Mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universiteti jizzax filiali

Ma'muriy, iqtisodiy, institutsional usullar

Davlat ta'siri usullarining muhim tasniflaridan biri tashkiliy-institutsional mezon bo'yicha tasniflash hisoblanadi. Tasniflashning asosiy turlariga ma'muriy, institutsional va iqtisodiy yo'llar davlat siyosati.

Ma'muriy choralar huquqiy infratuzilmaga asoslanadi. Ma'muriy usullar barqaror huquqiy jamoat muhitini ta'minlash va qo'llab-quvvatlash, raqobat muhitini himoya qilish, mulkiy huquqlarni himoya qilish, erkin foydalanish imkoniyatini saqlashga qaratilgan. iqtisodiy tanlov va boshqalar.
Ma'muriy choralar taqiqlovchi, ruxsat beruvchi va majburlovchi choralarga bo'linadi. Iqtisodiy chora-tadbirlar ma'lum dastaklar yordamida davlatning iqtisodiyotga ta'sirini ifodalaydi. Bu chora-tadbirlar talab va taklifning shakllanishiga, byudjetni markazlashtirish darajasiga, iqtisodiy tuzilmalar va asoslarning shakllanishiga ta'sirini o'z ichiga oladi. Iqtisodiy chora-tadbirlarga pul-kredit (moliyaviy) siyosat (ayniqsa, fiskal siyosat), makroiqtisodiy rejalashtirish va iqtisodiy prognozlar, pul-kredit siyosati (pul-kredit) kiradi. Ta'sirning institutsional usullariga jamiyatning asosiy institutlarining rivojlanishi, qo'llab-quvvatlanishi va paydo bo'lishini ta'minlaydigan shunday davlat ta'siri kiradi. Bu institutlarga huquq instituti, mulk instituti va boshqalar kiradi.
Iqtisodiy siyosatda foydalaniladigan vositalar majmuasi zamonaviy bozor iqtisodiyoti mamlakatlarida deyarli bir xil. Biroq, bu vositalarning o'ziga xos to'plami, agar ular o'z oldiga bir xil maqsadlar qo'ygan va shunga o'xshash muammolarni hal qilsalar ham, mamlakatdan mamlakatga farq qiladi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi faoliyatida xalq bilan muloqot qilishning “qayta aloqa” vositalarini keng joriy qilish bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi tasdiqlandi. Mazkur dasturga muvofiq Hukumat qarorlari ijrosini tashkil etishda keng jamoatchilik fikrini o‘rganish amaliyotini yo‘lga qo‘yish, ijtimoiy tarmoqlarda Hukumat qarorlari ijrosi bo‘yicha aholi fikrini o‘rganish uchun maxsus sahifalar ochish, hokimlarning tadbirkorlikka oid qarorlarini Hukumat tomonidan monitoring qilib borish va uning natijalari yuzasidan tegishli choralarni ko‘rish nazarda tutilgan.