Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

raqobat savdolari orqali
myetodi XYUSlarning pudrat uchun 
kuraShuvi sharoitida qо‘llaniladi. Bunda XYUS raqobatchilarning kutilayotgan baho takliflarini 
hi-sobga oladi. U о‘zining oldiga shartnomani qо‘lga kiritishni maqsad qilib qо‘ygan yekan, 
boshqa raqobatchilarga nisbatan pastroq bо‘lgan bahoni sо‘raydi. 
Bahoni о‘rnatish jarayonida faqat iqtisodiy momyentlarni yemas, balki psixologik 
momyentlarni ham inobatga olmoq lozim. Baholarni shakllantirish borasidagi davlatning tartibga 
kyeltiruvchi rolini, daromadlardan olinadigan soliqlar va yana kо‘p narsalarni ham unutmaslik 
kerak. Shuningdyek, baholarni shakl-lantirishning tarmoq xususiyatlarini hisobga olish ham 
muhim ahamiyat kasb yetadi. Masalan, qishloq xо‘jaligida, baholarning, kamida quyidagi uch 
yо‘nalishi rivojlanadi: 

markazlashtirilgan yо‘nalish (mahsulotlar muhim turlari-ning cheklangan doirasiga 
mо‘ljallangan); 

ulgurji-shartnomaviy yо‘nalish (ishlab chiqarishga mо‘l-jallangan tovarlarni ishlab 
chiqaruvchi va istye’molchi XYUS lar о‘rtasida); 

---


ishlab chiqaruvchilar va savdo о‘rtasidagi yо‘nalish (xalq istye’moli, noistye’mol 
tovarlar va koopyerasiyaga tayyorlashlarga mо‘ljallangan). 
YUqoridagilardan tashqari, boshqa barcha tovarlarga va Shuning-dyek, о‘z savdo tarmog’i 
mahsulotlari uchun alohida xо‘jaliklar tomoni-dan bahoni mustaqil ravishda о‘rnatish hollari ham 
mavjud.