Moddalarning kimyoviy texnologiyasi

dilari  asosida  ko'paytirish,  ularning  qotish  nazariyasini  rivoj- 
lantirish  kabi ilmiy ishlar respublikamiz  mustaqil bo'lgandan keyin 
kun  sayin  rivojlanmoqda.
26.  Pussolan portlandsementlar
Faol  mineral  moddalar  mayda  qilib  tuyilgan  tog' jinslari  yoki 
sanoat  chiqindilaridan  iborat  bo'lib,  ular  tarkibida  C a(O H )2 
bo'lgan  moddalarga  qo'shib  aralashtirilsa,  suvda  qotadigan bo'lib 
qoladi.  Bu  qo'shimchalar  asosan  faol  shakldagi  oddiy  sharoitda 
ohak bilan  o'zaro  ta’sir etishadigan qumtuproq va giltuproqlardan 
tarkib  topgan,  ularning  o'zaro  ta’sir  etishuvi  natijasida  gidrosili­
katlar  va  gidroaiyuminatlar,  ya’ni  suvga  chidam li  bog'lovchi 
moddalar  hosil  bo'ladi.
Sementga qo'shilgan tabiiy gidravlik moddalar tarkibiga vulqon 
kullari,  tuflar,  trasslar,  pemza,  diatomitlar,  trepel  va  opokalar