Миллий иқтисодиётни таҳлил қилишда қўлланиладиган асосий кўрсаткичлар. Макроиқтисо-диёт фани

Иқтисодий назариянинг асосий масалалари ва таркиби

Иқтисодий назариянинг масалалари	Иқтисодий назариянинг бўлимлари
Микроиқтисодиёт
Истеъмолчилар бозордаги талаб ҳажми ва таркибини қандай белгилайдилар? Ишлаб чиқарувчилар маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми ва усулларини қандай аниқлашади? Бозор баҳоси қандай ташкил топади? Миллий даромад қандай тақсимланади? Давлат ишлаб чиқариш омилларини тармоқлараро тақсимлаш ва миллий даромадни индивидлараро тақсимлашда иштирок этиши керакми?	Истеъмолчи талаби назарияси Маҳсулот ишлаб чиқариш ва таклиф этиш назарияси Тармоқ ва умумий иқтисодий мувозанат назарияси Ишлаб чиқариш омиллар баҳосини шакллантириш назарияси Ижтимоий фаровонлик назарияси
Макроиқтисодиёт
Миллий даромад миқдорини нима белгилаб беради? Пул нима ва унинг роли қандай? Баҳолар даражаси нима ва унинг динамикасини қайси омиллар белгилаб беради? Бандлик даражасини нима белгилаб беради? Иқтисодий конъюктура ўзгаришларинни қайси омиллар белгилаб беради? Барқарор иқтисодий ўсишнинг шартлари қандай? Мамлакатнинг иқтисодий конъюктурасига ташқи дунё қандай таъсир кўрсатади? Давлат барқарор иқтисодий ўсишга эришишни қандай таъминлаши мумкин?	Статик макроиқтисодий мувозанат назарияси Пул назарияси Инфляция назарияси Иш билан бандлилик назарияси. Иқтисодий даврлар назарияси Иқтисодий ўсиш назарияси Тўлов баланси ва валюта курси назарияси Давлатнинг барқарорлаштириш сиёсати назарияси

• Макроиқтисодиёт фанининг тадқиқот усуллари

• 1.Диалектик ёндошув
• 2. Статистик кузатиш
• 3. Анализ ва синтез
• 4. Илмий мавҳумлашиш (абстракция)
• 5.Иқтисодий-математик моделлаштириш
• 6.Агрегатлаш ва ҳ.к.

• Миллий иқтисодиётни таҳлил қилишда қўлланиладиган кўрсаткичлар

• Мамлакатнинг иқтисодий қудратини ифодаловчи кўрсаткичлар

• Мамлакатнинг ривожланиш даражасини ифодаловчи кўрсаткичлар

• Мамлакатдаги макроиқтисодий вазиятни ифодаловчи кўрсаткичлар

• -миллий бойлик;
• -ялпи ички маҳсулот:
• -соф ички маҳсулот;
• -ялпи миллий даромад;
• -соф миллий тасарруфдаги даромад;
• -ялпи миллий жамғарма;
• -инвестициялар ҳажми;
• -экспорт ҳажми;
• -саноат маҳсулоти ҳажми;
• ҳ.к.

• Аҳоли жон бошига тўғри келадиган:
• -миллий бойлик;
• -ялпи ички маҳсулот:
• -соф ички маҳсулот;
• -ялпи миллий даромад;
• -соф миллий тасарруфдаги даромад;
• -ялпи миллий жамғарма;
• -инвестициялар ҳажми;
• -экспорт ҳажми;
• -ЯИМнинг тармоқ тўзилмаси;
• -ЯИМнинг материал ва энергия сиғими;
• -алоҳида товарлар ва хизматларнинг аҳоли жон бошига истеъмоли;
• -аҳолининг ўртача умри
• ҳ.к.

• -иқтисодий ўсиш суръати;
• -инфляция суръати;
• -ишсизлик даражаси;
• -давлат бюджети тақчиллиги;
• -миллий валютанинг қадрсизланиши (девальвацияси) даражаси;
• тўлов баланси қолдиғи;
• олтин-валюта заҳираси динамикаси;
• -давлат қарзи динамикаси ва ҳ.к.

• Ялпи ички маҳсулот

• Миллий ҳисоблар тизимидаги асосий макроиқтисодий кўрсаткич

• Маълум муддат (йил) давомида мамлакат резидентлари томонидан янгидан яратилган ( қўшилган) қийматлар йиғиндиси

• мамлакат резидентлари томонидан маълум муддат давомида ишлаб чиқарилган пировард товарлар ва хизматлар бозор баҳоларининнг умумий йиғиндиси

• якуний маҳсулотни ишлаб чиқариш жараёнида резидент-ишлаб чиқариш бирликлари томонидан, қўшилган қийматлар ҳисобидан, тўланган дастлабки даромадлар йиғиндиси