Министерство высшего и среднего специального образования СНГ

Topshiriq.
    VA  asosida  116-  rasm  impulsli  lokatsion  tizimni  modelini 
ishlab  chiqing.  Buning  uchun  hosil  qilish  blokiga  turli  kechikish  va  amplitudali 
exosignallarni ajratish natijalarini solishtirish bunda muvofiqlovchi filtratsiyadan 
foydalaning  va  u  siz.  Signallarni  boshqa  turlarini  ham  tadqiq  qiling  (oddiy 
radioimpuls, 44M, o’zgaruvchan spektr kengligiga ega bo’lgan shovqin signali).  

---

138 
 
  
Bir  necha  VA  larga  e’tibor  beramiz,  ular  exosignallarga  ishlov  berishda 
foydali  amallarni  amalga  oshiradi.  Reak  Detektor  Vi  cho’qqilarni  (yoki  tushib 
ketishlarni) qidiradi, signallardan ularni sathiga bog’lanmagan holda. Shu vaqtda 
kvadratik  approksimatsiyadan  foydalaniladi,  lokal  maksimum  (minimum) 
atrifida.  Bu  esa  cho’qqi  (tushib  ketish)  holatini  aniqlash  imkonini  eng  yaxshi 
yechim  bilan  signalni  vaqtincha  diskretlash  qadamiga  ko’ra  beradi.  Treshold 
Reak Detektor Vi berilgan darajadan oshib ketgan cho’qqilarni qidiradi.  
Hilbert o’zgartirishlari – Fast Hilbert Transform Vi  (VA Signal Processing  

 Transforms) da joylashgan vaqt  soxasida  signallarni  o’zgartirishni  amalga 
oshiradi  (uzluksiz  vaqt  funksiyasi  uchun  ifoda  keltirilgan,  integral  bosh  qiymat 
ma’nosida olinadi):  









t
t
t
d
t
S
t
Q
)
(
1
)
(

- прямоу и 









t
t
t
d
t
Q
t
S
)
(
1
)
(

- обратное. 
 
Ixtiyoriy haqiqiy signaldan 
t  S(t)
 dan va uni Tilbert o’zgartirishidan 
Q(t) 
“ 
analitik  signal”  deb  ataluvchi  signalni  tashkil  qilish  mumkin: 
Z(t)=S(t)+jQ(t
). 
Undan  aloqa  radio  –  gidrolokatsiyalar  nazariyalarida  nazariy  tadqiqotlarda  kam 
foydalaniladi  haqiqiy 
S(t)
,  yolg’on 
Q(t)
  tashkil  etuvchilardan  ularni 
“Egilbiruvchilari” 
E(t)
  fazasi 
)
(
t

va  “  oniy  chastotasi  ” 

dt
t
d
t
Q
/
)
(
)
(


 
ifodalanishi mumkin.          
E
(
t
) 

S
(
t
)
2 

Q
(
t
)
2 
, 

(
t
) 

arctg
(
S
(
t
) /
Q
(
t
)) 
, 

(
t
) 

(
S

Q 

SQ

) (
S
(
t
)
2 

Q
(
t
)
2 
) 
.
 
Analitik  signalni  ajoyib  xossalaridan  biri  keyingi  misolda  (Rasm  42  ga 
qarang) illyustratsiya qilinmoqda. Unda haqiqiy 44M larni spektrlari solishtiriladi 
–  signal  va  unga  mos  keluvchi  analitik  signal.  Ko’rinib  turibdiki,  dastlabki 
signalni amplitudasi 
2
/
f
 chastotaga nisbatan simmetrik shunda analitik signalni 
spektral  amplitudasi  endi  simmetrik  emas,  noldan  anchaga  farqlanadi  faqat 
0
2
/
f
f
f


  sohada.  Agar  tugunlarni  kirishi  Re/Im  to  Complex  ni  o’rnini 
almashtirsak, spektr 
2
/
0
f
f


sohaga ko’chadi.  

---

139 
 
  
                                            
 
116- rasm. Haqiqiy 44M ni signalini analitikka o’zgartirish.