Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universiteti Jizzax filiali “Amaliy matematika” fakulteti “Amaliy matematika” kafedrasi “Hisoblash usullari” fanidan
KURS ISHI Mavzu: Chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini yechishning aniq usullari Bajardi: 102-19-guruh talabasi Abdiyeva Malika Ilmiy rahbar:Xandamov Yigitali
Jizzax-2021
Mundarija Kirish……………………………………………………………..3
Asosiy qism……………………………………………………......7
2.1 Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishning Kramer qoidasi..
2.2 Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishning Gauss usuli 2.3 Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishning matrisa usuli Xulosa ….…….…………………………………………………….18
Foydalanilgan adabiyotlar …………………………………………19
Kirish Nazariy va tadbiqiy matematikaning ko‘pgina masalalari birinchi
darajali chiziqli tenglamalar sistemasini yechishga olib kelinadi. Masalan,funksiyaning n-ta nuqtada berilgan qiymatlari yordamidan-tartibli ko‘phad bilan interpolyatsiyalash yokifunksiyani o‘rta kvadratlar usuli yordamida yaqinlashtirish masalalari birinchi darajali chiziqli tenglamalar sistemasini yechishga keltiriladi.
Birinchi darajali chiziqli tenglamalar sistemasini hosil qilishning
manbai uzluksiz funksional tenglamalarni chekli ayirmali tenglamalar
bilan yaqinlashtirishdir. Birinchi darajali chiziqli tenglamalar sistemasini yechish asosan ikki usulga, ya’ni aniq va iteratsion usullarga bo‘linadi.
Aniq usul deganda chekli miqdordagi arifmetik amallarni aniq bajarish
natijasida masalaning aniq yechimini topish tushuniladi.
Iteratsion usullarda chiziqli tenglamalar sistemasining yechimi ketma-
ket yaqinlashishlarning limiti sifatida topiladi.
Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishning noma’lumlarni ketma-ket
yo‘qotish orqali aniqlash usuli, ya’ni Gauss usulini ko‘rib chiqamiz.
1.Bogʻlanmagan.
2. Bogʻlangan.
Roʻyxatning bogʻlanmagan turida uning elementlari orasidagi bogʻliqlik oshkormas (noaniq) koʻrinishda boʻladi.
Bogʻlangan turida esa ma'lumot elementlariga roʻyxatda oʻzidan oldingi yoki keyingi keluvchi element bilan aloqasini bildiruvchi koʻrsatich kiritiladi. Dastur bajarilayotganda vujudga keladigan yoki oʻlchamlari dastur bajarilishi mobaynida aniqlanadigan obyektlar dinamik obyektlar deyiladi. Dinamik ma'lumotlar tuzilmasi 2 ta xususiyatga ega:
Tuzilmada elementlar soni oldindan aniqlanmagan. Dinamik tuzilma elementlari qat'iy chiziqli tartiblanmagan. Ular xotirada tartibsiz joylashgan boʻlishi mumkin. Dinamik tuzilma elementlarini oʻzaro bogʻlash uchun tuzilma elementlari tarkibiga informatsion maydondan tashqari koʻrsatkichlar maydoni ham kiradi (tuzilmani boshqa elementlari bilan bogʻliqlik).
1.1-chizma. Bogʻlangan roʻyxat.
P1 va P2 - oʻzaro bogʻlangan elementlarni adreslarini oʻz ichiga oluvchi koʻrsatkichlardir. Koʻrsatkichlar slot raqamini oʻz ichiga oladi.