Молия бозорининг фундаментал таҳлили

Статистика

Эълон қилинган статистик маълумотлардан инвесторлар сўнгги макроиқтисодий кўрсаткичларни масалан, ЯИМ ҳажми ва ўсиш суръати, инфляция даражасини, турли соҳавий статистик муҳим маълумотларни оладилар.

Биржа маълумотлари

Фундаментал таҳлилда қўлланиладиган мултипликаторларни ҳисоблаш учун инвесторлар ва таҳлилчилар акциялар ва бошқа активларнинг алмашинув қиймати тўғрисида долзарб маълумотларга эга бўлишлари керак. Ушбу маълумотлар биржа томонидан эълон қилинади. Улар нафақат мултипликаторларни ҳисоблаш учун муҳимдир. Кўпгина компаниялар учун уларнинг маҳсулоти ёки асосий хом ашёси товар ҳисобланади. Бундай ҳолда, кутилаётган молиявий натижаларни тезкор баҳолаш учун маълумотлар алмашинуви зарур ҳисобланади.

Компания ҳужжатлари

Дивидендлар сиёсатидаги ўзгаришлар, дивидендлар тўлаш тўғрисидаги қарорлар, акциядорлар ёки менежерлар таркибидаги ўзгаришлар ва бошқа муҳим маълумотлар компания ҳужжатларида мавжуд бўлади. Оммавий компаниялар бундай ҳужжатларни нашр етишлари шарт ва уларни ўз веб-сайтларида, шунингдек, биржалар, регуляторлар ёки махсус ахборот ресурслари саҳифаларида жойлаштиришлари лозим.

Фундаментал таҳлил ўтказиш босқичлари

• Бир қимматли қоғозга қанча капитал, ҳар йили қанча фойда ёки эркин пул оқими тўғри келишини ҳисобга олган ҳолда акциянинг ҳақиқий қиймати ҳисобланади;
• Таҳлиллар асосида тармоқ ҳолати, компаниянинг рақобатчилар билан ўзаро боғлиқлик даражаси ўрганилиб, ҳақиқий қиймат аниқланади;
• Макроиқтсодий таҳлиллар яъни ЯИМ ўсиши, инфляция даражаси, геосиёсий рисклар орқали қимматли қоғозларнинг тахминий ҳақиқий баҳоси чиқарилади;
• Қимматли қоғозларнинг жорий нархи билан барча омилларни ҳисобга олинган қимматли қоғозларнинг ҳақиқий нархи солиштирилади.

Фундаментал таҳлил омиллари

• молиявий кўрсаткичлар
• акция нархи
• тармоқ доираси ва тармоқга мансублик
• корреляция;
• макроиқтисодий шароитлар ва кўрсаткичлар;
• компанияни бошқариш сифати;
• фаолият кўлами ва бозор улуши;
• компаниянинг хусусиятлари.