Milliy harakatli o`yinlar Qopqon O`yinnint tavsifi

«MERGAN» O`YINI

O`quvchilar ikki komandaga bo`linib, yuzlari bir-biriga qaragan holda safga turadilar. O`rtaga har bir komandadan 6-8 m narida bulava qo`yilgan bo`ladi. Signal berilishi bilan har qaysi qatordagi bolalar galma-galdan to`pni bulavaga otib uni urib yiqitishga harakat qiladilar. Qaysi komanda bulavani ko`proq urib tushirgan bo`lsa, o`sha komanda g‘olib hisoblanadi.

KES-KES
Bu o`yin boshlang‘ich sinf o`quvchilariga mo`ljallangan. Kengligi 4 qadamdan iborat doira chiziladi. Boshlovchi uchun chaqqon o`quvchi tanlanadi. Boshlovchi doira ichida turadi. Qolgan o`quvchilar doira tashqarisida turadilar. O`qituvchi ”boshla” deyishi bilan o`yinchilar doirani kesib o`ta boshlaydilar.
O`yinchilar har tomonda “kes”, “kes” deb yugurib o`tadilar. Boshlovchi o`yinchilarga qo`l tekkizadi. Qo`l tekkan o`yinchi o`yindan chiqib turadi. O`yin 2-3 daqiqa davom etadi. O`qituvchi o`yinni to`xtatib nechta o`quvchi o`ldirilganligini aniqlaydi.


QO`RIQCHI
O`yin uchun sakkiz qadam kenglikda doira chiziladi. Latta yoki jundan dumaloq shaklda qo`lga sig‘adigan kichik koptokcha tikiladi. Uncha katta bo`lmagan sakkizta yassi tosh tanlanadi, tosh bo`lmasa keglidan foydalansa ham bo`ladi. YAssi toshlar doira o`rtasiga (to`rttadan) tashlab qo`yiladi.O`yinga ishtirok etuvchi qizlar doira ichida aShula aytib aylanib yuradilar.
QO`RIQCHI teksti:
Omon yor aylasang-chi yo, omon yor
Beling-ni boylasangchi yo, omon yor
Dadang ishdan kelsachi –yo, omon yor
Ko`k choyni damlasang-chi yo, omon yor.
AShula tugaganda doira ichidagilar chiqib ketishlari kerak. Ikki o`quvchi toshlarni terib ikki erga tezlik bilan tikishga harakat qiladilar. Toshni tikkan o`quvchi tezlik bilan doiradan chiqib ketadi. Doira ichida qolgan o`yinchi toshlarni tikadi va ximoya qilishga qoladi. Doira tashqarisida qolgan o`yinchilar toshni kichik koptokcha bilan urib yiqitishga harakat qiladilar. Doira tashqarisida turgan o`yinchilar toshni tez-tez vaqt ichida yiqitsalar yutgan hisoblanadi. YUtqazgan o`yinchi aShula aytib yoki o`yinga tushib beradi. Doira ichidagi toshlarning hammasi urib yiqitilsa, o`yin yana boshqatdan boshlanadi.


PODACHI O`YINI
Bu o`yin uchun 4 qadam kattalikda doira chiziladi. Oxak bilan belgilanadi. Doira 3 ta o`yinchi qo`lidan chim xokkeyi tayog‘iga o`xshatib yaasalgan tayoq bilan turadi. Doira tashqarisida ham xujumchilar 3 joyda joylashadilar doyraning o`rtasida yog‘ochdan bitta nishon tayyorlanadi. balandligi 5-6 sm va doyraning markazida turg‘azib qo`yiladi. Nishonlarning oralig‘i 10-15 sm aylana shaklida terib qo`yiladi. O`yin doira tashqarisidan 1-metr uzoqlikda xujumsnilar tomonidan kichik topni birisi-birisiga tez oshirishadi qulay fursatni topib doira ichidagi ximoyachilarni chalg‘itib o`rtasidagi nishonlarni birin – ketin urib yiqtishga kirishadi.
Taqiqlovchi harakatlar o`yindan doyradan ximoyachilar chiqib ketmaydi. Ximoyadagi o`yinchilarning tayog‘i xujumchilarning tegib ketsa, ximoyachi doyra chizig‘idan tashqariga chiqsa ham jarima belgilanadi.
O`yin vaqtida xujimdagi o`yinchilarning tayog‘i yuqori ko`tarilsa, o`yin boshlandi hisoblonadi ximoyachilar doyra chizig‘iga koptokni qo`yib zarb bilan tashqariga uzoqroqa urib chiqaradi xafli harakat ko`p vaqt ichida takrarlanib tursa sanoq - sondan o`yindan chiqib turadi. O`yin paytida kamandalarning qaysi biri nishoni tez vaqt ichida koptok bilan urib yiqitsa, Shu komanda g‘olib hisoblanadi. O`yinchilarning rozilig bilan o`rinlarini almashtirib, o`yini dovam ettirish mumkin. O`yin ravnaqi uchun o`yin qoydasiga o`zgarishlar kiritilgan.
O`yin o`quvchilarga moslashtiriladi. O`yin sport zalida ham o`ynash mumkin. O`yin qoydalarni o`rganish ishlari olib borilmoqda.