat)lar qiymati.

Masalan, «Bobur» kompaniyasi mol etkazib beruvchilardan 200000 so’mlik material sotib oldi. QQS summasi quyidagicha bo’ladi:

1. 
   holat bo’yicha:
   

QQS summasi = (200000 x 20%) / 100% = 40000 so’m.

2. 
   holat bo’yicha:
   

QQS summasi = (200000 x 20%) / (100% + 20%) = 33333,(33) so’m.

Moddiy boyliklarni xarid qilish bo’yicha to’lanadigan QQSni buxgalteriya hisobida hisobga olib borish uchun 4410-«Soliq bo’yicha bo’nak to’lovlar» hisobvarag’idan foydalanish ko’zda tutilgan.
Materiallar ishlab chiqarish va boshqa maqsadlarga sarflanishi jarayonida hisoblangan QQS summasi 4410-«Soliq bo’yicha bo’nak to’lovlar» hisobvarag’idan 6410-«Byudjetga to’lovlar bo’yicha qarzlar» hisobvarag’iga sarflangan materiallar qiymatiga mutanosib ravishda o’tkaziladi.
Misol. Korxona mol etkazib beruvchidan 100000 so’mlik material qabul qilib oldi. QQS - 20000 so’m. Jami – 120000 so’m. Ushbu muomalaga quyidagicha buxgalteriya provodkasi beriladi:

• 
  sotib olingan material qiymatiga - 100000 so’m:
  

D-t 1010-«Xom-ashyo va materiallar» - 100000 so’m

K-t 6010-«Mol etkazib beruvchilar va pudratchilarga to’lanadigan schyotlar» - 100000 so’m.

• 
  hisoblangan QQS summasiga - 20000 so’m:
  

D-t 4410-«Soliq bo’yicha bo’nak to’lovlar» - 20000 so’m

K-t 6010-«Mol etkazib beruvchilar va pudratchilarga to’lanadigan schyotlar» - 20000 so’m.

• 
  mol etkazib beruvchiga pul o’tkazib berilganida:
  

D-t 6010-«Mol etkazib beruvchilar va pudratchilarga to’lanadigan schyotlar» - 120000 so’m

K-t 5110-«Hisob-kitob schyoti» - 120000 so’m.
Hisobot oyi davomida korxonada 45000 so’mlik material ishlab chiqarishga sarflandi. Demak, QQS 9000 so’mga teng:
(45000 x 20%) / 100% = 9000 so’m.

Bu summaga quyidagicha buxgalteriya provodkasi beriladi:

D-t 6410-«Byudjetga to’lovlar bo’yicha qarzlar» - 9000 so’m K-t 4410-«Soliq bo’yicha bo’nak to’lovlar» - 9000 so’m.

7.