Mobil aloqa bazaviy stansiyalarining qurilmalari

I bob. Tizimli tahlil va masalaning qo’yilishi.

1.1. Mobil bazaviy stansiyalar haqida ma’lumot.

Antennalarning asosiy turlari Uyali tarmoqning tayanch stantsiya quyi tizimi o'z ichiga xizmat ko'rsatuvchi hududdagi sotalar soniga qarab qabul qiluvchi translyator BS ni o'z ichiga oladi. Barcha tayanch stantsiyalar guruhlarga bo'linadi, har bir guruh tayanch stantsiyasini boshqaruvchi tomonidan nazorat qilinadi. Baza stantsiyalarining mobil uyali aloqa stantsiyalari bilan uyali aloqa tarmoqlarining kommutatsiya markazlari bilan o'zaro ta'siri. Bundan tashqari, aloqa tizimini yaratish va quyi tizimlarning ishlashini nazorat qilish bo'yicha barcha tartib-qoidalar ko'plab nashrlarda batafsil tavsiflanadi.

Antenna tizimlarini asosiy stansiyalarni o'ziga xos xususiyatlariga to'xtalib o'tamiz, ular orqali radio aloqasi sotadagi mobil stantsiyalar bilan amalga oshiriladi. Amaliyot shuni ko'rsatdiki, mobil aloqa tizimining samaradorligi asosan tarmoqning tayanch stantsiyalari jihozlangan antenna tizimlarining texnik xususiyatlariga bog'liq.

1.1-rasmda BS tipidagi uyali tarmoq ko'rsatiladi. Qo'llab-quvvatlash, antenna tizimlari va qabul qiluvchi asboblar, quvvat manbalari va boshqalar joylashtirilgan konteynerdan iborat.

1.1-rasm. Tashqi qo'llab-quvvatlash, antenna tizimlari va jihozlar konteyneri.

Uyali tarmoqlarning imkoniyatlari va topologiyasiga, shuningdek sifat ko'rsatkichlari talablariga qarab, BS antenna tizimlarining turli turlari qo'llaniladi. Hozirgi kunda BS antenna tizimlari uchun asosan uchta variantni qo'llaydi.

1. 
   Bir sotadagi elektromagnit energiyani yagona emissiya qilishni ta'minlaydigan ko'p tomonlama (omnidiractional) antenna tizimi.
   
2. 
   Uchta panel antennadan iborat uchta sektor antenna tizimi. Har bir antenna o'z sohasiga xizmat qiladi, burchak o'lchamlari 120 gradus ga teng.
   
3. 
   Oltita sektorga ajratilgan olti tarmoqli antenna tizimi. Har bir antenna o'z sohasiga xizmat qiladi, burchak o'lchami 60 gradus ga teng.
   

To’liq yo’nalishli chiziqli antenna, koaksiyal tarzda tashkil etilgan yarim to'lqinli vibratorlar to'plamidir. To’liq yo’nalishli antennalar, odatda, ustunlarning ustki qismiga o'rnatiladi, natijada ularga to’sqinlik qiluvchi to’siqlar bo’lmaydi.

1.2-rasm. Ko'p tomonlama tarqatuvchi antenna (a), vertikal radiatsiyaviy yo’nalish(b), biriktiruvchi elementlar (c)

1.1-jadval. Ko’p tomolama tarqatuvchi antenna parametrlari.

Antenna parametrlari	Parametr qiymatlari
Chastata diapazoni, MHz	890...960
Kuchaytirish, dB	5
Kirish qarshiligi, Om	50
Polyarizatsiya turi	Vertical
Maksimal kirish quvvati, Wt	250
Og’irligi, kg	0.9
Diametri, mm	21
Maksimal shamol tezligi, km/s	200

1.3-rasm. (a) Antennani ustunga o'rnatish va (b) ikkita tekislikdagi odatiy nurlanish yo’nalishlari.

1.2-jadval. Panel antennalarning umumiy xususiyatlari.

Antenna parametrlari	Parametr qiymatlari
Chastata diapazoni, MHz	870...960
Kuchaytirish, dB	2*12.5
Kirish qarshiligi, Om	50
Polyarizatsiya turi	+45°/-45°
Maksimal kirish quvvati, Wt	250
Radiatsiyani tarqalish bosimi, dB	0.9
Og’irligi, kg	7.5
Maksimal shamol tezligi, km/s	200

Antenna taglik stantsiyasining elementi bo'lib, u bitta abonentdan ikkinchisiga signal uzatuvchi va qabul qiluvchi ushbu qurilma BSning muhim qismidir, aloqa sifati ko'p jihatdan unga bog'liq.

Baza stantsiyalari odatda bitta kanalli bo'ladi. Kam zichlikdagi radioaloqa tizimlarida ko'p kanalli tayanch stantsiyalardan foydalanish mumkin. Yuqori radioto'lqinli tizimlarda, qo'shimcha kanallardan foydalanish zarur bo'lsa, odatda har bir kanalga bitta kanalli radio stantsiya o'rnatiladi. Shu bilan birga, nazorat xonasida har bir tayanch stantsiyasi alohida kanal sifatida ko'rsatiladi. Bir nechta dispetcherlarga ega bo'lgan katta dispetcherlik markazlarida turli kanallarda bir nechta dispetcherlarning bir vaqtning o'zida ishlashi ta'minlanadi. Shu bilan birga, tayanch stantsiyalar bir-biridan ham, nazorat markazidan ham jo'g'rofiy jihatdan olib qo'yilishi mumkin. Masalan, bir necha shaharlar uchun yagona taksi dispetcherlik markazi keltiriladi. Dispetcher kerakli kanalni tanlaydi va ma'lumotni kerakli shahardagi transport vositalariga yuboradi.

Baza stantsiyalari mahalliy yoki uzoqdan boshqariladigan bo'lishi mumkin. Lokal nazorat tayanch stantsiyasida o'rnatilgan uskunalarning boshqaruvlari yordamida mahalliy darajada taqdim etiladi. Masofaviy boshqarishda nazorat xonasida boshqarish vositalari ishlatiladi. Buyruqlar 4-20 mA formatida AC chastotali signallari yoki DC signallari yordamida uzatiladi. Buyruqlar tayanch stantsiyadagi nazorat qilish sxemalari bilan ishlaydi. Dispetcherlik markazining masofadan turib tayanch stantsiyalari bilan aloqasi maxsus telefon kanali yoki ko'chma moslamalarga ega bo'lgan aloqa kanalidan boshqa radio kanali orqali amalga oshiriladi. Ba'zi tizimlar dispetcherlik markazini tayanch stantsiyalar bilan bog'lab turish uchun to'rtta simli telefon tarmoqlari yoki to'liq duplex radiostantsiyalardan foydalanadi, boshqa tizimlar ikkita simli telefon tarmoqlari yoki yarim dupleks radiokanallardan foydalanadi.

Har bir uyali aloqa tarmog'ining asosi - markaziy qismida tayanch stantsiya (BS) bo'lgan sota. Sota kattaligi tarmoq turiga, quvvat BS va boshqa omillarga bog'liq. Sota radiusi 0,5 dan 10 km gacha. Ushbu tartibga binoan, bir BSni qamrab olish zonasidan tashqariga chiqmagan abonent boshqa BS-ning amal qilish zonasiga tushadi.