Milliy iqtisodiyotda foizsiz banklarni tashkil etilishi va muammolari

Islom moliyasiga ko’ra

• Sizning talabingizga asosan salon bilan avtomobil oldi-sotdi shartnomasini imzolaydi, toʻlovlarni amalga oshiradi.
• Keyin uni sizga ustiga foydasini qoʻygan holda maʼlum bir muddatga egalik huquqini oxirida oʻtkazib berish sharti bilan ijaraga beradi.
• Toʻlov kechikkan holda jarima olish ta’qiqlanadi, lekin bu holatni suisteʼmol qilmaslik uchun intizomiy chora sifatida shartnomaga qoʻshishga ruxsat etilgan.
• Biroq anʼanaviy bank tizimidan farqli oʻlaroq bu jarima qoʻllanilgan holatda u foydaga olinmaydi va xayr- ehsonga ishlatib yuboriladi.
• Koʻrinib turganidek, birinchi holatda anʼanaviy bank sizga pulni foizga beryapti, ikkinchi holatda esa bank sizga oʻz mulkini ijaraga berish orqali foyda qilyapti.

statistika

So‘ngi yillarda islomiy moliya muassasalari yalpi aktivlari miqdori 2,5 trillion dollarni tashkil etib, yiliga 15-20 foizga o‘sib bormoqda.
Bugungi kunda 70 davlatda 300 ga yaqin islom banklari va 200 ga yaqin islom moliyasi darchalari faoliyat olib bormoqda.

11 sentyabr kuni “Taraqqiyot strategiyasi” markazida “O‘zbekiston Respublikasida islom moliyasini rivojlantirish istiqbollari” mavzusida davra suhbati tashkil etildi.

• Turkiyalik mutaxassis Nihat Gumushning O‘zbekiston aholisi soni va undagi musulmonlar ulushi, yalpi ichki mahsuloti va boshqa ijtimoiy-iqtisodiy ko‘rsatkichlar asosidagi hisob-kitoblariga ko‘ra:
• O‘zbekistonda bir yilda 500 million – 1,5 milliard AQSH dollari miqdorida zakot yig‘ilishi mumkin ekan (dunyo bo‘yicha barcha musulmonlar zakotlarini to‘liq berganlarida esa bir yilda taxminan 500 milliard – 1 trillion AQSH dollari yig‘ilgan bo‘lar, ushbu mablag‘lar samarali tasarruf etilganda esa musulmonlar yashaydigan davlatlarda qashshoqlik, ochlik, sanitariya, ta’limdagi muammolar to‘liq hal etilgan bo‘lar ekan).
• Shuningdek, Orolbo‘yi aholisi muammolarini hal qilishda ham islom moliyasidan foydalanish mumkinligi aytib o‘tildi.