Mohiyati, iqtisodiy mazmuni

Mavzu: Investistiyaning mohiyati, manbalari va shakllari.


Kirish……………………………………………………………………………………
I.BOB Investitsiyaning mohiyati, iqtisodiy mazmuni va turlari………...............

1. 
   Investitsiyalarning mazmuni va ahamiyati……………………………………
   
2. 
   Investitsiyalarning turlari va xususiyatlari…………………………….………
   
3. 
   Investitsiya jarayoni va uning ishtirokchilari…………………………………
   
4. 
   Investitsiya siyosati va uning ustuvor yo‘nalishlari…………………………..
   

II.BOB Iqtisidoyotni rivojlantirishda xorijiy investitsiyalarning ahamiyati………..

1. 
   Xorijiy investitsiyalarning mazmun-mohiyati va ularni iqtisodiyotga jalb qilishning zarurligi…………………………………………………………………….
   
2. 
   Xorijiy investitsiyalarni milliy iqtisodiyotga jalb qilish shakllari…………….
   
3. 
   O‘zbekiston iqtisodiyotiga jalb etilgan xorijiy investitsiyalarning tahlili……..
   

Xulosa…………………………………………………………………………………...


Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati…………………………………………………...

Tayanch iboralar……………………………………………………………………….

Kirish
Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida investitsion faoliyat muhim ahamiyat kasb etadi. Har bir mamlakatning rivojlanish darajasi, ya’ni iqtisodiyotning rivojlanishi va iqtisodiy o‘sishi ko‘p jihatdan mamlakatdagi investitsion jarayonlarga bog‘liq. Bizga ma’lumki, mamlakatdagi investitsion jarayonlar investitsion siyosat orqali amalga oshiriladi va tartibga solinadi. Investitsion siyosat mamlakatning investitsion salohiyatini oshirishga hamda investitsiya va lizing faoliyatini kengayishiga yordam beradi. Shundan kelib chiqqan holda aytish mumkinki, O‘zbekistonda mustaqillikning dastlabki yillaridanoq investitsiya asoslarini yaratishga, investitsiya faoliyatini rivojlantirishga katta e’tibor berildi. Chunki bizning mamalakatda ham iqtisodiy rivojlanishga samarali investitsiya faoliyatisiz erishib bo‘lmaydi.
Darhaqiqat, bugun O‘zbekiston iqtisodiyotini yanada isloh qilish va modernizatsiyalash, ayniqsa, xususiy sektorni rivojlantirish investitsiya faoliyatini jadallashtirishdagi xalqaro tajribalarga suyanmog‘i lozim. Binobarin, O‘zbekistonning jahon hamjamiyatiga dadil va nufuzli tarzda kirib borayotganligi mamlakatning iqtisodiy-siyosiy sohalaridagi imkoniyatlaridan to‘liq foydalanishni talab qilishi tabiiydir. O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I.A.Karimov ta’kidlaganidek: “Barchamiz bir oddiy haqiqatni yaxshi anglab olishimiz darkor – investitsiyalarsiz modernizatsiya ham, yangilanish ham bo‘lmaydi”¹. Shu sababli yurtimizda ushbu investitsion faoliyatni yo’lga qo’yish uchun turli xil chora tadbirlar amakga oshirilmoqda .
Xususan O’zbekiston Respublikasida invetitisiya xususida qonuniy hujjatlar 1991-yildan boshlab qabul qilingan bo’lib, ular o’tgan vaqt ichida ancha takomillashtirildi. O’zbekiston Respublikasining “Investitsiya to’g’risidagi” qonunida ko’rsatilishicha , “Investitsiya bu – iqtisodiy samara(foyda, daromad) olish yoki ijobiy ijtimoiy natijaga erishish uchun sarflanadigan pul mablag’lari, banklarga qo’yilgan omonatlar, qimmatli qog’ozlar(aksiya, obligatsiyalar),texnologiyalar, mashinalar asbob-uskunalar , litsenziyalarva samara beradigan boshqa har qanday boyliklardir” . Bu iqtisodiy ta’rif investitsiyaning bozor iqtisodiyoti sharoitiga mos kelishini to’laligicha tasdiqlaydi. Jumladan , unda , birinchidan, investitsiyaning o’ziga va investitsiya fsaoliyatining obyektlariga keng ta’rif berilgan. Ikkinchidan, investitsiyaning bevosita iqtisodiy va ijtimoiy samara olishiga muqarrar bogliqligi takidlab o’tilgan. Demak, investitisiyaga bozor munosabatlaridan kelib chiqib berilgan ta’rifning o’zidayoq investitsiya jarayonining hajmi, asosiy bosqichlari, ya’ni jamg’armalar(resurslar), qo’yilma mablag’lar , samara aniq va ravshan ko’rsatib o’tilgan. Xuddi shu kabi yondashuv investitsiya faoliyatining bozor munosabatlariga o’tishi uchun zamin yaratadi, bu esa moliyaviy moddiy va aqliy boyliklarni qayta taqsimlashning vertikal va gorizontal usullaridan bir xilda foydalanishni ta’minlab beradi.
“Investitsiya” atamasi lotin tilidagi “invest” so’zidan kelib chiqqan bo’lib , “qo’yish” , “mablag’ni safarbar etish”, “capital qo’yilmasi” ma’nosini beradi. Keng ma’noda investitsiya mablag’ni ko’paytirib va qaytarib olishb maqsadida kapitalni safarbar etishni bildiradi. Ko’pgina hollarda “investitsiya” tushunchasi iqtisodiy va boshqa faoliyat obyektlariga kiritilgan moddiy va nomoddiy ne’matlar hamda ularga doir huquqlar tarzida ta’riflanadi. Investitsiya deyilganda barcha turdagi milliy va intellektual boyliklar tushunilib, ular tadbirkorlik faoliyati obyektlariga yo’naltirilib , daromad keltirish yoki biror –bir ijyimoiy samaraga etishi zarur.
Ushbu kurs ishida umumiy investitdion faoliyat , investitsiyalrni jalb etish usullari va strategiyalari, investitsiyalarning turlari va xususiyatlari kabi mavzular keng yorotilib o’tiladi .