Министерство высшего и среднего специального образования Республики Узбекистан

Кузатувчанлик
кишининг режали, тизимли ва давoмли иxтиёрий идрoк қилиш қoбилияти.
Apperception	Aппeрцeпция	Aппeрцeпция	идрoк жaрaёнини шaxснинг oлдинги билимлaри, шaxсий вa ижтимoий тaжрибaлaри, қизиқишлaри, мoтивaцияси, эҳтиёжлaри вa oдaтлaри, умумaн руҳий ҳaётининг бaрчa мaзмуни билaн бeлгилaнишидир.
Absolute limit	Абсолютная граница	Абсолют чегара	Бирон бир қўзғатувчини намоён қилиш муҳим бўлган, қуйи қўзғатувчи.
Attention	Внимание	Диққат	психик фаолиятнинг бирор-бир маълум нарсага йўналганлиги ва жамланганлиги.
Voluntary attention	Произвольное внимание	Ихтиёрсиз диққат	тўсатдан таъсир қилган бирор сабаб туфайли бизнинг ҳоҳишимиздан ташқари ҳосил бўладиган диққат.
Involuntary attention	Непроизвольное внимание	Ихтиёрий диққат	олдиндан белгиланган қатъий бир мақсад асосида ва онгли равишда диққатимизни маълум бир нарса ва ҳодисаларга қаратишимиз.
Memory	Память	Хотира	биз илгари идрок қилган, бошдан кечирган ва бажарган ишларимизни ёдда сақлаш, кейинчалик уларни эслаш ёки хотирлаш жараёни.
Speech logical memory	Словесно-логической памят	Сўз-мантиқий хотира	фикрлар, тушунчаларни эсда олиб қолиш, сақлаш ва эслаш.
Random access memory	Оперативная память	Оператив хотира	инсон томонидан бевосита амалга оширилаётган фаол тезкор ҳаракатлар, усуллар учун хизмат қилувчи жараённи англатувчи мнемик ҳолат.
Imagination	Воображение	Хаёл	одамнинг онгида илгаридан бор бўлган вақтли алоқаларнинг қайтадан тикланиши ва бир-бири билан янгича қўшилиши орқали нарса ва ҳодисаларнинг янги образларини ҳосил қилиш.
Agglutination	Агглютинация	Агглютинация	«елимлаш» деган маънони билдириб, унда турли қисмларни битта қилиб янги образ яратилади.
Amplification	Гиперболизация	Гиперболизация	образларни катталаштириш ёки кичиклаштириш шунингдек, алоҳида қисмларни ўзгартиришдир.
Accentuation	Акцентирование	Урғу бериш	айрим белгиларни таъкидлаш орқали образлар яратиш.
Thinking	Мышление	Тафаккур	нарса ва ҳодисалар ўртасидаги энг муҳим боғланишлар ва муносабатларнинг онгимизда акс эттирилиши.
Analysis	Анализ	Анализ	нарса ва ҳодисаларни фикран ёки амалий жиҳатдан хусусиятларини таҳлил қилиш.
Synthesis	Синтез	Синтез	нарса ва ҳодисаларнинг анализда бўлинган, ажратилган айрим қисмларини, бўлакларини синтез ёрдами билан фикран ва амалий равишда бирлаштириб, бутун ҳолига келтириш
Abstraction	Абстракция	Абстракция	моддий дунёдаги нарса ва ҳодисаларнинг муҳим хусусиятларини фарқлаб олиб, ана шу хусусиятлардан нарса ва ҳодисаларнинг муҳим бўлмаган иккинчи даражали хусусиятларини фикран ажратиш.
Intellect	Тест интеллекта	Интеллект тести	инсондаги ақлий қобилиятларни бошқаларнинг ақлий қобилияти билан солиштириш йўли орқали аниқланади.
Reasonable age	Разумный возраст	Ақлий ёш	Фанга Бине томонидан киритилиб, тест натижаларининг даражасига мос келувчи ёш.
IQ Coefficient	IQ коиффицент	IQ коэффитценти	ақлий ёшни хронологик ёшга бўлиб, уни 100 кўпайтиришимиздан хосил бўлади. Асосан ўрта ёшли одамнниг Iq коэффиценти 100 га тенг бўлиши керак.
Classification	Классификация	Klassifikatsiya	tevarak-atrofdagi olamni o‘rganishda birgina narsa bilan emas, balki ko‘p va xilma narsalar bilan ish ko‘rishga to‘g‘ri keladi, ya’ni narsalarni o‘rganish maqsadida guruhlarga, sinflarga ajratishdir.
Associative	Ассоциатив	Assotsiativ	XVII-XIX asrlarda maydonga kelgan psixologiya fani yo‘nalishi bo‘lib, ko‘proq Angliyada tarqalgandir, ya’ni psixik hodisalarning o‘zaro bog‘lanishi bo‘lib, ma’lum qonunlar bo‘yicha tarkib topishdir.
Activity	Деятельность	Фаолият	одамга хос бўлган, онг томонидан бошқариладиган, эҳтиёжларни қондиришда юзага келадиган, ташқи олам ва инсонни билиш, шунингдек, уларни ўзгартиришга қаратилган фаоллик.
Internalization	Интериоризация	Интериоризация	ташқи реал ишдан ички идеал ишга ўтиш жараёни.
Externalization	Экстериоризация