Molekulalarning o’zaro ta‘sirlanish

Valent bog’lanishlar nazariyasiga muvofiq, koordinatsion birikmalarda markaziy ion bilan ligandlar orasida donor – aktseptor bog’lanish hosil bo’ladi: markaziy ion aktseptor, ligandlar esa donor vazifasini bajaradi, bu nazariyada markaziy ion orbitallarining gibridlanishi ham nazarda tutiladi.
4. KOMPLEKS BIRIKMALARNING XILLARI.

Kompleks birikmalar odatda, kation, anion va neytral koordinatsion birikmalarga bo’linadi. Lekin Vener nazariyasi yaratilgan davrda barcha koordinatsion birikmalarni ularning hosil bo’lish sxemasiga qarab quyidagi ikkita katta sinfga bo’lingan: a) biriktirib olish mahsulotlari, b) singdirilish mahsulotlari. Masalan, agar BF ga HF qo’shilsa, biriktirib olish mahsloti hosil bo’ladi:

BF₃ + HF → H [BF₄]

Singdirish mahsulotlari: mis xloridga ammiak qo’shilganida mis bilan ikkita xlor orasiga 4NH₃ go’yo «pona» bo’lib joylashadi:

CuCl₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)]Cl

Hozirgi vaqtda koordinatsion birikma tarkibidagi ligandlarning xillariga qarab barcha koordinatsion birikmalar quyidagi sinflarga ajratiladi: