Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

Yevropa ittifoqi
Yagona bozorning vujudga kyeltirilishi 1957 yildayoq YEIIning eng muxim 
maqsadlaridanbiri sifatida baxolangan edi. Lekin bu soxadagi tarakkiyet unga syezilarli bula 
olmadi. 
1987 yil 1 iyulda Yevropa akti kuchga kirgachgina axvol uzgardi, bu xujjatda tovarlar, 
xizmatlar, sarmoyalar, va odamlar hamjamiyat doirasida erkin xarakat kiladigan bozorga utish 
muddati; 1992 yil 31 dyekabrdyeb belgilangan edi. 
1991 yil dyekabrida YEI katnashchisi bulgan 12 mamlakatning davlat va xukumat 
boshliklari Gollandiyaning Maastrit shaxrida Yevropa Kengashining navbatdagi majlisiga 
tuplanib, intyegrasiyaning chukurlashtirish va unga barkaror tus berish Yulida xal qiluvchi 
kadam kuydilar: ular Yevropa hamjamiyatlariga asoslangan va hamkorlikning yangi shakllari 
bilan tuldirilgan Yevropa ittifoqini tuzishga karor kildilar. Shu tarzda, 1993 yil 1 yanvardan YEI 
mamlakatlari urtasida munosabatlar 1957yilgi YEII ni ta’sis etish tugrisidagi SHartnomaga 
emas, balki Yevropa Ittifoqi tugrisidagi yangi SHartnomaga asoslanmokda. 
YAngi shartnomaga muvofik kuyidagilar ta’sis etiladi: 
1.
YAgona umumYevropa fukoroligi. 
2.
Iqtisodiy va valYuta ittifoqi. 
3.
Siyosiy ittifoq . 
YAgona bozor sari xarakatni jadallashtirishga karatilgan xukukiy xujjatlar va karorlar 
kompaniyalar tugrisidagi konunchilik, andozalarni muvofiklashtirish, solik, transport, 
Shuningdyek oliy ma’lumot xakidagi diplomlarni uzaro tan olish singari soxalarda kabul 
kilindi. 
Yevropa kurilishi Yevropa mamlakatlarini birlashtirish Yulida ilgari kilingan barcha 
urinishlardan ikkita xususiyati bilantubdan fark kiladi. 

---

Shu tarzda, Yevropa Ittifoqi uzining kariyb 350 mln. axolisi bilan dunyeda eng katta 
birlashgan bozorga aylanmokda. Uz maxsulotini goyat katta mikyosdagi yagona bozorda sota 
oladigan tadbirkorlar uchun ishlab chiqarish xarajatlari kamaymokda. Milliy iqtisodiyotlar ham, 
YEI mamlakatlari axolisi ham manfaati kurayotir.