Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universiteti Jizzax filiali “Amaliy matematika” fakulteti

Halqasimon ikki bogʻlamli roʻyxat
Dasturlashda ikki bogʻlamli roʻyxatlarni koʻpincha quyidagicha umumlashtiriladi: Soʻngi boʻgʻin maydoni qiymati Rptr sifatida bosh boʻgʻinga murojat olinadi, Lptr maydoni qiymati sifatida soʻngi boʻg`inga murojaat qaraladi.



1.4-chizma.Halqasimon roʻyxati
Ikki boʻgʻimli roʻyxat ustidagi amallar:
1.Roʻyxat elementini yaratish;
2.Roʻyxatda elementni qidirish;
3.Roʻyatning koʻrsatilgan joyiga elementni qoʻyish;
4.Berilgan elementni roʻyxatdan oʻchirish.
5.Steklarni bir bogʻlamli roʻyxatlar yordamida amalga oshirish
Ixtiyoriy bir bogʻlamli roʻyxatni stek deb qarash mumkin. Lekin, roʻyxat bir oʻlchamli massiv koʻrinishida ifodalanganda, stekga nisbatan ustunlikka (afzallikka) ega boʻladi. Sababi, stekda massiv oʻlchami oldindan beriladi, roʻyxatda esa oʻlcham oldindan berilmaydi.
Roʻyxatning afzal va kamchiliklari.
Roʻyxatning afzalligi:
Elementlarni qoʻshish, oʻchirish qulay va oson;
Roʻyxat uzunligi faqatgina kompyuter xotirasi hajmi va koʻrsatkich razryadiga bogʻliq;
Elementlarni dinamik tarzda qoʻshish va oʻchirish mumkin.


Roʻyxatning kamchiligi:
Roʻyxatda element manzilini roʻyxatdagi raqam boʻyicha aniqlash murakkab;
Koʻrsatkichlar maydoniga qoʻshimcha xotira zarur boʻladi (massivda kerak emas);
Roʻyxatda ishlash massivga nisbatan sekinroq amalga oshadi(sababi,roʻyxat elementiga murojaat undan oldingi elementlar orqali boʻladi);
Roʻyxat elementlari xotirada tartibsiz joylashgan, bu esa protsessorni keshlashtirishga salbiy ta‘sir koʻrsatadi;
Bogʻlangan roʻyxatlarda vektor amallarni bajarish qiyinroq (masalan, yigʻindini hisoblash);


Jadvallar
Algoritmlarni tavsiflash usullari haqida aytadigan boʻlsak, ular soʻzlar bilan, jadvallar bilan, grafik yoki blok-sxemalar va maxsus sun’iy tilda berilishi mumkin.
Jadval ko`rinishidagi algoritmlarga ko`plab misollar keltirish mumkin:
Tyuring mashinasining ishlashini jadval ko`rinishida ko`rsatish mumkin.
Hozir Tyuring mashinasi ishlashi va uning ishlash sxemasini jadval ko`rinishda ekanligini ko`rsatib o`taman.