Миллий иқтисодиётнинг инновацион салоҳияти ва ундан самарали фойдаланиш йўллари

Адабиётлар шарҳи 
Миллий иқтисодиётнинг инновацион салоҳияти, унинг таркиби, унинг 
ривожланишига таъсир этувчи омиллар ва ундан самарали фойдаланиш 
йўллари тўғрисида бир қатор иқтисодчи олимларнинг фикрлари келтириб 
ўтилган. Хусусан Зайнутдинов Ш.Н. мамлакатнинг инновацион салоҳияти 
тўғрисида қуйидаги фикрларни айтиб ўтган: “Мамлакатнинг инновацион 
салоҳияти бир томондан, инновацион фаолиятни ташкил этиш учун муҳим 
бўлган мамлакатдаги мавжуд ялпи ресурсларни, иккинчи томондан - такрор 
ишлаб чиқариш жараёнида инновацион фаолиятни ташкил этиш, барча 

---

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий журнали. №2, апрель, 2021 йил. ISSN: 2181-1016 
3
инновацион имкониятларни турли хўжалик субъектлари фаолиятида 
иқтисодий муносабатлар тизимини шаклланишидан иборат бўлади”[5]. 
Яна бир ўзбек иқтисодчи олими Нурумбетов Р.Р. миллий 
иқтисодиётни ривожлантириш учун мамлакатнинг илмий-техник ва 
инновацион салоҳиятини барқарор сақлаш ҳамда ривожлантириш зарурлиги 
ва бунинг учун қуйидаги йўналишлар бўйича чора-тадбирлар амалга 
оширилиши лозим эканлигини айтиб ўтган: 
- 
миллий иктисодиётнинг турли соҳаларида тўпланган илмий-
тexник салоҳиятни реструктуризациялаштириш; 
- 
амалдаги конунчиликка инновацион соҳадаги фаолликни янада 
жадаллаштириш учун қулай шарт-шароит яратиб берадиган янги 
ўзгартиришлар киритиш; 
- 
илм-фанни ривожлантириш ва инновацияларни яратиш учун 
қаровсиз қолган, мақсадга мувофиқ равишда ишлатилмаётган мулк 
ҳисобидан алоҳида жамғарма яратиш; 
- 
қиймати юқори бўлган асбоб-ускуналардан фойдаланиб, илм-
фан ютуқларидан кенг кўламда фойдаланиш асосида маҳсулот ишлаб 
чиқарувчи субъектларини қўллаб-қувватлаш учун лизинг механизмларини 
жадал ривожлантириш; 
- 
инновацион фаолият кўламларини кенгайтириш ҳамда 
республикада капитал бозорини шакллантириб, уни ривожлантириш учун 
банк кредитларини жалб этиш механизмларини янада такомиллаштириш; 
- 
республика миқёсида яратиладиган инновацион лойиҳаларни 
рўёбга чиқариш билан боғлик бўлган барча ишларни мувофиқлаштириб, 
бошқариб турадиган махсус инновацион марказларни яратиш; 
- 
республиканинг энг билимли, тажрибали, профессионал илмий-
техник ходимлари, олимлари ва мутахассисларидан таркиб топадиган 
инновацион лойиҳаларни ишлаб чиқиб, уларни рўёбга чиқариш билан 
боғлиқ чора-тадбирларни режалаштирадиган, кейинчалик, ушбу фаолиятни 
бошқариб турадиган институтни яратиш мақсадга мувофиқдир [4]. 
В.К.Лисин ва В.Н.Фридляновлар саноат ва илмий-техник 
ташкилотларнинг инновацион салоҳиятини тадқиқ этишган ва уни тўрт 
қисмга ажратишган: 
1. 
Хусусий 
ишланмалар 
ва 
ихтироларнинг 
илмий-техник 
жараённинг узлуксизлигини таъминлаш учун тайёрлаб қўйилган заҳираси; 
2. 
Корхона 
ва 
ташкилотларнинг 
ўз 
инфратузилмасини 
таъминловчи инновацион имкониятлар. 
3. 
Инновацион салоҳиятни саноат корхоналарида жамланган 
салоҳиятнинг бошқа қисмлари билан ҳамкорлигини акс эттирувчи ва 
инновацион цикл натижали бўлишини таъминлашга таъсир этадиган ташқи 
ва ички омиллар. 
4. 
Инновацион маданият даражаси, корхона ва ташкилот 
ходимларининг 
янгиликларни 
қабул 
қилиш 
даражаси, 
унинг 

---