Milliy g`oya va fuqarolik jamiyatini shakllantirish jarayonida maktab ta`limining o`rni

Monizm butun mavjudotning asosini bitta mohiyat tashkil etadi, degan g’oyaga asoslansa, dualizm esa olam ham moddiy, ham ruhiy-ilohiy boshlang’ichga ega deb ta’lim beradi (bu asoslarning har ikkalasi ham teng huquqlidir). Qadimgi davr yunon faylasuflari Geraklit 530-470y. Efes shahrida tug’ilgan. U aytadiki dengiz suvi ba’zi bir tirik mavjudot uchun toza (Milet maktabi vakillari, Geraklit, Demokrit va b.) olamning boshlang’ich asosi sifatida suv, havo, apeyron, olov, atom kabilarni e’tirof etganlar. Plyuralizm, ya’ni olamning asosida ko’p narsalar yotishi haqidagi g’oyalar shu tariqa paydo bo’ldi.

Dunyodagi barcha mavjudot shu narsalardan paydo bo’lgan va oxir-oqibat yana shularga aylanadi, degan qarashlar g’oyaviy tizimlarning yanada shakllanishiga ta’sir ko’rsatdi.

Ayniqsa ming yillikning o’rtalarida materializm va idealizm kabi o’zaro qarama-qarshi g’oyaviy tizimlarning vujudga kelishi falsafiy fikr taraqqiyotiga turtki bo’ldi.