Миллий истиқлол ғояси ва маънавият асослари курси бўйича электрон ўқув дарслик

Миллий маънавият – муайян элат, миллат учун ғоят қимматли маънавий бойликдир.

• Миллий маънавият – муайян элат, миллат учун ғоят қимматли маънавий бойликдир.
• Минтақавий (регионал) маънавият муайян жўғрофий минтақа миллатларига хос, улар учун умумий бўлган маънавий бойликлардир. Масалан, Ўрта Осиё халқларининг маънавиятидаги ёки янада кенгроқ доирада оладиган бўлсак, шарқ ва ғарб маънавиятидаги муштараклик, ўхшашликни олишимиз мумкин. Минтақавий маънавият турли элатларнинг умумий бирлиги, бир-бирига яқинлиги, турмуш тарзи ва моддий ҳаёт шароитларига хос муштарак жиҳатлари намоён бўлади.
• Умуминсоний маънавият – бутун инсониятга, жаҳон халқларига тегишли бўлган маънавиятдир.
• Маънавиятда миллийлик бирон миллатнинг ўтмиши, келажаги, табиий тарихи ривожи, турмуш тарзи, маданияти, урф-одатлари, анъаналари, тили, у вужудга келган ҳудуд ва бошқалар билан боғлиқдир. Улар турли хил шаклларда бир-бирлари билан узвий алоқада намоён бўлиб, ўзига хос миллий қадриятлари тизимини ташкил этади.
• Демак, миллий маънавият – бошқа миллат маънавиятидан тубдан фарқ қиладиган маънавият эмас экан.
• Чунки биздаги миллий маънавият бошқа халқларда муайян тарзда бор ва мавжуддир.
• Аммо миллий маънавиятда бошқа халқларнинг маънавияти айнан такрорланмайди.
• Миллий маънавият, аввало тарихий ҳодиса, у бир кунда, бир йилда, бир асрда ҳам мукаммал шаклланмайди. Унда баъзан асрлар кунларга ва аксинча, кунлар асрларга тенг бўлиши мумкин.

Миллат мавжуд экан, миллий маънавият бўлади, уни йўқотиш учун қанчалик ҳаракат қилинса, шунчалик миллийликни, миллий маънавиятни сақлаш учун кураш кучаяди. Демак, инсон қалбидаги миллийликни йўқотиш мумкин эмас. Миллат бор экан, унинг маънавияти сақланади, ривожлана боради.

• Миллат мавжуд экан, миллий маънавият бўлади, уни йўқотиш учун қанчалик ҳаракат қилинса, шунчалик миллийликни, миллий маънавиятни сақлаш учун кураш кучаяди. Демак, инсон қалбидаги миллийликни йўқотиш мумкин эмас. Миллат бор экан, унинг маънавияти сақланади, ривожлана боради.
• Ҳар қандай миллий қадриятларнинг объекти ва улар таянадиган ижтимоий асос бу – миллатдир. Миллатнинг таназзули миллий қадриятларнинг таназзулига олиб келади.
• Собиқ Совет тизими даврида маънавиятнинг миллийлигини камситиш, миллий маънавиятларни социалистик кураш мақсадларига бўйсиндириш асосий йўналиш бўлиб келган.