Romandag’I Gigantlar ha’m liliputlar ma’mleketi
Guliver sayaxat etken jerleri
Birinshisi Írgejeyliiyada. Bul mámlekette ol haqıyqıy qaharman sıyaqlı ullı hám qúdiretli hám insannıń eń jaqsıların ańlatadı : ań, gózzallıq, kúsh, reyim-shápáát.
Ekinshisi - Baptadne-de. Mámlekette Gullationning gimikatsiyalari - komik jaǵdaylardıń turaqlı qaharmanı. Bul Patsha Jester bolıp xızmet etedi, kúlkili alım Írgejeyli. " Angliya" dıń siyasiy jáne social-ekonomikalıq strukturası haqqında esitkennen keyin, Broket Dingneganing patshası " watanlaslarıńızdıń kópshiligi kishi jerkenishli sudraluvchi sudralganlar, er maydanı átirapında aylanıp júrgenlerdiń eń zıyanlı. "
Úshinshisi - bıyparq hám biymálellik beretuǵın, deformatsiya, deformatsiya, buzıqlıq, Laputi shtatındaǵı Laputi shtatındaǵı jáne onıń paytaxt Laga-Bd qalasındaǵı " Lama-Bd" jámáátinde, Gubbdobrib atawında. Laggneging saltosida, ol máńgi o'lmas sirtlarni qabıl etedi.
Tórtinshisi - Gúlgenms mámleketinen (aqılǵa say atlar ) hám yehu (Aral apatı nátiyjesinde aralga kelgen jabayı juplıqtıń jabayı áwladları ). Bul erda gultiver baxıtsızlıqlı hám jerkenishlengen adam. hám insan bolıw, ol oypatlıqsı, ishqıparaz, boysınıwsızligi, jawızlıq, ótirikligi hám aqmaqlıǵı menen ataqlı bolǵan jerkenishli yahu-ga tiyisli bolıw.
Bul hár qıylı tuyaqshı bir súwrettiń gipostazi bolıp tabıladı. Masapli dástúrlerde jazılǵan dóretpe qaharmanı, avtor tárepinen eń sheklengen sóz dizbegilerde dúnyadaǵı jawız jawızlıq menen dúgilisisler jaǵdayında ideyalar, adaçayıgi. Onıń áskeriy xızmette bir sapta bolǵanlarlarında kóretuǵın hámme zat, gulilat Swift xızmet etedi, bul bolsa xarakter emes. Gullati - bul normal, aqılǵa say, tárepten saw adam bolıp, avtor eserlik, biymánilik, ótirik hám zorlıqshılıqqa sapar jiberedi. Bul insan tábiyaatın ashıp beretuǵın Gullerkaga salıstırǵanda : saykes emes janzatda jaman hám jerkenishlilik. Gullati, múnásip adam tınıshlıqtı tabıwı múmkin bolǵan insaniy dúnyada bir jay qıdırardi. hám Swift óziniń qaharmanın Gritan qalasında júrgizedi, biraq ózi onı Angliyaǵa qaytaradı, sebebi insaniy dúnyada bul erda aqılǵa say principke aylanıwı múmkin emes.jáne bul sonı ańlatadıki, gullati uyge qaytıwı kerek: aqılǵa say atlar qaharmandı quwıp shıǵaradı.
Dóretpe doktor Gulliver ómirin súwretlew menen baslanadı. Áke jarlı er iyesi edi, lekin ol balasın berdi jaqsı tálim... Mektepden keyin qaharman Kembrijdagi medicina bóliminde oqıǵan, studentlik dáwirinen keyin doktor Batsdan medicina sabaqların alǵan. Oqıwdı tamamlaǵannan keyin ol xirurg boldı hám kásipi boyınsha kemede isledi.
Úsh jıldan keyin ol baypaqshınıń qızı Meri Bertonga úyleniwge qarar etdi. Olar birgelikte Londonda jaylasadılar. Medicina oqıtıwshı Bats opatınan keyin, qaharman xirurg retinde kemaga qaytıwı kerek edi. Kóp jıllar ótkennen, Gulliver hám keme ekipaji dúbeleyde qalıp, keme apatqa dus keldi. Kemaning pútkil ekipaji opat etedi, tek qaharman tısqarı, ol qurǵaqlıqqa júziwdi uddalaydi hám keyin charchoqdan toǵız saat uxlaydi.
Ol uyg'onganida, shıpaker ózin jińishke jipler menen baylanıstırıp qoyǵan, átirapın kishi er adamlar qorshap alǵan, geyparaları oǵan kóteriliwgen. Ózlerin azat etiwge urınıwǵanda, olar kishi oqlardı atıwdı baslaydılar, shıpaker qaranǵilıq menen gúresiw ushın kútiwge qarar etdi.
Miniatyuralar er adamlar qasında Gurgo atlı kishi millet etakchisi kóterilgen kópirdi ornatadılar. Ol uzaq waqıt dawamında notanish tilde sóylesip atır.
Gulliver ochligini kórsetip atır, ol awqatlanıp atır. Jábirleniwshi qoyıp jiberilmaydi, biraq jaralardı túsiniksiz qospa menen jaǵıwadı. Soporifik suwǵa aralastırıladı, ıshıwǵa beriledi. Qaharman óshadi hám paytaxtqa etkaziladi, ol erda imperator onı kútip aladı. Olar shınjırband etilgen hám eski ma'badga jaylastırılǵan.
Olar Qaharmanǵa úlken zámber tıgıwadı, tillerin uyretediler. Tintiw waqtında shıpaker jasırınsha eki topanshanı, dári menen patronlarni saqlawǵa eristi.
Gulliver Lilliputiyaning qońsılas Blefusku imperiyasi menen dushpanlıǵın hám olardıń barlıq kemelerin Lilliputlarga alıp keliwin biladi. Imperator sarayında órt waqtında qaharman onı óshiriw ushın oǵan siyadi. Gulliver ushın hayalınan qızǵanshaqlıq etken kantsler Flimnap ayıplaw juwmaǵın dúzedi. Óz turmısınan qorqqan qaharman qońsılas Blefuskaga qashıp ketedi hám ol erdan shańaraǵına qaytadı.
Gigantlar ma'mleketi
Bir neshe ay ótkennen, Gulliver sayaxat waqtında dúbeleyge túsedi. Keme atlasadı. Tez arada jámáát devlar jasaytuǵınlıq notanish erga túsedi.
Ol mehriban úlken dıyxandıń shańaraǵına kiredi, onıń shańaraǵı onı stolga yig'adi, kiyim tikadi, quwırshaqtıń karavotini qızına beredi, úlken tildi uyretedi jáne onı atın Grildrig dep ataydi. Shıpaker bir fermer menen náhánler Brobdingneg mámleketi boylap sayaxat etip, tıńlawshılarǵa sóylew sóyleip atır.
Náziklew qaharmandıń turmısınan qorqqan dıyxan onı Malikalarga sotadi, ol erda ilimpazlar onı úyrenip atırlar.
Qaharman xanzada menen mámleket boylap sayaxat etedi, shańaraǵın kewilli etedi. Patshaǵa óz mámleketiniń nızamları hám úrp-ádetleri haqqında aytıp beredi. Úsh jıl ótkennen, plyajda arnawlı qutida dem alǵan Gulliverni qara qus búrkit alıp ketedi hám teńizge taslaydı, ol erda onı ingliz kemesi alıp ketedi.
Gulliver dáw sımbatlı adamlar mámleketine túsip qaladı. Onı, boyı 22 metr bolǵan fermer tawıp aladı. Dev Gulliverni watanlaslarına kórsetedi hám sol arqalı pul isleydi. Gulliver bunı kemsitiw dep biladi. Keyinirek Brobdingnegning xanzadası Gulliverni satıp aladı. Xanzada oǵan oyınshıq sıyaqlı munasábette boladı. Gulliver ushın arnawlı qutı yasaladi.
Sayaxatlarda Gulliverni sol qutida alıp yuradilar. Kishi, lekin qáwipli hádiyseler arasında ol patsha menen evropa siyasatın oy-pikir etedi. Bul jerde, tap I bólekdegi sıyaqlı, jámiyet minez-qulıqları satirik túrde sın pikirlenedi. Tek lilliputlar nıqabı astında emes, patshanıń sóylewinde. Saparlardıń birinde, Gulliverning qutisini úlken qara qus búrkit alıp ketedi hám teńizge tastap jiberedi. Gulliverni teńizshiler qutqaradilar hám úyine qaytaradılar.
Gulliver Laputa atlı uchar aralga túsip qaladı. Bul aral Balnibarbi mámleketiniń paytaxtı. Gulliver mámlekettiń kontinent bólegine túsedi. Onda barlıq oqımıslı adamlar hádden tıs matematika hám muzıka menen bánt bolǵanları ushın, basqa hesh nársege itibar bermeydiler.
Kontinentte „projektorlar akademiyasi“ bar. Onda hár túrlı ilimiy bolmaǵan, kúlkili ǵayratlar turmısqa nátiyjeni ámelde qollanıw etiledi. Mámleket hákimiyatı bolsa bulardıń qollap quwatlaydı. Usınıń sebepinen Mámlekettiń rawajlanıwı tómen dárejede boladı.
Kitaptıń bul bóleginde, avtor jasaǵan waqıtta ámeldegi bolǵan, alıpsatarlıqqa tiykarlanǵan teoriyalerge o'yuvchi satira bar. Gulliver, kemesi kelguncha, Glabbdobdribga sayaxat etedi. Onda ólgenlerdiń sayaların shaqıra alatuǵın sıyqırlıqgarlar menen tanıwadı hám ullı ılım ǵayratkerleri menen suxbat quradi. Ol óziniń zamanlasları hám ájdadların salıstırıwlaydı.
Endigiden Gulliver Laggnegg mámleketine keledi. Bul jerde struldbruglar — máńgi jasaytuǵınlıq, o'lmas adamlardı kóredi. Olar turaqlı, mazmunsız, azap hám keselliklerge tolıq turmısqa mahqum boladılar. Gúrrińdiń ohirida Gulliver Yaponiyaǵa jol aladı. Svift jasaǵan zamande Yaponiya Evropa ushın derlik jabıq edi (evropalıqlardan tek Gollandiyalıqlar Yaponiyaǵa kirey alǵan ). Ondan Gulliver watanına qaytıp ketedi.
Gulliver sanalı hám xoshkor atlar — guigngnmlar mámleketine túsip qaladı. Bul mámlekette jerkenishli yexular — adamlar da jasaydı. Yexularning minez-qulıqları mısalında adamlardıń kemshilikleri kórsetilgen. Guigngnmlar Gulliverni yexularga uqsatadılar, lekin olarǵa qaraǵanda intellektual hám metalliy rawajlanıwı bálentroqligini ta'n aladılar.
Gúrrińdiń oqirinda Gulliver bul utopiyadan quwiladi hám ol Angliyaǵa, óz shańaraǵına qaytıp keledi.
Paydalanilg’an internet saytlari
https://gigafox.ru/uz/planirovanie-beremennosti/analiz-3-chasti-svift-priklyucheniya-gullivera-puteshestvie-gullivera/
https://www.actualidadliteratura.com/uz/gulliverning-sayohatlari/
https://uz.wikipedia.org/wiki/Gulliverning_sayohatlari
https://monster-evo.ru/uz/vypuskniku/literaturnoe-chtenie-konspekt-uroka-puteshestviya-v-nekotorye-otdalennye/
https://voilokmaikop.ru/uz/znachenie-protivopostavleniya-gullivera-liliputam-napisat.html
https://kompy.info/5-sinf-adabiyot-sana-09-17-mavzu-istiqlol-darsi-dars-maqsadi-t.html?page=5
Do'stlaringiz bilan baham: |