Moddalarning ishlatilishi ch4⇒

Moddalarning ishlatilishi

CH₄⇒rangsiz, hidsiz gaz. Havodan deyarli iki marta yengil. Suvda kam eriydi. Tabiiy gaz hamda yoqilg’i sifatida ishlatiladi. Metanol, sirka kislota, sintetik kauchuk, sintetik benzin, sintez gaz olishda dastlabki xomashyodir.

CH₃Cl⇒gaz, oson suyuqlanadi va bug’latilganda juda ko’p miqdor issiqlik yutiladi. Shunga ko’ra u sovutkichlarda ishlatiladi.

CH₂Cl₂, CHCl₃, CCl₄⇒suyuq moddalar, erituvchi sifatida ishlatiladi. CCl₄ og’ir bug’hosil qilib bu bug’ yonayotgan buyumni havo kislorodidan ajratib qo’yadi. Shuning uchun u yong’in o’chirishda ishlatiladi.

Pb(C₂H₅)₄ va C₂H₅Mn(CO)₃ ⇒antidetanatorlar.

CHJ₃ (yodoform)⇒sariq kukun, tibbiyotda ochiq jarohatlarni bitishini tezlashtirish uchun ishlatiladi.

C₃H₆⇒(siklopropan) narkoz uchun ishlatiladi.

C₆H₆Cl₆⇒(geksaxlorsiklogeksan) qishloq xo’jaligida insektisid sifatida ishlatiladi.

Kversit, inozit⇒o’stiruvchi moddasifatida ishlatiladi.

C₂H₄⇒(Gollandiyalik kimyogarlar yog’i) etilen rangsiz gaz, suvda yomon eriydi. Polimerlab polietilen va propilen bilan birgalikda sopolimer olinadi. Undan qimmatbaho plasmassa tayyorlanadi.

C₂H₂⇒asetilen havodan yengilroq gaz, suvda kam eriydi.toza holda deyarli hidsiz. Organik sintezlarda keng qo’llanadi. Sintetik kauchuklar, polivinilxlorid va boshqa polimerlar olishda dastlabki xomashyo siatida ishlatiladi.

C₆H₆⇒benzol rangsiz, suvda erimaydigan, o’ziga xos hidli suyuqlik. Bo’yoqlar, dorilar, o’simliklarni himoya qilish vositalari, plasmassa olishda ishlatiladi.

C₆H₅CH₃⇒toluol bo’yoqlar va trinitrotoluol olishda ishlatiladi.

C₆Cl₆⇒geksaxlorbenzol g’alla urug’larini qattiq qorakuya kasalligiga qarshi ishlatiladi.

C₄Cl₆ [CCl₂=CCl−CCl=CCl₂]⇒geksaxlorbutadien toklardagi filloksera (kuya) ga qarshi ishlatiladi.

Gerbisidlar (2,4-dixlorfenoksisirka kislota= tuzlari)⇒yovvoyi o’tlarga qarshi kurash vositasi.

Fungisidlar ⇒zamburug’ kasalliklariga qarshi kurash vositasi.

Insektisidlar ⇒zararli hasharotlarga qarshi kurash vositasi.

Naftalin ⇒yaltiroq kristall, o’ziga xos hidga ega. Sof holda uy ro’zg’or jundan qilingan buyumlarini kuyadan saqlaydi.

Antraxinon ⇒sariq kristall modda. Alizarin bo’yoq moddasi olishda asosiy xomsashyodir.

Alizarin ⇒qizil rangli kristall modda. Unga: Al(OH)₃ qo’shilsa och qizil, Fe(OH)₃ qo’shilsa to’q binafsha, Cr(OH)₃ qo’shilsa yashil rang hosil bo’ladi.

Neft ⇒to’q jigarrang moysimon suyuqlik bo’lib uglevodorodlarning asosiy manbaidir.

Difenilefir [C₆H₅OC₆H₅]⇒ geran(yorongul) hidi.

Feniletilspirt [C₆H₅CH₃CH₂OH]⇒ atirgul hidi

Etilformiat [HCOOC₂H₅]⇒ rom essensiyasi

Etilbutirat [C₃H₇COOC₂H₅]⇒ ananas essensiyasi

Alkilizovalerat [(CH₃)₂CHCH₂COOR]⇒ olma essensiyasi

Benzilasetat [CH₃COOCH₂C₆H₅⇒ jasmin essensiyasi.

Izopentilasetat ⇒nok hidi, Chumoli amil efiri⇒ olcha hidi, Sirka amil efiri⇒ banan hidi

Moy etil efiri⇒o’rik hidi

C₂H₅OH⇒etil spirti zaharli narkotik modda. U sirka kislota, dietil efir, turli murakkab efirlar, bo’yoqlar va bosh qa moddalar olishda ishlatiladi.

CH₃OH⇒ metil spirti erituvchi sifatida lak bo’yoqlar tayyorlashda, formaldegid olishda va har xil moddalar sintez qilishda ishlatiladi.

Izopentil spirt⇒ sut mahsulotlarining yog’liligini aniqlashda reagent sifatida ishlatiladi.

Etilenglikol va gliserin ⇒shirinroq ta’mli qiyomsimon rangsiz suyuqliklar. Suv da va etanolda yaxshi eriydi. Etilenglikol antifirizlar, portlovchi moddalar, sintetik tola-lavsan olishda ishlatiladi. Gliserin nitrogliserin va dinamit olish uchun ishlatiladi.

Nitrogliserin ⇒tibbiyotda spirtdagi 2% li eritmasi qon tomirlarini kengaytiruvchi vositalardan biri sifatida ish-di.

Fenol ⇒ o’tkir hidli suvda yomon eriydigan rangsiz kristall bo’lib, havoda bir qismi oksidlanib kristall pushti, so’ngra qo’ng’ir rangga kiradi. Tibbiyotda uning 3-5% li eritmasi dezinfeksiyalovchi vosita sifatida ishlatiladi.

Aminoplastlar ⇒ karbamid (mochevina)ni formaldegid bilan kondensatlab olinadi.

Metanal [CH₂O] ⇒ o’tkir hidli rangsiz gaz. Uning suvdagi 35-40% li eritmasi formalin deyiladi. Ko’p miqdorda fenolformaldegid smolalari olishda ish-di.

Sirka aldegid [CH₃COH] ⇒ o’ziga xos hidli rangsiz suyuqlik. Texnikada sirka kislota, sirka angdrid, etil spirt va etilasetat kabi moddalar olishda ish-di.

Aseton [CH₃COCH₃] ⇒ o’ziga xos hidli rangsiz suyuqlik. Sanoatda keng qo’llaniladi: xloroform va yodoform olishda, lak, kislotalar, asetat ipagi, ishlab chiqarishda erituvchi sifatida ish-di.

Chumoli kislota [HCOOH] ⇒ sanoatda kuchli qaytaruvchi sifatida ish-di.

Sirka kislta [CH₃COOH] ⇒ 3-9% li suvdagi eritmasi ta’m beruvchi va konservalovchi vosita sifatida ish-di.

Mis(II) asetat [Cu(CH₃COO)₂]⇒ o’simlik zararkunandalariga qarshi kurashda ish-di.

Oksalat kislota [HOOC-COOH] ⇒ metallarning rangini, quyqasi kabilarni tozalashda ish-di.

Benzoy kislota [C₆H₅COOH] ⇒ kristall modda, suvda yomon erriydi. U yaxshi anseptik bo’lgani uchun tibbiyotda va qishloq xo’jalik mahsulotlaridan konservalar tayyorlashda ko’p bo’lmagan miqdorda uning natriyli tuzi ish-di.

Metaakril kislotaning metil efiri⇒ o’tir hidga ega bo’lgan rangsiz suyuqlik. Uni polimerlab yuqori molekulyar tiniq shishasimon plasmassa (organic shisha) olinadi.

Glyukoza ⇒ shirin ta’mli, rangsiz kristall modda. Spirtli bijg’itib spirt olinadi.

Saxaroza ⇒ shirin ta’mli rangsiz kristall modda. Suvda yaxshi eriydi. Asosan ovqat mahsuloti sifatida va konditer sanoatida ish-di. Gidroliz yo’li bilan sun’iy asal olinadi.

Kraxmal ⇒oq kukun, sovuq suvda erimaydi. Issiq suvda bo’kib kleyster hosil qiladi. Sanoatda kraxmalni gidrolizlab Patoka va C₆H₁₂O₆ ga aylantiriladi. Patoka qandolatchilik sanoatida ish-di.

Selluloza ⇒ tolasimon oq modda, mazasiz, hidsiz. Suvda ahm odatdagi erituvchilarda ham erimaydi. Uning erituvchisi Shveytser reaktivi−Cu(OH)₂ ning ammiakli eritmasidir. Oddiy efirlari bo’lgan trimetil va trietil sellulozalar to’qimachilik va bo’yoqchilik sanoatida keng qo’llanadi.

Psevdonitrollar ⇒ efir va xloroformdagi eritmasi ko’k yoki binafsha rangli moddalar.

Mochevina ⇒ oq rangli suvda yaxshi eriydigan modda. Tibbiyotda dori (verenal−uyqu keltiruvchi) ishlab chiqarishda ish-di. Hozirgi kunda CO(NH₂)₂ qishloq xo’jaligida asosiy organic o’g’it va qoramollarda oziq sifatida keng ish-di.

Kofein ⇒ oq Kristal modda. Tibbiyotda markaziy nerv sisitemasi ishlarini yaxshilashga keng ish-di.

Stovarsol ⇒ uyqu kasalligini davolashda ishlatiladigan preparatdir.

Moddalarning ishlatilishi

CH₄⇒rangsiz, hidsiz gaz. Havodan deyarli iki marta yengil. Suvda kam eriydi. Tabiiy gaz hamda yoqilg’i sifatida ishlatiladi. Metanol, sirka kislota, sintetik kauchuk, sintetik benzin, sintez gaz olishda dastlabki xomashyodir.

CH₃Cl⇒gaz, oson suyuqlanadi va bug’latilganda juda ko’p miqdor issiqlik yutiladi. Shunga ko’ra u sovutkichlarda ishlatiladi.

CH₂Cl₂, CHCl₃, CCl₄⇒suyuq moddalar, erituvchi sifatida ishlatiladi. CCl₄ og’ir bug’hosil qilib bu bug’ yonayotgan buyumni havo kislorodidan ajratib qo’yadi. Shuning uchun u yong’in o’chirishda ishlatiladi.

Pb(C₂H₅)₄ va C₂H₅Mn(CO)₃ ⇒antidetanatorlar.

CHJ₃ (yodoform)⇒sariq kukun, tibbiyotda ochiq jarohatlarni bitishini tezlashtirish uchun ishlatiladi.

C₃H₆⇒(siklopropan) narkoz uchun ishlatiladi.

C₆H₆Cl₆⇒(geksaxlorsiklogeksan) qishloq xo’jaligida insektisid sifatida ishlatiladi.

Kversit, inozit⇒o’stiruvchi moddasifatida ishlatiladi.

C₂H₄⇒(Gollandiyalik kimyogarlar yog’i) etilen rangsiz gaz, suvda yomon eriydi. Polimerlab polietilen va propilen bilan birgalikda sopolimer olinadi. Undan qimmatbaho plasmassa tayyorlanadi.

C₂H₂⇒asetilen havodan yengilroq gaz, suvda kam eriydi.toza holda deyarli hidsiz. Organik sintezlarda keng qo’llanadi. Sintetik kauchuklar, polivinilxlorid va boshqa polimerlar olishda dastlabki xomashyo siatida ishlatiladi.

C₆H₆⇒benzol rangsiz, suvda erimaydigan, o’ziga xos hidli suyuqlik. Bo’yoqlar, dorilar, o’simliklarni himoya qilish vositalari, plasmassa olishda ishlatiladi.

C₆H₅CH₃⇒toluol bo’yoqlar va trinitrotoluol olishda ishlatiladi.

C₆Cl₆⇒geksaxlorbenzol g’alla urug’larini qattiq qorakuya kasalligiga qarshi ishlatiladi.

C₄Cl₆ [CCl₂=CCl−CCl=CCl₂]⇒geksaxlorbutadien toklardagi filloksera (kuya) ga qarshi ishlatiladi.

Gerbisidlar (2,4-dixlorfenoksisirka kislota= tuzlari)⇒yovvoyi o’tlarga qarshi kurash vositasi.

Fungisidlar ⇒zamburug’ kasalliklariga qarshi kurash vositasi.

Insektisidlar ⇒zararli hasharotlarga qarshi kurash vositasi.

Naftalin ⇒yaltiroq kristall, o’ziga xos hidga ega. Sof holda uy ro’zg’or jundan qilingan buyumlarini kuyadan saqlaydi.

Antraxinon ⇒sariq kristall modda. Alizarin bo’yoq moddasi olishda asosiy xomsashyodir.

Alizarin ⇒qizil rangli kristall modda. Unga: Al(OH)₃ qo’shilsa och qizil, Fe(OH)₃ qo’shilsa to’q binafsha, Cr(OH)₃ qo’shilsa yashil rang hosil bo’ladi.

Neft ⇒to’q jigarrang moysimon suyuqlik bo’lib uglevodorodlarning asosiy manbaidir.

Difenilefir [C₆H₅OC₆H₅]⇒ geran(yorongul) hidi.

Feniletilspirt [C₆H₅CH₃CH₂OH]⇒ atirgul hidi

Etilformiat [HCOOC₂H₅]⇒ rom essensiyasi

Etilbutirat [C₃H₇COOC₂H₅]⇒ ananas essensiyasi

Alkilizovalerat [(CH₃)₂CHCH₂COOR]⇒ olma essensiyasi

Benzilasetat [CH₃COOCH₂C₆H₅⇒ jasmin essensiyasi.

Izopentilasetat ⇒nok hidi, Chumoli amil efiri⇒ olcha hidi, Sirka amil efiri⇒ banan hidi

Moy etil efiri⇒o’rik hidi

C₂H₅OH⇒etil spirti zaharli narkotik modda. U sirka kislota, dietil efir, turli murakkab efirlar, bo’yoqlar va bosh qa moddalar olishda ishlatiladi.

CH₃OH⇒ metil spirti erituvchi sifatida lak bo’yoqlar tayyorlashda, formaldegid olishda va har xil moddalar sintez qilishda ishlatiladi.

Izopentil spirt⇒ sut mahsulotlarining yog’liligini aniqlashda reagent sifatida ishlatiladi.

Etilenglikol va gliserin ⇒shirinroq ta’mli qiyomsimon rangsiz suyuqliklar. Suv da va etanolda yaxshi eriydi. Etilenglikol antifirizlar, portlovchi moddalar, sintetik tola-lavsan olishda ishlatiladi. Gliserin nitrogliserin va dinamit olish uchun ishlatiladi.

Nitrogliserin ⇒tibbiyotda spirtdagi 2% li eritmasi qon tomirlarini kengaytiruvchi vositalardan biri sifatida ish-di.

Fenol ⇒ o’tkir hidli suvda yomon eriydigan rangsiz kristall bo’lib, havoda bir qismi oksidlanib kristall pushti, so’ngra qo’ng’ir rangga kiradi. Tibbiyotda uning 3-5% li eritmasi dezinfeksiyalovchi vosita sifatida ishlatiladi.

Aminoplastlar ⇒ karbamid (mochevina)ni formaldegid bilan kondensatlab olinadi.

Metanal [CH₂O] ⇒ o’tkir hidli rangsiz gaz. Uning suvdagi 35-40% li eritmasi formalin deyiladi. Ko’p miqdorda fenolformaldegid smolalari olishda ish-di.

Sirka aldegid [CH₃COH] ⇒ o’ziga xos hidli rangsiz suyuqlik. Texnikada sirka kislota, sirka angdrid, etil spirt va etilasetat kabi moddalar olishda ish-di.

Aseton [CH₃COCH₃] ⇒ o’ziga xos hidli rangsiz suyuqlik. Sanoatda keng qo’llaniladi: xloroform va yodoform olishda, lak, kislotalar, asetat ipagi, ishlab chiqarishda erituvchi sifatida ish-di.

Chumoli kislota [HCOOH] ⇒ sanoatda kuchli qaytaruvchi sifatida ish-di.

Sirka kislta [CH₃COOH] ⇒ 3-9% li suvdagi eritmasi ta’m beruvchi va konservalovchi vosita sifatida ish-di.

Mis(II) asetat [Cu(CH₃COO)₂]⇒ o’simlik zararkunandalariga qarshi kurashda ish-di.

Oksalat kislota [HOOC-COOH] ⇒ metallarning rangini, quyqasi kabilarni tozalashda ish-di.

Benzoy kislota [C₆H₅COOH] ⇒ kristall modda, suvda yomon erriydi. U yaxshi anseptik bo’lgani uchun tibbiyotda va qishloq xo’jalik mahsulotlaridan konservalar tayyorlashda ko’p bo’lmagan miqdorda uning natriyli tuzi ish-di.

Metaakril kislotaning metil efiri⇒ o’tir hidga ega bo’lgan rangsiz suyuqlik. Uni polimerlab yuqori molekulyar tiniq shishasimon plasmassa (organic shisha) olinadi.

Glyukoza ⇒ shirin ta’mli, rangsiz kristall modda. Spirtli bijg’itib spirt olinadi.

Saxaroza ⇒ shirin ta’mli rangsiz kristall modda. Suvda yaxshi eriydi. Asosan ovqat mahsuloti sifatida va konditer sanoatida ish-di. Gidroliz yo’li bilan sun’iy asal olinadi.

Kraxmal ⇒oq kukun, sovuq suvda erimaydi. Issiq suvda bo’kib kleyster hosil qiladi. Sanoatda kraxmalni gidrolizlab Patoka va C₆H₁₂O₆ ga aylantiriladi. Patoka qandolatchilik sanoatida ish-di.

Selluloza ⇒ tolasimon oq modda, mazasiz, hidsiz. Suvda ahm odatdagi erituvchilarda ham erimaydi. Uning erituvchisi Shveytser reaktivi−Cu(OH)₂ ning ammiakli eritmasidir. Oddiy efirlari bo’lgan trimetil va trietil sellulozalar to’qimachilik va bo’yoqchilik sanoatida keng qo’llanadi.

Psevdonitrollar ⇒ efir va xloroformdagi eritmasi ko’k yoki binafsha rangli moddalar.

Mochevina ⇒ oq rangli suvda yaxshi eriydigan modda. Tibbiyotda dori (verenal−uyqu keltiruvchi) ishlab chiqarishda ish-di. Hozirgi kunda CO(NH₂)₂ qishloq xo’jaligida asosiy organic o’g’it va qoramollarda oziq sifatida keng ish-di.

Kofein ⇒ oq Kristal modda. Tibbiyotda markaziy nerv sisitemasi ishlarini yaxshilashga keng ish-di.

Stovarsol ⇒ uyqu kasalligini davolashda ishlatiladigan preparatdir.

Moddalarning ishlatilishi

CH₄⇒rangsiz, hidsiz gaz. Havodan deyarli iki marta yengil. Suvda kam eriydi. Tabiiy gaz hamda yoqilg’i sifatida ishlatiladi. Metanol, sirka kislota, sintetik kauchuk, sintetik benzin, sintez gaz olishda dastlabki xomashyodir.

CH₃Cl⇒gaz, oson suyuqlanadi va bug’latilganda juda ko’p miqdor issiqlik yutiladi. Shunga ko’ra u sovutkichlarda ishlatiladi.

CH₂Cl₂, CHCl₃, CCl₄⇒suyuq moddalar, erituvchi sifatida ishlatiladi. CCl₄ og’ir bug’hosil qilib bu bug’ yonayotgan buyumni havo kislorodidan ajratib qo’yadi. Shuning uchun u yong’in o’chirishda ishlatiladi.

Pb(C₂H₅)₄ va C₂H₅Mn(CO)₃ ⇒antidetanatorlar.

CHJ₃ (yodoform)⇒sariq kukun, tibbiyotda ochiq jarohatlarni bitishini tezlashtirish uchun ishlatiladi.

C₃H₆⇒(siklopropan) narkoz uchun ishlatiladi.

C₆H₆Cl₆⇒(geksaxlorsiklogeksan) qishloq xo’jaligida insektisid sifatida ishlatiladi.

Kversit, inozit⇒o’stiruvchi moddasifatida ishlatiladi.

C₂H₄⇒(Gollandiyalik kimyogarlar yog’i) etilen rangsiz gaz, suvda yomon eriydi. Polimerlab polietilen va propilen bilan birgalikda sopolimer olinadi. Undan qimmatbaho plasmassa tayyorlanadi.

C₂H₂⇒asetilen havodan yengilroq gaz, suvda kam eriydi.toza holda deyarli hidsiz. Organik sintezlarda keng qo’llanadi. Sintetik kauchuklar, polivinilxlorid va boshqa polimerlar olishda dastlabki xomashyo siatida ishlatiladi.

C₆H₆⇒benzol rangsiz, suvda erimaydigan, o’ziga xos hidli suyuqlik. Bo’yoqlar, dorilar, o’simliklarni himoya qilish vositalari, plasmassa olishda ishlatiladi.

C₆H₅CH₃⇒toluol bo’yoqlar va trinitrotoluol olishda ishlatiladi.

C₆Cl₆⇒geksaxlorbenzol g’alla urug’larini qattiq qorakuya kasalligiga qarshi ishlatiladi.

C₄Cl₆ [CCl₂=CCl−CCl=CCl₂]⇒geksaxlorbutadien toklardagi filloksera (kuya) ga qarshi ishlatiladi.

Gerbisidlar (2,4-dixlorfenoksisirka kislota= tuzlari)⇒yovvoyi o’tlarga qarshi kurash vositasi.

Fungisidlar ⇒zamburug’ kasalliklariga qarshi kurash vositasi.

Insektisidlar ⇒zararli hasharotlarga qarshi kurash vositasi.

Naftalin ⇒yaltiroq kristall, o’ziga xos hidga ega. Sof holda uy ro’zg’or jundan qilingan buyumlarini kuyadan saqlaydi.

Antraxinon ⇒sariq kristall modda. Alizarin bo’yoq moddasi olishda asosiy xomsashyodir.

Alizarin ⇒qizil rangli kristall modda. Unga: Al(OH)₃ qo’shilsa och qizil, Fe(OH)₃ qo’shilsa to’q binafsha, Cr(OH)₃ qo’shilsa yashil rang hosil bo’ladi.

Neft ⇒to’q jigarrang moysimon suyuqlik bo’lib uglevodorodlarning asosiy manbaidir.

Difenilefir [C₆H₅OC₆H₅]⇒ geran(yorongul) hidi.

Feniletilspirt [C₆H₅CH₃CH₂OH]⇒ atirgul hidi

Etilformiat [HCOOC₂H₅]⇒ rom essensiyasi

Etilbutirat [C₃H₇COOC₂H₅]⇒ ananas essensiyasi

Alkilizovalerat [(CH₃)₂CHCH₂COOR]⇒ olma essensiyasi

Benzilasetat [CH₃COOCH₂C₆H₅⇒ jasmin essensiyasi.

Izopentilasetat ⇒nok hidi, Chumoli amil efiri⇒ olcha hidi, Sirka amil efiri⇒ banan hidi

Moy etil efiri⇒o’rik hidi

C₂H₅OH⇒etil spirti zaharli narkotik modda. U sirka kislota, dietil efir, turli murakkab efirlar, bo’yoqlar va bosh qa moddalar olishda ishlatiladi.

CH₃OH⇒ metil spirti erituvchi sifatida lak bo’yoqlar tayyorlashda, formaldegid olishda va har xil moddalar sintez qilishda ishlatiladi.

Izopentil spirt⇒ sut mahsulotlarining yog’liligini aniqlashda reagent sifatida ishlatiladi.

Etilenglikol va gliserin ⇒shirinroq ta’mli qiyomsimon rangsiz suyuqliklar. Suv da va etanolda yaxshi eriydi. Etilenglikol antifirizlar, portlovchi moddalar, sintetik tola-lavsan olishda ishlatiladi. Gliserin nitrogliserin va dinamit olish uchun ishlatiladi.

Nitrogliserin ⇒tibbiyotda spirtdagi 2% li eritmasi qon tomirlarini kengaytiruvchi vositalardan biri sifatida ish-di.

Fenol ⇒ o’tkir hidli suvda yomon eriydigan rangsiz kristall bo’lib, havoda bir qismi oksidlanib kristall pushti, so’ngra qo’ng’ir rangga kiradi. Tibbiyotda uning 3-5% li eritmasi dezinfeksiyalovchi vosita sifatida ishlatiladi.

Aminoplastlar ⇒ karbamid (mochevina)ni formaldegid bilan kondensatlab olinadi.

Metanal [CH₂O] ⇒ o’tkir hidli rangsiz gaz. Uning suvdagi 35-40% li eritmasi formalin deyiladi. Ko’p miqdorda fenolformaldegid smolalari olishda ish-di.

Sirka aldegid [CH₃COH] ⇒ o’ziga xos hidli rangsiz suyuqlik. Texnikada sirka kislota, sirka angdrid, etil spirt va etilasetat kabi moddalar olishda ish-di.

Aseton [CH₃COCH₃] ⇒ o’ziga xos hidli rangsiz suyuqlik. Sanoatda keng qo’llaniladi: xloroform va yodoform olishda, lak, kislotalar, asetat ipagi, ishlab chiqarishda erituvchi sifatida ish-di.

Chumoli kislota [HCOOH] ⇒ sanoatda kuchli qaytaruvchi sifatida ish-di.

Sirka kislta [CH₃COOH] ⇒ 3-9% li suvdagi eritmasi ta’m beruvchi va konservalovchi vosita sifatida ish-di.

Mis(II) asetat [Cu(CH₃COO)₂]⇒ o’simlik zararkunandalariga qarshi kurashda ish-di.

Oksalat kislota [HOOC-COOH] ⇒ metallarning rangini, quyqasi kabilarni tozalashda ish-di.

Benzoy kislota [C₆H₅COOH] ⇒ kristall modda, suvda yomon erriydi. U yaxshi anseptik bo’lgani uchun tibbiyotda va qishloq xo’jalik mahsulotlaridan konservalar tayyorlashda ko’p bo’lmagan miqdorda uning natriyli tuzi ish-di.

Metaakril kislotaning metil efiri⇒ o’tir hidga ega bo’lgan rangsiz suyuqlik. Uni polimerlab yuqori molekulyar tiniq shishasimon plasmassa (organic shisha) olinadi.

Glyukoza ⇒ shirin ta’mli, rangsiz kristall modda. Spirtli bijg’itib spirt olinadi.

Saxaroza ⇒ shirin ta’mli rangsiz kristall modda. Suvda yaxshi eriydi. Asosan ovqat mahsuloti sifatida va konditer sanoatida ish-di. Gidroliz yo’li bilan sun’iy asal olinadi.

Kraxmal ⇒oq kukun, sovuq suvda erimaydi. Issiq suvda bo’kib kleyster hosil qiladi. Sanoatda kraxmalni gidrolizlab Patoka va C₆H₁₂O₆ ga aylantiriladi. Patoka qandolatchilik sanoatida ish-di.

Selluloza ⇒ tolasimon oq modda, mazasiz, hidsiz. Suvda ahm odatdagi erituvchilarda ham erimaydi. Uning erituvchisi Shveytser reaktivi−Cu(OH)₂ ning ammiakli eritmasidir. Oddiy efirlari bo’lgan trimetil va trietil sellulozalar to’qimachilik va bo’yoqchilik sanoatida keng qo’llanadi.

Psevdonitrollar ⇒ efir va xloroformdagi eritmasi ko’k yoki binafsha rangli moddalar.

Mochevina ⇒ oq rangli suvda yaxshi eriydigan modda. Tibbiyotda dori (verenal−uyqu keltiruvchi) ishlab chiqarishda ish-di. Hozirgi kunda CO(NH₂)₂ qishloq xo’jaligida asosiy organic o’g’it va qoramollarda oziq sifatida keng ish-di.

Kofein ⇒ oq Kristal modda. Tibbiyotda markaziy nerv sisitemasi ishlarini yaxshilashga keng ish-di.

Stovarsol ⇒ uyqu kasalligini davolashda ishlatiladigan preparatdir.