Mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy

Polimerli KM strukturalari. Konstruksion maqsadda KM
tayyorlash uchun to ’ldiruvchi kiritilishining sababi, kuchaytirilgan
fizik-mexanik xossalari kompleks tarzda yaxshilangan polimer
material olishdan iborat.
Bunga erishish uchun tolasimon sinchlovchi to ’ldiruvchilami,
yupqa dispers to ’ldiruvchilarni, qirqilgan shisha tolalarni, папо-
o ’ lchamli organik yoki noorganik zarralar va boshqalarni kiritish
lozim b o ’ladi.
Maxsus xossaga ega KM yaratish uchun odatda to ’ldiruvchilarni
materialga mexanik xossadan tashqari kerakli elektrofizik,
termik, sensorlik va boshqa xususiyatlarni berish uchun
kiritiladi. Bunda to’ldiruvchi zarralari polimer matritsada u yoki
bu usulda taqsimlanadi. Komponentlami taqsimlanishi b o ’yicha
kompozitlar matrik (regulyar) tizimlarga, statistik aralashmalarga
va strukturalangan kompozitlarga bo’linishi mumkin. 1.6-rasmda
kompozitlarni turli strukturalari va matritsada to ’ldiruvchini
taqsimlanishi ko’rsatilgan.

Kompozitlar tuzilishi va matritsada to ’ldiruvchilar taqsimoti.
Matrik tizimlarda to’ldiruvchi zarrachasi regulyar (a) panjarani
tugunlarida joylashadi. Statistik tizimlarda komponentlar
xaotik taqsimlanadi va regulyar struktura hosil qilmaydi (b).
Strukturalangan kompozitlar tizimiga komponentalari zanjirli,
yassi yoki hajmiy strukturalar hosil qiladiganlari kiradi
Kompozit materiallar uchun to’ldiruvchilar
Konstruksion maqsadda KM tayyorlash uchun to ’ldirishning
asosiy vazifasi kuchaygan polimer material hosil qilishdan iborat.
Ya’ni, fizika-mexanik xossalari kompleks tarzda yaxshilangan
material olish. Bunga erishish uchun tolasimon sinchlovchi
to’ldiruvchilar yoki ingichka dispersli to ’ldiruvchilar, qirqilgan
shisha tolalar, ingichka metal tolalar va boshqalar kiritiladi.
Maxsus xossaga ega KM yaratishda to ’ldiruvchini odatda
materialga mexanik emas, balki boshqa, masalan elektrofizik
xususiyat baxsh etadigan qilib kiritiladi.
Dastlabki o ’tkazuvchan polimer materiallar olishda grafit
yoki texnik uglerod bilan to ’ldirilgan fenolformaldegid va bir
qator rezistorlar uchun ishlatiladigan termoreaktiv smolalar
asosidagi kompozitlardan foydalanilgan.
Bulardan key in texnik uglerod bilan to ’ldirilgan dastlab
tabiiy, so’ng sun’iy kauchuk asosli o ’tkazuvchan elastomerlar
yuzaga keldi. Hozirgi kunda polimer materialga maxsus elektrofizik
xossani berish uchun turli-tuman tabiatga ega tolali yoki
dispersli to ’ldiruvchilardan foydalaniladi.