XULOSA
Bolalar jismoniy tarbiya darsining boshqa shakllariga nisbatan o’yinlarda ko’proq so’zlashni eslab qolish va esda tutish imkoniyatiga ega bo’ladilar, bu esa ixtiyoriy xotira xususiyatini chuqurroq ochishga yordam beradi. Bundan esa shunday xulosalar kelib chiqadi.
O’yin bola tomonidan ma’lum rol tanlash va uni ijro etish jarayoni bo’lib, birtalay axborotlarni eslab qolishni talab qiladi.
Shu boisdan personajning nutq boyligini egallash, hatti-harakatini takrorlashdan iborat ongli maqsad bolada oldinroq paydo bo’ladi va oson amalga oshadi.
Milliy xalq o’yinlaridan foydalanishda, ularni qo’llashda shuni hisobga olish kerakki, bu yoshdagi bolalar aniqlikni talab etadigan mayda harakatlarga qaraganda keng, kuchli harakatlarga ancha moyil bo’ladilar.
Bizning fikrimizcha, milliy xarakatli o’yinlarni hamma fazilatlar, qobilyatlar, sifatlarni tarbiyalash bilan bir qatorda aqliy va xarakat ko’nikma hamda malakalarining shakllanishida asosiy o’rinlarni egallaydi.
Shunday qilib, boshlang’ich sinf o’quvchilari jismoniy tarbiyasining quyidagi asosiy vazifalarini bajarishda ham xalq milliy o’yinlarining roli va o’rni nihoyatda katta ekanligi ko’rinadi:
Sog’liqni mustahkamlash, o’quvchilarni to’g’ri jismoniy rivojlantirishga va chiniqtirishga yordam berish.
O’quvchilarga jismoniy madaniyat va sportga oid maxsus bilimlar berish, ularga gigiyenik bilim va ko’nikmalarni singdirish.
3. O’quvchilarda harakat malakalarini va ko’nikmalarini shakllantirish va takomillashtirish, yangi harakat turlariga va harakat faoliyatiga o’rgatish.
Yoshga muvofiq ravishda asosiy harakat sifatlarini (kuch, tezkorlik, epchillik, chidamlilik va boshqalar) rivojlantirish.
Botirlik, qattiylik, nizomlilik, jamoaga birlashish, do’stlik hissini madaniy hulq ko’nikmalarini, mehnatga munosabatini tarbiyalash.
Turganda va yurganda qomatni to’g’ri tutish ko’nikmalarini shakllantirish.
O’quvchilarda jismoniy madaniyat va sport bo’yicha muntazam mashg’ulotlarga barqaror qiziqish va ko’nikmalarini tarbiyalash.
O’quvchilarga tashkilotchilik malakalarini singdirish, jamoatchi jismoniy madaniyat faolini tayyorlash.
Milliy o’yinlar 7-8 yoshli bollarga mo’ljallangan jismoniy tarbiya dasturidagi mashqlar bilan qo’shilib borilganda jismoniy sifatlar rivojlanishi aniqlandi.
Tajriba xalq milliy o’yinlarni jismoniy tarbiya darslariga kiritish uchun:
-ularni turkumlarga bo’lish;
-jismoniy sifatlarini rivojlantirishiga qarab tanlanishni;
-yilning fasllarida qo’llaniladigan o’yinlarni aniqlash zarurligini isbotladi;
Prezidentimiz Sh. M. Mirziyayev bir necha bor ta`kidlaganidek, milliy qadriyatlarimizni, sharqona pedagogikani tiklash hozirgi kunning o`ta dolzrab vazifasidir.
Albatta, bu ishni birinchi navbatda bolalar bog`chalari umumta`lim maktablarida, mahalla, oilalarda hamjixatlikda olib borish zarur. SHu o`rinda milliy sport va o`iynlari alohida o`rin tutadi.
l) tariximiz bizga qoldirgan ulug` xazinalar qatorida tiklanib o`z o`rnini egallashi zarur bo`lgan milliy sport o`yinlarning kelajak avlod tarbiyasidagi o`rni juda katta.
Ma`naviy meros, kuchli tarbiyaviy mohiyatga ega milliy sport va o`yinlarni keng targ`ibot qilishda hali ko`pgina ishlar qilinishi zarur.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
O’zbekiston Respublikasi “Jismoniy tarbiya va sport to’g’risida” gi qonuni (1992 yil 14 yanvar) “Xalq so’zi” gazetasi, 1992 yil 19 fevral.
O’zbekiston Respublikasi “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”. “Ma’rifat” gazetasi. 1998 yil 1 aprel.
O’zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasining “O’zbekistonda jismoniy tarbiya va sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to’g’risida” gi. “Ma’rifat” gazetasi, 2000 yil 29 iyun, “Xalq so’zi” gazetasi 2000 yil 30 iyun.
Karimov I.A. ning “Sog’lom avlod uchun” ordenini ta’sis qilish to’g’risidagi Farmoni. (1993 yil 4 mart) “Turkiston” gazetasi. 1993 yil 6 mart.
O’zbekiston Respublikasi “Ta’lim to’g’risida”gi qonun (1993 yil 29 avgust) “Turkiston” gazetasi.
O’zbekiston Respublikasining “Konstitutsiya”si. T.: O’zbekiston. 1992.B.44.
O’zbekiston Respublikasi “Bolalar va o’quvchi yoshlarni jismoniy tarbiyalash konsepsiya” si: “Uchitel Uzbekistana” gazetasi. 1992. N 43,44,48.
O’zbekiston Prezdenti I.A.Karimovning “Sog’lom avlod uchun” ordeni topshirish marosimida so’zlagan nutqi. “Sport” gazetasi. 1994. N18.
Karimov I.A. “O’zbekiston kelajagi buyuk davlat”-T.: O’zbekiston. 1992.B.62.
Karimov I.A. O’zbekiston o’z Istiqloli va taraqqiyoti yo’li. T.:
O’zbekiston.1992.B.70.
Karimov I.A. Buyuk maqsad yo’lida og’ishmaylik. T.:O’zbekiston.1993.
Abdullayev U. “Xalq o’yinlari milliy sport turlarini tiklash va aholini jismoniy tarbiyalashda ulardan keng foydalanish usullari” mavzusiga bag’ishlangan jumhuriyat milliy-amaliy anjumanining tezislari. 19-20 aprel 1991 yil 1-qism, B-12-15.
Abdumalikov R. Abdullayev A. Xalq milliy o’yinlari mazmunida ma’naviyat masalalari. T.: 1995.14 b.
Abdumalikov R.A, Sanayeva I. Bolalar bizning kelajagimiz. Sog’lom avlod tarbiyasi-buyuk davlat qurish zaminidir. Ilmiy anjuman materallari, 2-qism .Toshkent. 1984-11-13 b.
Abdurasulov R. Sog’lom avlodni tarbiyasi buyuk davlat qurish zaminidir. Ilmiy-amaliy anjuman materiallari. T.: 1993, 1-qism 6-11 b.
Azimov I.G. Jismoniy tarbiyaning yosh fiziologiyasi. T.: 1994. 72-73 b.
Alabin V.G. Nachalnaya sportivnaya podgotovka yunnogo legko atleta.-Minsk, “Narodnaya asveta”, 1972. 80 b.
Aliyev M. Jismoniy tarbiya haqidagi ilmiy uslubiy bilimlarni bolalarga singdirish kelajak sog’lom turmush tarzining asosidir. Sog’lom avlod tarbiyasining buyuk davlat qurish zaminidir, ilmiy-amaliy anjuman materiallari. 2-qism.T.: 1994.16-18 b.
Atayev A.K. Razvitыe bыstrotы, lovkosti i silы u detey.-Toshkent. “Ukituvchi”1973. 120 b.
Bogen M.M. Obucheniye dvigatelnыыm deystviyam. M.: Fizikultura i sport. 1985.-192 b.
Belousova V.V., Reshetin I.N. Pedagogika. T.:.O’qituvchi. 1993. 67-68 b.
Berenshteyn N.A. O postroyeniye dvijeniy.-M: Meditsina, 1947 b.
Do'stlaringiz bilan baham: |