Milliy universitetining jizzax filiali psixologiya va gumanitar fanlar kafedrasi

Mavzuni mustahkamlash uchun savollar:
1. Ijtimoy psixologiyaning o‘rganishning ahamiyati.
2. Ijtimoy psixologiyaning dolzarb masalalari.
3. Ijtimoy psixologiyaning boshqa fanlar tizimida tutgan o‘rni.
4. Ijtimoy psixologiyaning alohida sohalari.
5. Ijtimoy psixologiya va pedagogik amaliyot.
Mavzu yuzasidan adabiyotlar ro'yxati:
1. Mayers D.G. Social psychology. 11 edition. - McGraw-Hill Education,2012
2 G‘oziev E.G‘ . Ijtimoiy psixologiya.-Toshkent, 2010.
3. Karimova V.M. Sotsial psixologiya. - Toshkent, 2012.
Mavzu yuzasidan internet tarmog'i bo'yicha veb-saytlar ro'yxati:
1. http://www.book.ru
2. Материалы по психологии, http://www.psychology-online.net
3.Психологическая библиотека «Самопознание и саморазвитие».
http://nsviib.kiev.ua/
4.Сайт «Психология на русском языке»:
http7/www. nsvcholo2v.ru/Library
5. «Мир психологии»: http://psvchologv.net.ru/articles
6. link.springer.com
3-4 Mavzu: Ijtimoiy psixologiyaning shakllanish tarixi. (4 soat)
Reja:
1.Ijtimoiy psixologiya fanining tarixi
2.Xalqlar psixologiyasi nazariyasi
3.Omma psixologiyasi nazariyasi
4.Ijtimoiy xulq-atvor instinktlari nazariyasi
Tayanch tushunchalar: ijtimoiy psixologiya, tilshunoslik, antropologiya, etnografiya, arxeologiya, xalqlar psixologiyasi,
1.Eramizdan avvalgi faylasuflar talqinida ijtimoiy psixologik muammolarning hal qilinishi
G.M. Andreevaning yozishicha, ijtimoiy psixologiyaning fan sifatida shakllanish tarixini belgilash shuning uchun ham mushkulki, u bir vaqtning o‘zida bir necha fanlar tarixiy rivojlanishiga aloqador bo‘lib, qaysi biri ko‘proq bu jarayonning mohiyatini belgilashini bilish qiyin.¹ SHuni alohida ta’kidlash joizki, ijtimoiy psixologiyaning fan sifatida oyoqqa turishiga ko‘plab nazariy yondashuvlar turtki bo‘ldi. B. Pariginning fikricha, ijtimoiy psixologik g‘oyalar dastlab boshqa fan sohalarida shakllanib oldi va so‘ngra mustaqil fan sifatida ajralib chiqishi uchun zamin yaratdi.² Gap bu o‘rinda uning falsafiy qarashlar doirasida shakllanishi to‘g‘risidadir. Ushbu jarayondagi bo‘linish yoki ajralib chiqish asosan falfasadan psixologik va sotsiologik nazariyalarning ajralib chiqishi hisobiga sodir bo‘ldi, desak bo‘ladi. Shu nuqtai nazarni yoqlagan olimlardan O. Klaynberg va G. Olportlar ham ijtimoiy psixologik g‘oyalar tarixi qadimgi grek falsafasiga, xususan, Platon g‘oyalaridan, va nafaqat Platon, balki Aristotel g‘oyalaridan boshlanganligini ta’kidlaydilar. Falsafaning yangi davrida paydo bo‘lgan olimlardan Gobbs, Lokk, Galvesiy, Russo, Gegellarning jamiyat va shaxs o‘zaro munosabatiga oid qarashlarida ham olimlar ta’kidlagan sof ijtimoiy psixologik nuqtai nazarlarning shakllanganligini ta’kidlash mumkin.
Agar yuqoridagi allomalar asarlarida falsafa doirasida ijtimoiy psixologik qarashlar mavjud bo‘lgan bo‘lsa, bevosita fan sifatida ijtimoiy psixologiyaning o‘z predmetiga ega bo‘lish tarixi yanada diqqatga sazovordir.
Bu davrda ijtimoiy psixologiyaning rivojiga umuman jamiyatda sodir bo‘layotgan ijtimoiy-siyosiy va iqtisodiy o‘zgarishlar sabab bo‘ldi. Masalan, 19 asrning o‘rtalariga kelib qator Evropa mamlakatlarida sanoat va savdo-sotiqning rivojlanishi davlatlararo iqtisodiy aloqalarning keskinlashuviga, shu asnoda millatlar va xalqlararo munosabatlarning tig‘izlashuviga olib keldi. Bu o‘z navbatida tilshunoslikning rivoji va xalqlar psixologiyasining shakllanishiga olib keldi. Lekin tilshunoslik fani o‘z imkoniyatlari darajasida turli xalqlar o‘rtasidagi muomala va muloqotning samarali yo‘llarini belgilash, odamlarning samarali hamkorligini ta’minlashga ojiz edi.
Aynan shunday shu davrga kelib antropologiya, etnografiya, arxeologiya sohasida ham qator muvaffaqiyatlar qozonila boshlandiki, ular ham qo‘lga kiritgan noyob natijalarni ijtimoiy psixologiyasiz aniq ta’riflay va tavsiflay olmadi.