Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston Milliy Universiteti Fizika fakulteti Biotibbiyot yo'nalishi 1801-gruh talabasi Boboniyozov Boxodirning Biofaol moddalar fizikasi fanidan 'Garmonlarning odam organizmidagi ahamyati' mavzusidan tayyorlagan mustaqil

Somatotrop gormoni haqida.

• Соматотроп гормон — чиройли қоматБу гормон соматропин организм тўқималарининг ўсиши, пайлар мустаҳкамланиши, қомат ихчамлиги учун маъсул.Вазифаси: гипофизнинг олд қисмида ишлаб чиқилиб, иммунитет таъсирининг ошиши, истеъмол қилинаётган маҳсулотлар таркибидаги кальций суякларга сўрилишини таъминлайди. Оқсил алмашинуви орқали танани нормал даражада ривожланишини таъминлайди. Мазкур гормон болаликда бўй ўсиши учун муҳим саналади.

Камайиб кетиши: болаларда бўй ўсмалиги яъни паканаликни келтириб чиқарса, катталарда ҳаддан ташқари озайиб кетишни келтириб чиқариши мумкин.Кўпайиб кетса: гигантизм ва акромелония (бўй ўлчамининг ҳаддан ташқари ўсиб кетиши) га олиб келади. Бунинг асосий сабаби эса гипофиздаги ўсмалар ҳисобланади.Меъёри: тана аъзолари нормал ривожланади.

• Камайиб кетиши: болаларда бўй ўсмалиги яъни паканаликни келтириб чиқарса, катталарда ҳаддан ташқари озайиб кетишни келтириб чиқариши мумкин.Кўпайиб кетса: гигантизм ва акромелония (бўй ўлчамининг ҳаддан ташқари ўсиб кетиши) га олиб келади. Бунинг асосий сабаби эса гипофиздаги ўсмалар ҳисобланади.Меъёри: тана аъзолари нормал ривожланади.

Tiroksin va triyodtironin garmoni haqida.

• Тироксин ва трийодтиронин — моддалар алмашинуви сардориҚалқонсимон без гормонларидан бири бўлиб, организмда моддалар алмашинуви тезлигига маъсулдир. Асаб тизими, репродуктив саломатлик, юрак қон-томир, ошқозон ичаклар ҳамда тери соғломлигига ижобий таъсир этади.Вазифаси: қонда холестерин миқдорининг ортиб кетмаслигига қарши курашади, ақлий фаолиятни ошириб, фаҳмлаш қобилиятини ривожлантиради.

Камайиб кетса: хотира сусайиши, диққатни жамлай олмаслик, тана вазнининг ортиб бориши, меҳнат унумдорлигини пасайишига олиб келади. Шунингдек, ҳайз циклининг бузилиши, қабзият ривожланиши, оғизда таҳир таъм сезилиш, ҳансираш, юрак қисқаришининг камайиши, тери қуруқлашиши,соч тўкилиши , уйқусизлик ва бефарқлик кузатилиши мумкин.Кўпайиб кетса:моддалар алмашинуви кучайиши ҳисобига озғинлик юзага келади. Қалтираш, терлаш, юрак уриб кетиши, иштаҳа очилиб кетиши, тери рангининг қорайиши, кўз ёшланиши, ишиши ва ташқарига чиқиб қолиши келтирилади.Меъёри: моддалар алмашинуви меъёрда бўлиб, организмнинг табиий жараёни бузилмайди.

• Камайиб кетса: хотира сусайиши, диққатни жамлай олмаслик, тана вазнининг ортиб бориши, меҳнат унумдорлигини пасайишига олиб келади. Шунингдек, ҳайз циклининг бузилиши, қабзият ривожланиши, оғизда таҳир таъм сезилиш, ҳансираш, юрак қисқаришининг камайиши, тери қуруқлашиши,соч тўкилиши , уйқусизлик ва бефарқлик кузатилиши мумкин.Кўпайиб кетса:моддалар алмашинуви кучайиши ҳисобига озғинлик юзага келади. Қалтираш, терлаш, юрак уриб кетиши, иштаҳа очилиб кетиши, тери рангининг қорайиши, кўз ёшланиши, ишиши ва ташқарига чиқиб қолиши келтирилади.Меъёри: моддалар алмашинуви меъёрда бўлиб, организмнинг табиий жараёни бузилмайди.