Milliy iqtisodiyotda xalqaro moliyaviy munosabatlarning ijobiy va slbiy yta`siri Reja: Kirish Milliy iqtisodoyotda moliyaviy munosabatlar Milliy iqtisodioyotda xalqaro ijtimoiy iqtisodiyotning mavjudlik shakli Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar Kirish Milliy

Milliy iqtisodiyotda xalqaro moliyaviy munosabatlarning ijobiy va slbiy yta`siri

Reja:

Kirish

Milliy iqtisodoyotda moliyaviy munosabatlar

Milliy iqtisodioyotda xalqaro  - ijtimoiy iqtisodiyotning mavjudlik shakli

Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar

Kirish

Milliy iqtisodiyot - ijtimoiy iqtisodiyotning mavjudlik shakli; mamlakat, davlat qududida yashovchi millat (xalqlar)ning tarixan shakllangan yoki tubdan yangilanayotgan, oʻzgarayotgan va rivojlanayotgan mulkiy va boshqa ijtimoiyiqtisodiy munosabatlari, ular bilan shartlangan, mahalliy xususiyatlarga ham ega boʻlgan iqtisodiy faoliyat sohalari, tarmoqlari, tashkilotlari, korxonalari, hududlari va mintaqalari sistemasi. Imkon darajasida tashqi bozor taʼsiridan xoli boʻlgan milliy xoʻjalik sistemasi. Milliy iqtisodiyot kapitalizmning vujudga kelishi va qaror topishi bilan bogʻliq boʻlib, eng avvalo, Angliyada shakllandi. Hozirgi paytda Milliy iqtisodiyotning kapitalistik, sotsi-alistik, postsotsialistik va kam rivojlangan mamlakatlardagi kapitalistik yoʻnalishli kabi turlari maʼlum. Shu bilan birga har bir muayyan turdagi iqtisodiyotining oʻz milliy modellari va shakllari bor. Mas, kapitalistik Milliy iqtisodiyotning amerikacha, yevropacha va yaponcha turlari, milliy modellari va ularning "aralash iqtisodiyot" deb atalayotgan zamonaviy shakli bor (qarang Iqpgisodiy taraqqiyot modeli). Rivojlangan mamlakatlardagi "aralash iqtisodiyot" xususiy va davlat kapitallariga asoslangan hamda bozor va davlat tomonidan tartiblanadigan, boshqariladigan, umumdemokratik tamoyillar ham karor topa borayotgan kapitalistik Milliy iqtisodiyotdir (qarang Davlat kapitalizmi).

Zamonaviy sotsialistik Milliy iqtisodiyot Xitoy, Vyetnam va Kubada mavjud boʻlib, unga eng muhim tarmoqlarda sotsialistik davlat mulkini va korxonalarini saqlab qolgan holda, xususiy mulkchilikka, tovarli-pulli xoʻjaliklarga va bozor munosabatlariga keng yoʻl ochilmoqda (qarang Davlat sotsializmi).

Sharqiy Yevropa mamlakatlarida va SSSRda oʻta markazlashgan maʼmuriydavlat sotsializmi inqirozga uchrab, parchalanishi natijasida vujudga kelgan yangi mustaqil davlatlarda (Polsha, Rossiya va boshqalarda) postsotsialistik Milliy iqtisodiyotga aylanmoqda. Boshqa baʼzi postsotsialistik mamlakatlarda, jumladan, Oʻzbekistonda oʻziga xos demokratik, bozorga asoslangan umumdemokratik Milliy iqtisodiyot shakllantirilmoqda. Oʻzbekiston mustaqilligining dastlabki oʻn yilida mamlakatda umummilliy va xususiy mulkchilikka asoslangan koʻp ukladli Milliy iqtisodiyot — xilma-xil xususiy va davlat xoʻjaliklari sistemasi shakllandi. Unda xususiy sektor ustuvor oʻringa, asosiy mavqega ega boʻldi. Xoʻjalik yurituvchi subʼyektlarning mutlaq koʻpchiligini yakka shaxsiy, guruhiy, shirkat, jamoa, aksiyali korxonalar, fermer va dehqon xoʻjaliklari tashkil etadi; ularning yalpi ichki mahsulotdagi ulushi uchdan ikki qismdan oshib ketdi va tobora oʻsmoqda.

Milliy ehtiyojlarni yaxshiroq qondirish zarurati iqtisodiy resurslardan samarali foydalanishni, tovarlar va xizmatlarning ijtimoiy zarur maksimal hajmlariga erishishni taqozo etadi. Ayniqsa, ijtimoiy zarur mahsulot (tovar) ishlab chiqarish, uni zarur mik,dorlarda va sifatlarda, tabiatni asrab-avaylab, ekologiyani yaxshilab ishlab chiqarish har qanday Milliy iqtisodiyotning asosiy krnunidir. Milliy iqtisodiyotning ishlab chiqarish va no-ishlab chiqarish sohalari oʻrtasida maqsadga muvofiq nisbati Xalqaro iqtisodiyot tushunchasi xalqaro mehnat taqsimoti vujudga kelganligi sababli paydo bo'ldi. Mutaxassislarning ta'kidlashicha, bu, bir tomondan, ishlab chiqarishni turli vakolatlar o'rtasida taqsimlashga, boshqa tomondan, ixtisoslashuvlarni birlashtirishga olib kelgan. Shu bilan birga, asosiy vaqt mamlakatlar o'rtasidagi iqtisodiy munosabatlar edi va hozir ham shunday bo'lib qolmoqda.Iqtisodiy munosabatlar tushunchasi

Umumiy ma'noda, iqtisodiy munosabatlar deganda, odamlar o'rtasidagi tovarlarni almashish va iste'mol qilish, ishlab chiqarish, taqsimlash va boshqalar jarayonida rivojlanadigan munosabatlar tushuniladi. Agar biz xalqaro iqtisodiy munosabatlar haqida gapiradigan bo'lsak, unda xalqaro iqtisodiyot va xalqaro iqtisodiy munosabatlar. qo'lma -qo'l yurish. (MEO).

Ikkinchisiga kelsak, iqtisodiy sohadagi munosabatlar jarayonida transmilliy korporatsiyalar ham, jahon iqtisodiyotining xalqaro sub'ektlari ham, butun mamlakatlar, mintaqalar yoki mintaqaviy guruhlar ham ishtirok etishi mumkin.