Молия бозори ва биржа иши ўқув қўлланма

Асосий тушунча ва атамалар 

қимматли қоғозлар 

дивиденд 

акциялар

номинал циймат 

акция курси 

оддий акциялар 

имтиёзли акциялар 

очиқ акциядорлик жамиятларининг
акциялари 

ёпиқ акциядорлик жамиятларининг
акциялари 

эгасининг номи ёзилган акциялар 

кўрсатувчи эгалик қиладиган акциялар 

акциялар бланкларининг реквизитлари 
2.2. Қарз мажбуриятларини ифодаловчи қимматли қоғозлар 
Облигациялар 
Облигация (лотинча obligatio сўзидан, мажбурият) – облигацияни 
сақловчининг облигациянинг номинал қийматини ёки бошқа мулкий 
эквивалентини облигацияни чиқарган шахсдан облигацияда назарда тутилган 
муддатда олишга, облигациянинг номинал қийматидан қайд этилган фоизни 
олишга бўлган ҳуқуқини ёхуд бошқа мулкий ҳуқуқларини тасдиқловчи 
эмиссиявий қимматли қоғоз. 
Соддароқ қилиб айтганда бу унинг эгаси қарз берганлигидан гувоҳлик 
берувчи ва унга ушбу қимматли қоғознинг номинал қийматини унда 
кўрсатилган муддатда белгиланган (қатъий) фоиз тўланган ҳолда қоплаш 
мажбуриятини тасдиқловчи қимматли қоғоздир. 
Акциядан фарқли равишда облигация эмитентнинг мол–мулкига 
нисбатан мулк унвони ҳисобланмайди. У овоз бериш ва бошқариш хуқуқини 
бермайди. Облигация – бу бир шахснинг (сармоядор – кредиторнинг) бошқа 
бир шахсга (эмитент – қарздорга) маблағларни йилинчалик фойдаланиш учун 
берганлиги (кредит) ҳақидаги гувоҳномадир. Облигациялар маълум муддатга 
чиқарилади ва сўндирилиши шарт. Эмитентнинг фаолияти тугатилган йилда 
уларнинг эгалари қимматли қоғозлар бошқа турларининг эгаларига қараганда 
анъанавий тарзда устунликка эга бўлади. 

---

21 
Эмитентнинг хусусиятига кўра облигациялар қуйидаги учта катта 
гуруҳга бўлинади: давлат облигациялари, муниципал облигациялар, 
корхоналар облигациялари.